Parlementariërs Iran kritiseren Khamenei
Meer dan honderd hervormingsgezinde Iraanse parlementariërs hebben een brief gestuurd aan ayatollah Ali Khamenei waarin zij hem betichten van „het vertrappen van vrijheden en mensenrechten.” Aanleiding is de diskwalificatie van 2400 kandidaten voor de parlementsverkiezingen van vrijdag.
Dergelijke openlijke kritiek op de geestelijk leider van Iran was enkele weken geleden nog ondenkbaar. „Instituten die onder uw toezicht staan”, schrijven de parlementariërs, doelend op de Raad van Hoeders, „hebben het volk nu van het meest elementaire recht beroofd, het recht om te kiezen en gekozen te worden.” De schrijvers van de brief verwijten Khamenei de islamitische revolutie van 1979 te hebben gecorrumpeerd.
De brief is het eerste signaal dat de hervormers, die de verkiezingen boycotten vanwege de massale diskwalificaties een nieuwe, agressievere tactiek hebben gekozen. De afgelopen jaren was het parlement het voornaamste toneel van de strijd tussen de hervormers en de conservatieve geestelijkheid. Door de boycot wordt het volgende parlement vrijwel zeker door conservatieven gedomineerd, waardoor kans groot is dat de strijd zich naar de straat verplaatst.
„Het hart van de hervormingsbeweging ligt nu bij het volk, niet meer in het parlement”, zegt Hamidreza Jalaeipour, docent politieke wetenschappen aan de universiteit van Teheran en voormalig hoofdredacteur van een inmiddels verboden krant. „Dat is belangrijk. De beweging ligt nu buiten de directe controle van de conservatieven en daardoor is zij vrij om gedurfde acties te ondernemen.”
Een van de parlementsleden die zich achter de brief hebben geschaard is Mohammad Reza Khatami, de broer van president Mohammad Khatami. De president heeft voor velen afgedaan als leider van het hervormingskamp sinds hij eerder deze maand toegaf aan de druk van de geestelijkheid om de verkiezingen gewoon te laten doorgaan. Hij riep de bevolking zelfs op om in groten getale te gaan stemmen. „We zouden allemaal willen dat hij sterker was”, zei Mohammad Reza Khatami over zijn broer.
De Iraanse media hebben niet over de brief bericht. Kranten zijn naar verluidt gewaarschuwd er geen aandacht aan te besteden. De schrijvers van de brief rekenen ook niet op een antwoord van Khamenei. Andersoortige reacties van de autoriteiten zijn niet uitgesloten: in het verleden zijn dissidenten voor veel minder gearresteerd.