In het UMC Utrecht wordt al bijna tien jaar niet meer gewerkt met papieren patiëntendossiers. Bij enkele medisch specialismen was het al jaren mogelijk dat patiënten hun eigen dossiers van buitenaf konden inzien. Als eerste ziekenhuis in Nederland ontsluit het UMC Utrecht nu de digitale medische dossiers voor alle specialismen. Patiënten krijgen toegang tot hun dossier door met hun DigiD in te loggen op mijnumcutrecht.nl.

Volgens drs. Mirjam van Velthuizen, lid van de raad van bestuur van het UMC Utrecht, sluit het portaal aan bij de behoefte van patiënten aan meer transparantie en meer regie over het eigen ziekteproces. „Daarvoor moeten ze dan wel kunnen beschikken over dezelfde informatie als de behandelaar. Die is nu op een veilige en snelle manier mogelijk.”

Kinderlongarts prof. Kors van der Ent van het UMC Utrecht heeft al langer ervaring opgedaan met het patiëntenportaal en is enthousiast. „Meer dan driekwart van onze patiënten heeft chronische aandoeningen. Voor hen is het belangrijk dat zij een up-to-date overzicht hebben van hun gezondheidstoestand, de behandeling en het medicijngebruik. Ook voor ons als artsen is het digitale dossier handig, bijvoorbeeld als het gaat om het medicijnenoverzicht. Je ziet in één keer wanneer een bepaald middel is gebruikt en weer gestopt. Ook alle digitale communicatie is keurig gebundeld en zweeft niet meer ergens in de mailbox.”

Hematoloog dr. Reinier Raymakers voegt eraan toe dat het portaal realtime informatie biedt. In het vorige portaal werden uitslagen met vertraging getoond. „Wat mij betreft zijn we waar we willen zijn, al zijn zorgverleners soms bezorgd dat patiënten uitslagen zien die ongunstig zijn of lijken, wat tot onrust kan leiden.”

De praktijk leert volgens Raymakers echter dat patiënten heel goed weten dat uitslagen ongunstig kunnen zijn en ook weten dat kijken in het portaal dit risico inhoudt. „Een enkele patiënt kiest er bewust voor om niet in het portaal te kijken of verzoekt om het dicht te laten zetten, maar de grote meerderheid vindt het juist fijn om alles te kunnen inzien.”

Van der Ent beaamt dit. „Als er sprake is van een ingrijpende onderzoeksuitslag kunnen mensen dit thuis verwerken, in de beslotenheid van de familiekring. Ze hoeven zich niet groot te houden voor een arts wanneer ze emotioneel of aangeslagen zijn. Thuis kunnen ze hun gevoelens delen met degenen die hen omringen. Omdat ze sneller weten waar ze aan toe zijn, wordt de duur van hun onzekerheid verkort en komen ze beter voorbereid op het eerstvolgende spreekuur.”

Goede informatie vooraf is wel belangrijk, aldus Van der Ent. „Je wijst patiënten erop dat uitslagen al na enkele dagen in het dossier kunnen staan en dat ze de gegevens thuis kunnen inzien voorafgaand aan het volgende consult. Ze hebben dan de keus: zelf alvast kijken of het gesprek afwachten.”

De ervaringen met het e-consult zijn volgens Van der Ent ook positief. Ongeveer een derde van de patiënten maakt er actief gebruik van, een derde af en toe en een derde doet er niets mee. „Voor patiënten is het heel handig, bijvoorbeeld als ze een vraag hebben over een herhaalrecept of als ze een afspraak willen verzetten. Soms ook hebben ze een inhoudelijke vraag over het medicijngebruik. Ze krijgen uiterlijk na drie dagen antwoord. Het e-consult is dus niet bedoeld voor acute problemen.”

Het patiëntenportaal is beschikbaar voor alle patiënten van 16 jaar en ouder. Vanaf september 2015 krijgen ook patiënten onder de 16 jaar en/of de ouder(s) of voogd toegang tot het patiëntenportaal.

Van der Ent: „Ouders krijgen dan een machtiging, zodat ze met hun eigen DigiD het dossier van hun kind kunnen openen.”

Bekijk hier een video.