Veel kiezers moe van „Bibi”
JERUZALEM (ANP). Israël gaat dinsdag vervroegd naar de stembus. De 5,8 miljoen kiezers kunnen een selectie maken uit maar liefst 26 partijen, waarvan er minder dan de helft kans maken op zetels in het parlement, de 120 leden tellende Knesset.
De verkiezingen zijn een gevolg van de val in december van het coalitiekabinet van premier Benjamin Netanyahu, bijgenaamd ‘Bibi’. Netanyahu van de rechtse partij Likud leidde regeringen van 1996 tot 1999 en sinds 2009. Volgens peilingen zijn velen de op nationale veiligheid hamerende Bibi een beetje beu. Ze lijken door de economische problemen zoals de torenhoge kosten van het levensonderhoud minder enthousiast voor rechtse partijen. De grootste partij zou nu de centrumlinkse Zionistische Unie kunnen worden met circa een kwart van de stemmen. Maar alleen regeren lukt niet. Een overzicht van de belangrijkste partijen:
Likud (Eenheid): Netanyahu’s rechtse en seculiere partij heeft sinds de oprichting in 1973 de politiek gedomineerd. Maar toen voorman Ariel Sharon (1928-2014) in 2005 voor zichzelf begon, braken moeilijker tijden aan. Begin 2013 ging Likud samen met de ultrarechtse maar niet religieuze Yisrael Beitenu (Israël Ons Huis) de verkiezingen in om de grootste te worden. Dat lukte met (samen) 23,3 procent van de stemmen. Nu geven peilingen Likud circa 20 procent.
Zionistische Unie: Centrumlinkse combinatie van de Arbeidspartij van Yitzak Herzog en van ex-Likudvrouw en ex-minister Tzipi Livni. Ze hebben afgesproken elkaar als premier af te wisselen. De unie hamert op bestrijding van sociale ongerechtigheid en de hoge prijzen. De partij staat open voor toenadering tot de Palestijnen en wil de kolonisatie stilleggen.
Yesh Atid (Er is toekomst): De tv-persoonlijkheid Yair Lapid verraste vriend en vijand toen hij met zijn ‘Toekomst’ in 2013 uit het niets tweede werd met ruim 14 procent van de stemmen. Hij heeft het voornamelijk over sociale kwesties en leidt naar eigen zeggen een strikt seculiere middenpartij. Hij wil geen regering Netanyahu meer steunen.
Habayit Hayehudi (Het Joodse Huis): De uiterst rechtse joods-religieuze beweging van Naftali Bennett. Hij werd verrassend vierde in 2013 met ruim 9 procent van de stemmen. Dat was iets meer dan de ultraorthodoxe joodse partij Shas van Aryeh Deri.
Kulanu (Wij allemaal): Een pas opgerichte partij die veel teleurgestelde Likudstemmers trekt. De centrumrechtse partij wordt geleid door Moshe Kahlon en heeft het vrijwel uitsluitend over de economie.