Turkse christen vreest voor positie
ANKARA. De situatie van de christelijke minderheid in Turkije staat weer een klein beetje in de belangstelling. De aanleiding hiervoor was een artikel van de in Ankara wonende Turkse journalist Uzay Bulut waarin hij waarschuwde dat de kerken in Turkije op het punt staan om uit te sterven.
Dit artikel verscheen tegen de achtergrond van enkele ontwikkelingen die weinig goeds lijken te voorspellen voor christenen in Turkije.
In 1962 had de Armeense protestantse gemeenschap in Istanbul een weeshuis opgericht dat door Armeniërs van alle christelijke denominaties omarmd werd. Onder anderen de Armeense journalist Hrant Dink, die in 2007 werd vermoord, was hier opgegroeid. In 1987 had de Turkse staat ondanks protesten van de Armeense gemeenschap dit weeshuis genationaliseerd. Sindsdien hebben Armeense christenen tevergeefs geprobeerd hun weeshuis weer terug te krijgen.
Uitgerekend aan de vooravond van de honderdste herdenking van de Armeense volkerenmoord, vorige maand, lieten de Turkse autoriteiten plotseling weten dat het weeshuis gesloopt zou worden. Als reactie daarop begonnen de Armeniërs een protestactie. Tientallen van hen bivakkeren sindsdien op het terrein van het weeshuis, in de hoop op deze wijze de komst van de bulldozers te kunnen verhinderen. Op Facebook is een speciale pagina geopend onder de titel ”Kamp Armen Yikilmasin”, om steunbetuigingen te verzamelen.
Hagia Sophia
Ook de strijd om de beroemde Hagia Sophia in Istanbul lijkt een nieuwe fase te zijn ingegaan. De Hagia Sophia was eerst een kerk, toen een moskee, nu een museum. Sinds geruime tijd willen de moslims er weer een moskee van maken.
Paus Franciscus noemde de Armeense volkerenmoord vorige maand een genocide, wat tot woedende reacties leidde van Hizli Mefail, de moefti van Ankara. Hij noemde de woorden van de paus „een moderne vorm van de kruistochten”, en voegde eraan toe dat „deze opmerkingen de heropening van de Hagia Sophia in Istanbul als moskee zullen versnellen.”
Op 10 april zijn er trouwens –voor het eerst in 85 jaar– weer Koranverzen gereciteerd in deze Hagia Sophia. Dit gebeurde bij de opening van een tentoonstelling die was gewijd aan ”De liefde van de profeet”.
In Turkije dragen vele kerken de naam Hagia Sophia. Na de stichting van de huidige Turkse republiek werden veel kerken omgevormd tot musea. Eerder deze maand werd echter bekend dat in de Turkse stad Ainos de Hagia Sophia-kerk als moskee in gebruik was genomen. Dat was de tiende Hagia Sophia op rij die de afgelopen jaren haast ongemerkt weer als moskee dienst ging doen.
Geen andere religie
Veel christenen in Turkije vrezen dat al deze ontwikkelingen bedoeld zijn om de wereld voor te bereiden op wat het uiteindelijke doel van de Turkse islamitische AK-partij is: de heropening als moskee van de Hagia Sofia in Istanbul. Turkije moet een islamitische staat zijn, waarin geen andere religie wordt getolereerd.