Bedrijven en makelaars die aanbieden kosteloos een bezwaarschrift in te dienen, zijn volgens de gemeenten vooral uit op de proceskostenvergoeding waarop zij recht hebben als een bezwaar wordt toegekend en de WOZ-waarde wordt gewijzigd. Deze vergoeding, onder meer voor een taxatierapport, kan oplopen tot ruim 700 euro. Dat staat vaak in geen verhouding tot de uitkomst van de bezwarenprocedure, stelt de gemeente Hardenberg. „Een verlaging van de WOZ-waarde van een woning met 10.000 euro betekent nog geen tientje onroerendezaakbelasting minder.”

„Bezwaar maken is altijd gratis en u heeft er maar heel zelden een gespecialiseerd bureau voor nodig”, stelt Aalten. Een woordvoerder van Barneveld: „Het kan verleidelijk zijn om meteen in beroep te gaan tegen een WOZ-taxatie. Een misverstand of een vergissing is echter met een eenvoudig telefoontje naar de gemeente op te lossen.” Barneveld ontving vorig jaar zo’n 300 bezwaarschriften tegen WOB-beschikkingen, waarvan 97 via een bureau. Aan onkostenvergoedingen moest de gemeente 11.540 euro neertellen.

Gemeenten verrekenen die vergoedingen weer in hun tarieven, zo geeft ook Nunspeet aan. „Uiteindelijk betaalt u samen met de overige inwoners via de belastingen dus wel een prijs voor het bedrijf dat u inhuurt. Terwijl de kans dat een professionele partij succesvol een bezwaarschrift indient niet groter is dan wanneer u dat zelf doet.”

Landelijk leidt zo’n 2 tot 3 procent van de WOZ-beschikkingen tot bezwaren; minder dan een half procent van de totale oorspronkelijke WOZ-waarde moet uiteindelijk worden aangepast. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) dringt al jaren aan op een andere proceskostenvergoeding om „de juridisering als gevolg van het verdienmodel van met name no-cure-no-pay­bureaus” tegen te gaan. „Maatregelen van het kabinet blijven echter uit.”

„Die bureaus kosten de samenleving veel geld”, zegt Liane ter Maat van de VNG. Ook zij raadt aan eerst de telefoon te pakken. „Dan blijkt bijvoorbeeld dat uw woning, anders dan het referentiehuis, geen dakkapel of geen garage heeft. In overleg met de gemeenteambtenaar is de waarde snel bijgesteld. Een huis taxeren is geen exacte wetenschap. Voor de verkoop van een woning noemen drie makelaars ook verschillende vraagprijzen.”

Manon van Essen van Vereniging Eigen Huis ziet het anders. „Het is een goed recht van burgers om bezwaar te maken en daarvoor een bureau in de arm te nemen. Als gemeenten zorgvuldig zijn met hun waardebepaling, zal het ook minder snel gebeuren dat een bezwaar gegrond wordt verklaard en er dus een onkostenvergoeding moet worden betaald. Gemeenten kunnen bovendien gekke dingen er uit filteren door burgers vooraf inzage te geven in de basisgegevens. Als mijn huis ten onrechte wordt vergeleken met de woning van de buurman, met een aangebouwde serre en twee dakkapellen die ik niet heb, is dat direct te corrigeren.”

Tilburg maakt de waardebepaling doorzichtig met ”Mijn WOZ”. „Veel gemeenten nemen dat inmiddels over”, weet Van Essen. Via internet kunnen Tilburgers nagaan op welke gegevens hun taxatie is bepaald. „Als de burger vindt dat er iets niet klopt, kan hij dit doorgeven”, zei wethouder De Ridder van Tilburg vorig jaar. „Dat is dan het begin van een gesprek. Zo voorkomen we ergernis, bezwaren en veel onnodig werk.” ”Mijn WOZ” neemt ook commerciële bureaus voor WOZ-bezwaren de wind uit de zeilen en dat is „mooi meegenomen”, vindt De Ridder.