Aan de hand van Romeinen 7 heeft Scherphof het leven van een christen uitgetekend. Zijn boek uit 1668 over de zelfstrijd van Paulus, dat uiterst zeldzaam was geworden, is opnieuw –als reprint– uitgegeven.

Toen het boek verscheen was Samuel Scherphof predikant in Zuidland, op het eiland Voorne. In 1669 verwisselde hij deze gemeente voor Tiel, waar hij in 1689 overleed. Ondanks de drempeldichten van onder anderen Ridderus en Simonides is het boek totaal in vergetelheid geraakt. Toch is het de moeite waard om te lezen hoe hij de dagelijkse strijd van de christen ziet.

In Romeinen 7 gaat het over de strijd van een wedergeboren christen. Het wedergeboren deel voert strijd tegen de overblijfsels van de natuurlijke verdorvenheid. Dat houdt hem nederig. Hoewel de christen zonden blijft doen, is hij er bedroefd over. Niet over de gevolgen, maar over de zonde zelf. De grondtoon van het geestelijke leven is de ootmoed. De wedergeboren mens verdoemt zichzelf voor zijn God in Christus, maar juist in die zelfveroordeling ligt de vrijspraak. De Geest woont in de christen en Hij werkt een brandend verlangen naar heiligmaking. Een christen heeft de wet lief als richtsnoer van het leven. Maar God laat Zijn kinderen in de strijd niet omkomen. Ze weten uit de kenmerken van de wedergeboorte dat de overwinning zeker is. De zekerheid van Gods belofte maakt dat ze te midden van de strijd al hun overwinningslied mogen zingen.

Zelfonderzoek

Scherphof spoort zijn lezers aan tot voortgang in de heiligmaking. De christen heeft dagelijks te onderzoeken of hij gevorderd is. Want stilstand is achteruitgang. Wordt uw gebed krachtiger? Is de begeerte sterker? Hebt u meer mishagen in de zonde? Dat is voortgang in de heiligmaking. Middelen om hierin toe te nemen worden aangewezen. Keer op keer wijst Scherphof het onderscheid aan tussen de strijd van de wedergeborene en de strijd die een natuurlijk mens kan hebben. Hij verwijst hierbij verschillende malen met instemming naar het boek ”De strijd tussen vlees en Geest” van Christopher Love. Maar vaker nog haalt Scherphof de kerkvaders aan, vooral Augustinus. Maar hij blijft niet in het zelfonderzoek steken. De christen wandelt onvermoeibaar voort op de weg der heiligmaking in totale afhankelijkheid van de Heilige Geest.

Een kritische kanttekening is dat bij Scherphof de wedergeboorte alle nadruk krijgt, wat ten koste gaat van de rechtvaardiging. De heiliging als proces staat centraal. Dat de christen in Christus heilig is, wordt wel genoemd, maar blijft toch onderbelicht. Waardevol in het boek is de manier waarop hij droefheid en blijdschap, ootmoed en overwinning bij elkaar houdt. Nauwkeurig zelfonderzoek en een actieve heiliging gaan hier harmonisch samen. De christen strijdt ootmoedig en dapper zijn strijd. Want de overwinning is zeker.

Boekgegevens

Self-stryd van Paulus ofte Kamp tusschen Geest en Vleesch, 
Samuel Scherphof; reprint De Schatkamer, Rumpt; 433 blz.; € 42,50.