Peijs deed de uitspraak in een debat van de vaste kamercommissies voor financiën en voor verkeer met haarzelf en haar collega Wijn. Vorig najaar loodste Wijn een belastingplan door de Kamer dat een forse lastenverlichting voor gebruikers van een lease-auto bevatte. Peijs blijkt nu, achteraf, grote bedenkingen bij die maatregel te hebben. Het zou leiden tot langere files.

Peijs verwees naar onderzoeksinstituten (de Adviesdienst Verkeer en Vervoer, het Milieu- en Natuurplanbureau en het Centraal Planbureau) die inmiddels hebben berekend dat de nieuwe regels weliswaar eenvoudiger zijn, maar ook leiden tot een daling van de gemiddelde kosten van het woon-werkverkeer. Daardoor worden mensen die op grote afstand van hun werk blijven wonen dus beloond, aldus de minister. „Zo wordt het dweilen met de kraan open.”

Met die uitspraak bracht ze staatssecretaris Wijn, die nog altijd volledig achter het zogeheten autopakket staat, in een lastige situatie. De kamerleden oordeelden in elk geval dat Peijs ’zijn’ belastingplan fors onderuit had gehaald. Daarbij vlogen termen als „prutswerk”, „dom beleid”, „het afdrogen van Wijn” en „het affakkelen van het belastingplan” over tafel.

Wijn noemde de uitspraken van Peijs echter „geen kabinetsbeleid.” „Elk vogeltje zingt zoals het gebekt is”, zei hij. De staatssecretaris haalde zich de woede van een deel van de Kamer op de hals door, in tegenstelling tot Peijs, de conclusies van de onderzoeksinstituten minder serieus te nemen. Volgens hem moeten de voorspelde effecten eerst maar eens in de praktijk blijken. Zelf verwacht hij gematigder effecten doordat werkgevers wellicht andere afspraken met hun werknemers maken over kilometervergoedingen.

Tot ontsteltenis van onder meer VVD, PvdA en GroenLinks riep Wijn werkgevers zelfs op de vergoedingen niet te veel te verhogen. „Dit kunt u niet maken”, verwoordde GroenLinks-kamerlid Vendrik de gevoelens. „U biedt een fiscale mogelijkheid aan werkgevers, en vervolgens roept u ze op die vooral niet te gebruiken.” Wijn kondigde aan via de loonbelasting en de CAO’s in de gaten te willen houden hoe werkgevers om zullen gaan met de kilometervergoedingen. Waar nodig zal hij maatregelen nemen.

Het onderzoek naar de gevolgen van het autopakket stimuleert het kabinet er in elk geval toe de kosten van het autogebruik in de toekomst meer te „variabiliseren”, aldus minister Peijs. Uitgangspunt moet zijn dat hoe meer er gereden, hoe meer er betaald wordt. Het de afgelopen week gepresenteerde VVD-plan om automobilisten te belasten naar het aantal gereden kilometers, zag Peijs daarom als ondersteuning van haar beleid. Overigens wil de VVD ook de veiligheid en milieuvriendelijkheid van het voertuig laten meetellen.

De meeste kamerfracties staan niet afwijzend tegenover het voorstel van de VVD. Ze geven echter ook geen ronde steun, omdat een duidelijke financiële dekking ontbreekt. SGP-kamerlid Van der Vlies wees er nog wel op dat zijn partijgenoot Van den Berg een vergelijkbaar voorstel tot kilometerheffing al zo’n tien jaar geleden heeft gedaan. De VVD was daar toen nog mordicus tegen.