Het gaat om een omvangrijke fraude in de periode van 1995 tot en met 2001 in de utiliteitsbouw, zoals kantoren, scholen en ziekenhuizen. GroenLinks-Kamerlid Vos, die in 2002 de parlementaire enquêtecommissie over de bouwfraude leidde, had zondag inzage in de documenten. Daaruit zou volgens haar blijken dat alle grote bouwbedrijven bij de fraude zijn betrokken.

Het Openbaar Ministerie kwam afgelopen week in bezit van de schaduwboekhouding, omdat iemand zich meldde met „een dik pak papier onder de arm”. De identiteit van die persoon wordt niet bekendgemaakt.

Ook dagblad De Telegraaf had de informatie in bezit. De krant meldde zaterdag dat ongeveer negentig bedrijven betrokken zijn bij verboden prijsafpraken van in totaal 250 bouwprojecten. Hierdoor kwam de bouw van kantoren, ziekenhuizen en scholen duurder uit dan nodig was.

Enkele grote bouwconcerns, zoals Heijmans, Dura Vermeer, BAM, VolkerWessels en Ballast Nedam, lieten zaterdag gelijk weten mee te werken aan een onderzoek van kartelwaakhond NMa. Heijmans en Ballast Nedam meldden afgelopen week al mogelijke overtredingen bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit.

Vanuit de politiek is met verbijstering gereageerd op het nieuwe hoofdstuk in de bouwfraude. GroenLinks-Kamerlid Vos sluit niet uit dat medewerkers van bouwbedrijven meineed hebben gepleegd. In de enquêtecommissie werden hoge functionarissen van bedrijven als getuigen gehoord. Volgens Vos wordt het „steeds ongeloofwaardiger dat hoge functionarissen met wie de commissie heeft gesproken, niet wisten wat er aan de hand was”.

De commissie deed in 2002 vooral onderzoek naar fraude in de grond- weg- en waterbouw. Het GroenLinks-Kamerlid noemt het „schokkend” dat er ook is gefraudeerd in de utiliteitsbouw en de woningbouw. Ze is niet te spreken over de NMa. „Ik heb al eerder gezegd dat de NMa opmerkelijk passief is geweest.”

Dat vindt ook voormalig PvdA-Kamerlid Van Gijzel. Hij noemt het ernstig dat de NMa de fraude bij Boele & Van Eesteren niet heeft gezien. Van Gijzel bracht de eerste bouwfraude onder de politieke aandacht.

CDA en PvdA willen deze week opheldering over de kwestie in een debat met de ministers Brinkhorst (Economische Zaken), Dekker (Volkshuisvesting) en Donner (Justitie).

Mochten er aanwijzingen zijn dat er in de bouwwereld nog steeds massaal wordt gefraudeerd, dan moeten er aanvullende maatregelen komen, vindt CDA-Kamerlid Atsma. Dat vindt ook PvdA-er Depla. Hij pleit ervoor om bouwbedrijven op de zwarte lijst te zetten als ze zich niet voor volgende week melden bij de NMa en er toch blijkt dat ze gefraudeerd hebben.

Volgens SP-Kamerlid De Wit loopt de maatschappelijke schade van de nieuwe bouwfraude in de miljarden. Hij wil een nieuw parlementair onderzoek. De andere partijen CDA, PvdA en GroenLinks zien dat niet zitten.