Mosul oogt als een spookstad, hoewel er bijna 2 miljoen mensen wonen. Veel straten zijn verlaten. Inwoners wagen zich nauwelijks op straat, uit angst door IS-strijders tot de orde te worden geroepen. Met alle mogelijke gevolgen van dien.

En daar is maar weinig voor nodig, zo blijkt uit geheime opnamen die de Britse omroep BBC in handen kreeg en deze week naar buiten bracht. De beelden tonen opgeblazen moskeeën, lege scholen en vrouwen die op straat hardhandig worden gedwongen zich volledig te bedekken – tot en met hun handen toe.

De video’s vertellen ook het verhaal van Hanaa, die in werkelijkheid anders heet. „IS is heel streng als het gaat om de kledingvoorschriften. Vrouwen moeten zich volledig bedekken – van top tot teen. Op een dag verveelde ik me thuis zo erg dat ik mijn man vroeg om me mee uit te nemen, ook al moest ik dan een allesbedekkende sluier dragen. Sinds IS de stad had ingenomen was ik niet meer buiten geweest. Toen ik me gereed maakte, zei hij dat ik ook een nikab (gezichtssluier) moest dragen. Ik was geschokt en overwoog even maar thuis te blijven. Maar uiteindelijk gaf ik toe.”

Eenmaal bij het restaurant kon Hanaa volgens haar echtgenoot haar gezichtssluier wel afdoen. Maar de eigenaar van de eetgelegenheid smeekte haar dat niet te doen. „IS-strijders doen onverwachte inspecties en zullen me geselen als ze je zo zien.”

Het verhaal van Hanaa valt nog in het niet bij de manier waarop IS tegen christenen tekeergaat. Talloze huizen van christenen zijn geconfisqueerd en met de letter N van Nasrani (het Arabische woord voor christen) gemarkeerd. Daarboven de lugubere tekst: ”Eigendom van Islamitische Staat”.

De beelden van de BBC geven ook een indruk van de draconische straffen die IS zelfs voor de minste vergrijpen toepast, zo vertelt Zaid. „Sinds IS de stad heeft overgenomen heeft hij de wetten van het kalifaat toegepast. De geringste straf is het toedienen van zweepslagen. Dat gebeurt al voor zaken zoals het roken van een sigaret.”

„Diefstal wordt bestraft door het afhakken van een hand”, vervolgt Zaid. „Bij overspel door een man wordt de dader van een hoog gebouw gegooid. Vrouwen worden gestenigd. De straffen worden publiekelijk uitgevoerd om mensen te intimideren. Vaak word je gedwongen om toe te kijken.”

Volgens de BBC is het dagelijks leven in Mosul „onherkenbaar veranderd.” De beelden tonen een tekort aan brandstof en grootschalige vervuiling. Scholen zijn gesloten en bouwactiviteiten zijn gestopt.

„Het dagelijks leven is op een onvoorstelbare manier veranderd”, vertelt Hisham. „De mensen die in het leger waren en dagloners hebben geen inkomen meer, want er zijn geen banen. Ik heb zelf ook geen werk meer. Volgens IS is alles ”haram” (verboden), dus zit ik de meeste tijd maar thuis. Zelf de meest simpele ontspannende activiteiten zoals picknicken zijn verboden omdat ze in de ogen van IS een verspilling van tijd en geld zijn.”

Iedere inwoner van Mosul wordt gedwongen een kwart van zijn inkomen aan IS af te staan, vertelt Hisham. Weigeren is geen optie, want dan volgen harde straffen.

Intussen zet IS alle mogelijke middelen in om de bevolking van Mosul te indoctrineren en deelgenoot van zijn gedachtegoed te maken. En stukje bij beetje slaagt de beweging daar ook in. Mahmud: „Mijn 12 jaar oude broer bleef naar school gaan, ondanks dat IS de controle over de school had overgenomen. We dachten dat het beter dan niets was. Maar op een dag kwam ik thuis en zag dat mijn broertje een IS-vlag tekende en een van de populairste liedjes van IS neuriede. Ik ging compleet door het lint en schreeuwde tegen hem. We hebben hem direct van school gehaald. Beter geen school dan de opleiding die Islamitische Staat voorstaat.”