Redacteur Robert A. Peterson geeft in het eerste hoofdstuk meteen helder de kaders aan waarbinnen het boek zich wil bewegen. We moeten ons tevreden stellen met wat de Schrift openbaart en onze kennis over ”de overzijde” niet op de verkeerde plekken zoeken. Dat laatste is in de kerkgeschiedenis en tot op de dag van vandaag maar al te vaak gedaan en Peterson geeft daarvan enkele voorbeelden om te laten zien hoe het niet moet.

Hoe het wél moet, komt in de volgende hoofdstukken helder naar voren wanneer het achtereenvolgens gaat over de hemel in het Oude Testament, in de synoptische evangeliën en Handelingen, in de brieven van Paulus en de algemene zendbrieven, in het evangelie volgens Johannes en het boek Openbaring. Op deze cursorische behandeling door heel de Bijbel heen volgt een meer Bijbels-theologisch hoofdstuk waarin gegevens worden samengevat onder de noemer van een vijftal aspecten: hemel en aarde, sabbatsrust, het koninkrijk van God, de aanwezigheid van God en de heerlijkheid van God. Deze beelden van de hemel verwijzen op een betrouwbare manier naar een ten diepste voor ons onbevattelijke en onuitsprekelijke realiteit.

Na de uitvoerige behandeling van Bijbelse gegevens is er meer summier aandacht voor ”de geschiedenis van de hemel” (Gerald Bray) met enkele flitsen uit de kerk- en de literatuurgeschiedenis (onder anderen Irenaeus, Augustinus, Dante en de Reformatie). Ook aan de engelen en aan de martelaars wordt een apart hoofdstuk gewijd. David B. Calhoun mag de slotconclusies trekken. Hij benadrukt de zekerheid van de hoop die aan het geloof in God ontspringt. Hoop is geloof dat op zijn tenen loopt (”faith on tiptoe”, C. F. D. Moule). Uit alle vensters van de Schrift kijkt de hoop naar buiten. Deze hoop is niet gebaseerd op omstandigheden, nog minder op onze gevoelens, maar op de absolute betrouwbaarheid van Gods karakter.

Er is een verleden tijd van hoop, namelijk wanneer we onze blik richten op de kruisdood en opstanding van Christus. Er is een toekomende tijd van hoop, namelijk de hemel, in de zin van het totaal herschapen heelal waar God woont bij de mensen. Er is een tegenwoordige tijd van hoop, dat is leven door de Geest met gegronde verwachting te midden van aanvechting en verdrukking.

Wat ziet het geloof wanneer het op zijn tenen staat en de blik slaat op de toekomst? Het ziet leven na de dood, voor alle gelovigen in het Vaderhuis, in nauwe verbondenheid met Christus. De hemel zal voor hen geen vreemd gebied zijn, maar eerder een overweldigende ervaring van thuiskomen in hun vaderland. Ze kennen immers de taal, de gewoonten en de diepste motieven van de overige bewoners en ze gaan daar geen vreemd werk doen. De triomferende kerk in de hemel kijkt echter ook uit naar de toekomst. Zij leeft nog altijd in de spanning tussen ”nu reeds” en ”nog niet”, ook al ligt het accent duidelijk op het ”nu reeds”. Zij is wel bevrijd van de schuld en de macht van de zonde en van de verdrukkingen van het leven op een door de zonde geschonden aarde. Zij is echter nog niet geheel vrij van de gevolgen van de zonde. De opstanding van het lichaam staat immers nog uit. De mens is wel geheel gered, maar nog niet de hele mens is gered. Bovendien is ook de schepping nog niet verlost en vernieuwd.

De Bijbelse hemel is niet immaterieel en louter geestelijk, het is de volstrekte harmonie van het geestelijke en het stoffelijke tot eer van de Schepper en Verlosser. Het laatste hoofdstuk van de Bijbel, Openbaring 22, opent het raam naar dat geheel vernieuwde universum en we zullen de eeuwigheid nodig hebben om dat hoofdstuk te verstaan en te beleven. Gods Boek komt dus nooit uit.

Telkens treft in deze bundel de zorgvuldige exegetische benadering vanuit groot respect voor het gezag van de Schrift. Hierdoor biedt het boek een goede handreiking voor voorgangers die in de prediking een tekst willen behandelen waarin de hemel ter sprake komt of een leerdienst willen houden over de hemel. Dit boek bestuderen helpt bij het bedenken van de dingen die boven zijn, waar Christus Jezus is.

Boekgegevens

Heaven, Christopher W. Morgan & Robert A. Peterson (red.); uitg. Crossway, Wheaton, Illinois, 2014; ISBN 9781433527814; 
288 blz.; € 18,99.