De Vereniging Natuurmonumenten pleit ervoor „tijdelijk een harde grens” te trekken waar de huidige en de geplande bebouwing ophoudt. Dat stelde de vereniging dinsdagmorgen tijdens een bijeenkomst waarin zij haar visie op de nieuwe Nota Ruimte, die dit voorjaar zal worden gepresenteerd, naar buiten bracht.

Helemaal op slot hoeft het buitengebied in de visie van Natuurmonumenten overigens niet. Bouwen in het landelijk gebied (met uitzondering van natuurgebieden) kan mondjesmaat, wanneer voldaan wordt aan strenge kwaliteitseisen en wanneer er in de plannen ook verbeteringen voor natuur en landschap zijn opgenomen. Om dat te bereiken is het nodig dat gemeenten, maatschappelijke organisaties, ondernemers en bewoners samen plannen maken voor woningbouw, wegenstelsels, natuur, landschap en recreatiegebieden.

Het idee hierachter is dat de zogenoemde rode functies zoals woningbouw en bedrijfsvoering de aanleg en het onderhoud van natuur en landschap financieren. De winst die geboekt wordt wanneer er op landbouwgrond mag worden gebouwd, moet volgens Natuurmonumenten dan ook ten goede komen aan investeringen in natuur, landschap of recreatie dicht bij het bouwproject. Nu is het vaak de grondeigenaar die deze winst in zijn zak steekt. Op deze manier kan het kabinet volgens de Vereniging Natuurmonumenten een eind maken aan grondspeculatie en stimuleert het nieuwbouw en ontwikkeling binnen de bestaande steden, de zogenoemde inbreiding.

Wat de overheid volgens Natuurmonumenten moet doen om dit samenspel voor een mooie leefomgeving van de grond te krijgen, is het vastleggen van procesvoorwaarden voor die bouwplannen in het buitengebied. Gemeenten kunnen binnen die richtlijnen met de anderen aan de slag, terwijl de provincie moet controleren of de gemeenten zich aan de gestelde voorwaarden houden. Wanneer gemeenten meer onderling samenwerken kan ook versnippering van het landschap worden tegengegaan.

In haar voorschot op de Nota Ruimte pleit Natuurmonumenten tevens voor een „zorgvuldig waterbeleid.” „Dit betekent meer ruimte voor water (rivieren), zorgen dat water beter wordt vastgehouden, een natuurlijker waterpeil en beekherstel (rechtgetrokken beken weer laten meanderen)”, aldus Natuurmonumenten.