Nadat de bekende gereformeerde voorman in 1905 het ambt van minister-president moest neerleggen, maakte hij een maandenlange rondreis rondom de Middellandse Zee. Dr. George Harinck, historicus aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, volgde recent Kuypers voetspoor en schreef daarover een boek. De IKON maakte vervolgens met dr. Harinck een tv-serie. AKZ+, dat colleges aanbiedt vanuit de theologische universiteiten van Apeldoorn en Kampen en de Gereformeerde Hogeschool Zwolle, organiseerde daarop een lezingenserie ”Kuyper en de islam”. woensdagavond belichtten dr. Harinck en ChristenUnieparlementariër Segers in Apeldoorn het gewelddadige aspect van de islam.

Diep

In zijn lezing stelde Harinck dat Abraham Kuyper de islam peilde als een echte godsdienst. Kuyper wist daarom veel beter dan hedendaagse analisten dat het islamitisch geloof diep zit en dat de moslimwereld niet „eventjes” wordt veranderd door wat onderwijs.

Volgens Harinck getuigt Kuypers reisverslag er ook van hoezeer hij nadacht over geweld in de islam. In Damascus ontmoette Kuyper christenen die hem inlichtten over moordpartijen van slechts enkele decennia geleden. Kuyper begreep toen dat zij daarom voorzichtiger waren geworden om hun christelijk geloof publiek te uiten.

Moslims zijn ervan overtuigd dat de Koran de definitieve openbaring is, en daarom is het voor moslims onmogelijk met niet-moslims op gelijke voet samen te leven. Net als Abraham Kuyper destijds ondervond Harinck tijdens zijn reis dat moslims christenen en joden onmogelijk als gelijkwaardige partners kunnen beschouwen. Onderwerping aan Allah is het wezenlijke kenmerk van de islam. Dat verklaart waarom geweld in zekere zin bij de islam hoort, concludeerde hij.

Blinde vlek

Segers, die van huis uit weinig sympathie voor Kuyper meekreeg, is door het boek en de tv-serie onder de indruk geraakt van Abraham Kuyper. De politicus, die door studie en door zijn zevenjarig verblijf in Egypte de islam goed kent, ontdekte dat Kuyper tijdens zijn reis de islam juist had geobserveerd en gepeild. Doordat Kuyper niet de politiek maar de godsdienst als spil zag, had hij een beter zicht op het Midden-Oosten dan veel moderne analisten, die een blinde vlek voor het godsdienstige aspect hebben, aldus Segers.

Kuyper zag toen al in waarom de islam zo’n aantrekkingskracht heeft. De concentratie op vijf hoofdregels trekt, vanwege de eenvoud, ook nu jongeren aan die het relativisme in de westerse samenlevingen beu zijn. Volgens Segers valt er veel te leren van Kuypers verklaring waarom het christendom in Noord-Afrika verdween. „Kuyper merkte dat christenen in moslimlanden tweederangsburgers werden en dat juist de systematische vernederingen die daarbij hoorden christenen murw maakten, zodat zij massaal tot de islam overgingen.”

Zie ook:

Valkuil is voor westerling nooit ver weg - RD, 09-05-2015

„Kuyper was soms lyrisch, ik snap dat” - RD, 07-05-2015