Enkele weken geleden viel Islamitische Staat (IS) het Palestijnse vluchtelingenkamp Yarmuk in Damascus binnen. De omstandigheden in het kamp zijn, volgens Christopher Gunness van het VN-bureau voor Palestijnse Vluchtelingen, „erger dan inhumaan.” De aanval herinnert ons er nogmaals aan dat aan het lijden van Syrië alleen een einde kan komen door gecoördineerde internationale actie.

Toen in 2011 de protesten tegen het autoritaire regime van president Bashar al-Assad uitbraken, konden maar weinigen zich voorstellen welke catastrofe zou volgen. De oorlog heeft inmiddels meer dan 200.000 levens gekost en sociale en economische structuren verwoest.

Het conflict heeft geleid tot wreedheden aan alle zijden, inclusief massa-executies, ontvoeringen, marteling, het gebruik van chemische wapens en vatenbommen. Ongeveer 12 miljoen mensen zijn hun huis ontvlucht. Veel van hen hebben het land verlaten en vormen een zware last voor buurlanden zoals Libanon en Jordanië. Meer dan 3 miljoen kinderen gaan niet meer naar school.

Oplossing

De internationale gemeenschap is niet in staat gebleken –en is tot op zekere hoogte onwillig– om de oorlog te stoppen en een einde te maken aan het Syrische lijden. De voormalige secretaris-generaal van de Verenigde Naties Kofi Annan en ik hebben de crisis uit de eerste hand ervaren. We hebben allebei geprobeerd de strijdende partijen aan de onderhandelingstafel te krijgen en het moorden te stoppen. Allebei faalden we daarin.

In de tussentijd heeft het veel te lang geduurd voordat de wereld wakker is geschud over het gevaar van IS. Er is meer nodig dan de huidige bombardementen om een einde te maken aan de wreedheden van de groepering in Syrië en Irak. Een alomvattende oplossing van het conflict is dringend noodzakelijk. Dat is mogelijk als regionale spelers –Iran, Jordanië, Qatar, Saudi-Arabië en Turkije– samenwerken met de internationale gemeenschap om de politieke wil op te wekken om te handelen. Helaas wijst nog maar weinig erop dat zo’n samenwerking op korte termijn zal ontstaan.

Immoreel

De verantwoordelijkheid voor ons collectieve falen en de inactiviteit beperken zich niet tot internationale diplomaten en beleidsmakers; die wordt gedeeld door ons allen. Te veel mensen worden verdoofd en apathisch door dergelijk lijden. Het is belangrijk dat we niet eenvoudigweg de andere kant op kijken of de bladzijde omslaan, hoe grimmig en triest de situatie ook wordt in Syrië.

Dit is nergens meer zichtbaar dan in het vreselijke spektakel rond duizenden Syrische vluchtelingen die, samengepakt op gammele bootjes, proberen de Middellandse Zee over te steken. In het afgelopen jaar verloren zo’n 4000 mannen, vrouwen en kinderen het leven bij deze hachelijke oversteek. Dat weerhoudt duizenden anderen er echter niet van om dezelfde reis te ondernemen en hun leven in handen te leggen van mensensmokkelaars en criminele bendes.

Het antwoord van de Europese Unie op de verdronken mensen in de Middellandse Zee was het verlagen van het budget voor de eenheid die patrouilleert op zee en drenkelingen redt. Dat is niet alleen immoreel, het werkt ook contraproductief.

De huidige focus op grensbewaking heeft geresulteerd in inadequaat, ongecoördineerd en slecht uitgewerkt beleid dat migranten ertoe aanzet illegale en gevaarlijke kanalen te kiezen. Toch lijken nationale regeringen in de EU te bang of te gevoelig voor sentimenten bij hun electoraat om normale menselijkheid te tonen aan vluchtelingen.

In een conflict dat zo bitter, langdurig en complex is als in Syrië is het al te gemakkelijk om overweldigd te worden door wanhoop. Sommige internationale tv-zenders hebben zelfs ontdekt dat de kijkcijfers dalen als ze over het conflict berichten. Het kan moeilijk zijn voor gewone burgers om hoop te houden als regeringen en internationale instituten niet in staat blijken de oorlog te stoppen en weigeren vluchtelingen te beschermen.

Oproep

De in Algerije geboren Franse auteur Albert Camus schreef: „In deze wereld met conflicten, slachtoffers en beulen is het de taak van denkende mensen om niet de kant van de beulen te kiezen.” In deze geest wil ik de mensen in de wereld ertoe oproepen om hun regeringen aan te sporen om beleid aan te nemen om Syrische oorlogsvluchtelingen op te vangen en te beschermen. Zorgen voor mensen die ontheemd zijn geraakt door de oorlog, is het minste wat we kunnen doen. Het is in het belang van de hele wereld om het Syrische volk niet te vergeten.

De auteur is voormalig minister van Buitenlandse Zaken van Algerije en voormalige speciaal gezant voor Syrië van de Verenigde Naties en de Arabische Liga. Momenteel is hij lid van The Elders, een groep onafhankelijke wereldwijde leiders die werken aan vrede en mensenrechten.