Na een uur zegt Pavel Vorobjov: „Hoeveel ambulances hebben we het ziekenhuis zien verlaten? Drie, vier? Vroeger ging het haast onafgebroken door.”

Even later rijdt hij met zijn auto het ziekenhuisterrein af. Het was een bijenkorf waar artsen, patiënten en bezoekers in- en uitkwamen. Maar nu zijn de wegen verlaten, de deuren op slot en heerst er stilte bij ziekenhuis nummer 7 in de Russische hoofdstad Moskou.

Ziekenhuis nummer 7 is een van de 28 ziekenhuizen en medische instellingen in Moskou die sluiten. In totaal verdwijnen er 10.000 bedden, terwijl het inwonertal van Moskou toeneemt. Bij ziekenhuis nummer 7 gaat het om 2000 bedden. Tegelijkertijd moeten in Moskou 8300 ziekenhuismedewerkers vertrekken, onder wie de 57-jarige Vorobjov, die in november vorig jaar als hematoloog afscheid moest nemen van ziekenhuis nummer 7. Hij bekleedt diverse vooraanstaande functies in de medische wereld.

Reden voor de sluiting en ontslagen? De gemeente Moskou wil dat de staatsziekenhuizen efficiënter gaan werken. Patiënten verblijven te lang in een ziekenhuis, wat zorgt voor te hoge kosten in een land waar de bevolking rekent op gratis gezondheidszorg. Dat laatste is een Sovjeterfenis waar niet aan te tornen valt.

Een andere reden voor sluiting en ontslagen: president Vladimir Poetin beloofde drie jaar geleden tijdens de verkiezingen artsen een hoger salaris. Dat geld moet ergens vandaan komen.

De plannen werden in oktober bekend en een maand later volgden twee protesten met per keer zo’n 5000 deelnemers. Die brachten geen verandering. Sterker nog, deze maand kwamen er extra ontslagen bij.

In zijn jaarlijkse persconferentie eind vorig jaar verdedigde Poetin het besluit van Moskou, terwijl zijn ambtenaren zich richtten op de presidentiële opdracht: een hoger salaris voor artsen. Juist op dit moment ziet de Russische overheid haar inkomsten slinken door de lage olieprijs.

De protesten zelf leverden wel „cadeautjes” op, zoals Vorobjov ze noemt. Ontslagen personeel ontvangt een jaarsalaris, krijgt de kans zich om te scholen en er is een bureau geopend waar het terecht kan voor vacatures. En verder blijft ziekenhuis nummer 11 bestaan.

Structureel verandert er niets, meent Vorobjov. Liever ziet hij echte hervormingen. Zoals een licentie voor artsen die het recht geeft een medische behandeling uit te voeren. Nu kunnen ze hun positie in een ziekenhuis kopen. Dat geldt ook voor buitenlandse dokters, die daardoor geen examen hoeven te doen. Hij pleit voor meer inspraak van artsen bij de aanschaf van medicijnen.

Politie

Aleksandr Averjoesjkin (36) ziet een eenvoudige oplossing om de kosten te dekken, laat hij weten in een Russische koffiebar. Averjoesjkin was een van de organisatoren achter de protesten. Wat hem betreft kan het geld worden gehaald uit het defensiebudget of bij de politie. „Die kunnen in Moskou wel met wat minder toe.”

Steun voor het beleid van de gemeente is te vinden bij de artsen Tatjana (54 jaar, reumatoloog), Aleksandr (42, bioloog) en Diana (39, cardioloog). Allen werkzaam bij een wetenschappelijk-medisch instituut waar ook patiënten verblijven. Ze zitten na werktijd in een Franse koffiebar in het centrum van de hoofdstad en geven hoog op van het niveau van de Russische gezondheidszorg. Maar modernisering is nodig, vindt Aleksandr. De medische wereld is volgens hem te veel gebaseerd op het Sovjetmodel. „De logistiek moet beter, waardoor er efficiënter kan worden gewerkt.”

Aleksandr geeft toe dat de dalende olieprijs invloed heeft. Maar alle drie menen dat de ontslagen een waterscheiding vormen: de goede krachten blijven over. Salarisverhoging is noodzakelijk om het beroep van arts aantrekkelijk te maken, vinden ze. Het gemiddelde maandsalaris van een Moskouse arts bedraagt 992 euro. Dat moet over drie jaar minstens het dubbele zijn, is het doel. Landelijk ligt het maandsalaris van een arts op 638 euro.

Omhelzing

Ziekenhuis nummer 7 is deels nog open. Het hoofdgebouw fungeert als filiaal voor een ander ziekenhuis.

Als Pavel Vorobjov naar binnenloopt, ontmoet hij zijn oud-collega Jelena (60). Een warme omhelzing volgt. Bij haar knaagt de onzekerheid. „We weten niet hoe het verder gaat. Dit werk is ons leven. Het gaat niet alleen om ons, maar ook om het lot van de patiënten.”

Dit is het tweede deel in een serie over één jaar Krimcrisis.