De oppositiepartij stelt veranderingen in het Burgerlijk Wetboek voor, zodat grootouders indien nodig bij de rechter makkelijker een omgangsregeling kunnen afdwingen.

Een dergelijke regeling is alleen relevant als het belang van het kind vooropstaat, reageert preventiewerker Maria Vermeulen van SGJ Christelijke Jeugdzorg. „Ik juich het toe dat grootouders een partij worden in een vechtscheiding, omdat zij een heel belangrijke plek hebben in het leven van hun kleinkinderen. Het is goed voor een kind dat de relatie met de grootouders zo veel mogelijk in stand blijft.”

Handhaving

Vermeulen vraagt zich af of de relatie grootouder-kleinkind bij wet te regelen valt. „Maar ik vind dat er een positief signaal uitgaat van het CDA-plan.”

Dat onderschrijft de Amsterdamse scheidingsbemiddelaar Fred Schonewille. „Het is heel goed dat er een stevige norm komt voor grootouders en hun kleinkinderen. Maar ik denk dat onderling contact niet afdwingbaar is. Handhaving van een dergelijke wet is heel moeilijk. Wat doe je als ouders niet met de omgangsregeling instemmen? Moet je dan, net als bij overtreding van de omgangsregeling voor ouders, de sterke arm inschakelen? Je kunt echter niet met een politiebusje een kleinkind ophalen. Dat zorgt voor zo veel spanning.”

Schonewille pleit voor een andere insteek. „Als mediator probeer ik families bij elkaar te houden. Ik probeer cliënten in deze visie mee te nemen. Dat is een veel vruchtbaardere route.”

De mediator is dan ook erg content met het amendement dat vorige maand is ingediend door SGP-fractievoorzitter Van der Staaij waarbij mediation­gesprekken verplicht worden bij een scheiding. „In die gesprekken moet alles rond een scheiding geregeld worden, zoals afspraken rond het huis en alimentatie. Daar past de omgangsregeling tussen grootouders en kleinkinderen ook goed in. Mits het kind er behoefte aan heeft natuurlijk.”

Schrijnend

Dat het in elk geval geen overbodige luxe is om de relatie grootouder-kleinkind in bescherming te nemen bij een echtscheiding, weet Vermeulen van SGJ Christelijke Jeugdzorg uit de eerste hand. De instantie organiseert op aanvraag van kerkelijke of burgerlijke gemeenten bijeenkomsten voor grootouders die te maken hebben met een scheiding van hun kinderen. Daarbij komt ze schrijnende gevallen tegen. „Ik denk dan aan een oude vrouw die niet over haar kleinkinderen kon praten zonder te huilen. Haar kleindochters kwamen altijd bij haar logeren. Dat vond ze heerlijk. De logeerpartijtjes stopten toen haar zoon en zijn vrouw uit elkaar gingen in een vechtscheiding. Ze zag haar kleindochters nooit meer, zelfs niet op haar verjaardag. De kleinkinderen hadden het contact met hun vader verbroken en hun moeder zat zo vol wrok dat ze het hen impliciet verbood om nog contact te hebben met de familie van hun vader. De oude oma treurde dagelijks om het verlies van haar kleinkinderen. Ze schreef hun nog wel kaartjes, maar kreeg daar nooit reactie op. Ze is inmiddels overleden en met dit verdriet het graf ingegaan.”

De band tussen grootouders en kleinkinderen is een van de meest natuurlijke die er bestaat, benadrukt Vermeulen. „Dat maakt een vechtscheiding ook zo tragisch. Zowel voor de grootouders als voor de kleinkinderen. Grootouders kunnen juist bij een scheiding en de nare gevolgen ervan een stabiele factor zijn in het leven van hun kleinkinderen.”