Naast de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) van de Christelijke Gereformeerde Kerken zullen in principe ook de Theologische Universiteit Kampen (TUK) van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt en de Nederlands Gereformeerde Predikantenopleiding (NGP) deelnemen, zei tweede voorzitter ds. P. D. J. Buijs donderdag desgevraagd.

Het gaat om een „coöperatieve” universiteit, niet om een „fusie van opleidingen of kerken”, stelde de predikant uit Ede. De nieuw te vormen predikantenopleiding van de CGK krijgt een zelfstandige plaats binnen de GTU.

De synode stelde een aantal eisen aan de vorming van de Gereformeerde Theologische Universiteit. Zo is het een „noodzakelijke voorwaarde” dat de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland „en/of” het Hersteld Hervormd Seminarie in Amsterdam „met inachtneming van hun mogelijkheden een substantiële bijdrage leveren” aan de GTU.

Ds. Buijs: „De Gereformeerde Bond en het Hersteld Hervormd Seminarie zullen niet officieel participeren in de Gereformeerde Theologische Universiteit. Dat is bestuursmatig niet mogelijk, omdat zij min of meer gebonden zijn aan respectievelijk de Protestantse Theologische Universiteit en de Vrije Universiteit in Amsterdam. We gaan nu kijken welke mogelijkheden er wel zijn, bijvoorbeeld in het geven van onderwijs en gezamenlijk onderzoek. We hopen dat ze in de toekomst, en dat mag gerust worden gezegd, alsnog zullen aanhaken.”

De voorwaarde die de synode stelt aan de vorming van de GTU, heeft volgens ds. Buijs te maken met de „breedte” van de CGK. „Heel de kerk moet zich in de nieuwe universiteit kunnen herkennen. Naast het neocalvinistische element moet ook het bevindelijk gereformeerde element in de opleiding zichtbaar zijn.”

De landelijke kerkvergadering wil ook dat er een „brede gereformeerde theologiebeoefening op basis van Schrift en belijdenis” zal plaatsvinden aan de GTU. In de preambule zullen de „coördinaten van de gereformeerde Schriftbeschouwing” worden opgenomen.

Of alle synodeleden donderdag voor het plan stemden, wil de predikant niet zeggen. „De vergadering was in comité, dus daar doe ik geen uitspraken over. Maar het besluit wordt breed gedragen.”

Vestigingsplaats

De generale synode van de CGK vergaderde donderdag de hele dag achter gesloten deuren over de oprichting van een brede orthodox-protestantse universiteit in Apeldoorn of een andere plaats. De landelijke kerkvergadering kwam begin deze maand ook al bijeen om over de toekomst van de TUA te spreken, maar toen kon er nog geen besluit worden genomen. Over de vestigingsplaats van de GTU is donderdag niet gesproken, zegt ds. Buijs. Dat zal tijdens de volgende synode, in 2016, aan de orde komen. De TUA zal dan de uitgewerkte plannen voor de GTU aan de landelijke kerkvergadering voorleggen.

De synode gaf in 2013 groen licht aan het college van bestuur van de TUA om „voortvarend onderzoek” te doen naar de vorming van een nieuw instituut, waarbij ook andere kerkverbanden mogen aanhaken. Het werd steeds duidelijker dat een kleine theologische opleiding als de TUA, met ruim honderd studenten, niet voor altijd op eigen benen zou kunnen staan. Een nieuwe brede orthodox-protestantse instelling zou de mogelijkheid bieden om de krachten te bundelen en de eigen identiteit te behouden.

Gereformeerde Bond

Drs. P. J. Vergunst, algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond, vindt dat de synode met het oog op de toekomst een moedig besluit heeft genomen. „Vanwege zijn bijzondere leerstoelen op diverse plaatsen heeft de Gereformeerde Bond de afgelopen acht jaar gezien dat het moeilijker wordt als gereformeerd theoloog een plaats te blijven innemen. De urgentie van het synodebesluit is naar mijn mening hoog.”

De Gereformeerde Bond heeft in de diverse gesprekken met de christelijke gereformeerden benadrukt dat hij een „loyale partner” van de Protestantse Theologische Universiteit wil blijven, aldus Vergunst. „Onze roeping moet allermeest ten dienste van de Protestantse Kerk zijn.”

De Gereformeerde Bond zoekt kort voor het vertrek van zijn hoogleraren prof. dr. G. van den Brink en prof. dr. J. Hoek, later dit jaar, daarom naar continuïteit. „En tegelijk weten we ons, onder anderen met de christelijke gereformeerden, ten zeerste verantwoordelijk voor de toekomst van de gereformeerde theologie in Nederland en beseffen we dat gescheiden optrekken in dezen niet verantwoord is. Met deze twee lijnen als uitgangspunt hopen we de komende tijd verder te zoeken naar hoe we elkaar kunnen dienen en versterken.”

Hersteld Hervormd Seminarie: Spreek over Schriftgezag

APELDOORN. Het Hersteld Hervormd Seminarie (HHS) staat welwillend tegenover nauwere samenwerking met de nog op te richten Gereformeerde Theologische Universiteit (GTU), maar wil graag verder spreken over Schriftgezag.

De opleiding van de Hersteld Hervormde Kerk heeft een waarnemersstatus bij de GTU. „Dat geeft aan dat wij positief tegenover dit initiatief staan”, aldus rector prof. dr. W. van Vlastuin vrijdag. „We steunen mogelijkheden voor samenwerking bij de beoefening van de gereformeerde theologie in ons kleine landje. Als dit initiatief tien jaar geleden had bestaan, zouden wij hier naar alle waarschijnlijkheid als partner bij hebben aangehaakt.”

Nu is het Hersteld Hervormd Seminarie partner van de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam. „Wij hebben een contract met de VU en hebben in Amsterdam de afgelopen tien jaar onze weg gevonden. Vanuit die samenwerking zijn er geen dringende redenen om in organisatorisch opzicht een andere koers te gaan varen.”

Het HHS en de theologische universiteiten van Apeldoorn en Kampen werken incidenteel samen, bijvoorbeeld bij colleges en conferenties. „Maar ik denk dat de synode een meer structurele samenwerking voor ogen heeft.” Volgens dr. Van Vlastuin biedt de coöperatievorm mogelijkheden.

De synode wil in de preambule van de GTU iets over het Schriftgezag opnemen. „Daarin hoor ik een bepaalde zorg doorklinken. En die zorg leeft ook binnen de Hersteld Hervormde Kerk.” De rector noemt als voorbeelden de verschillende visies op hermeneutiek, de vrouw in het ambt en homoseksualiteit. „Misschien moeten we het daar eerst eens over hebben.”

Zie ook:

Geen besluit over toekomst TUA, Reformatorisch Dagblad (4 maart 2015)

Generale synode CGK in tien besluiten, Reformatorisch Dagblad (29 november 2013)

TUA bouwt aan toekomst, Reformatorisch Dagblad, (2 november 2013)

Positieve reacties op idee voor orthodox-protestantse universiteit, Reformatorisch Dagblad, (31 oktober 2013)

CGK-synode streeft naar nieuwe orthodoxe universiteit, Reformatorisch Dagblad, (31 oktober 2013)