Zeven eeuwen Joodse historie in canon
AMSTERDAM. Hoe is het Joden vergaan vanaf het moment dat ze zich blijvend in Nederland vestigden? En wat zou Nederland gemist hebben als ze er nooit waren geweest?
Wie geïnteresseerd is in antwoorden op deze vragen, kan vanaf donderdag terecht bij ”De Joodse Canon”, een eerste overzicht van de geschiedenis van Joden in Nederland, van de middeleeuwen tot de 21e eeuw. Het boek wordt donderdagmiddag gepresenteerd in Amsterdam en zowel online als in boekvorm beschikbaar.
Veel mensen weten wel iets over de Nederlands-Joodse geschiedenis, maar veelal zijn dat fragmenten: de Portugese Joden van Amsterdam, het Joodse socialisme en de „fatale oorlogsjaren”, schrijven de auteurs, de historici dr. Bart Wallet en dr. Tirtsah Levie Bernfeld. „Maar wat was nu de doorgaande lijn? Hoe is het Joden in Nederland vergaan vanaf het eerste moment dat ze zich hier blijvend vestigden?”
Het boek geeft in honderd afbeeldingen –„vensters”– met korte teksten over politiek, economie, cultuur en religie een beeld van 700 jaar Joodse geschiedenis. De vensters zijn per eeuw gegroepeerd rond een verbindend thema. Alle vensters zijn los te lezen, maar samen vormen ze een doorgaand verhaal. Zo staat er een afbeelding in van de eerste stoommachine uit 1852, die de aanzet gaf tot de industriële revolutie in Nederland. De Joodse broers Salomonson zetten in Nijverdal een fabriek neer voor de industriële productie van textiel. „Het familiebedrijf van toen behoort tot de erfenis van het huidige en beursgenoteerde Ten Cate.”
Een ander venster bevat de portretten van Hermanus Bromet en Hartog de Lémon uit 1798, de eerste Joodse parlementariërs ter wereld. „Nederland liep daarmee zelfs voor op Frankrijk, waar gelijke burgerrechten per revolutie waren veroverd.” Verder een foto van het debat in de Tweede Kamer in 2011 over ritueel slachten. „Het snijdt de vraag aan hoeveel ruimte joden (en moslims) in Nederland nog hebben. Actueel, alleen al vanwege de recente radiocampagne door de Partij van de Dieren.”
”De Joodse Canon” is een project van Joods Educatief Centrum Crescas en Joods Maatschappelijk Werk. Het project werd mogelijk gemaakt mede dankzij de Dr. Henriette Boas Prijs, die Crescas in 2013 kreeg.
