Verdeelde reacties op glossy over Jezus
APELDOORN. De glossy ”Jezus!” heeft de afgelopen week veel stof doen opwaaien. Volgens de makers van het blad is 95 procent van de reacties die zij krijgen positief, maar op internet –waar levendige discussies ontstaan– is het beeld genuanceerder.
In de debatten voor en tegen de glossy keren steeds dezelfde argumenten (en soms ook drogredenen) terug, De belangrijkste discussiepunten op een rij.
1 Doelgroep en genre
Er wordt op internet veel uitgelegd hoe het blad bedoeld is en voor wie het bedoeld is. Het is niet blasfemisch bedoeld, het is respectvol bedoeld, het is niet voor christenen bedoeld maar juist voor niet-christenen, het is niet bedoeld om te evangeliseren, het is bedoeld om Jezus als historische figuur onder de aandacht te brengen, het is niet bedoeld om er met een theologische bril naar te kijken. Het is een glossy, geen prekenboek. De NRC-recensent typeert het blad als „genoeglijk” en waarschuwt: „Verwacht hier vooral gevoel, geen historische of filosofische beschouwingen.” De EO-recensent vindt het „beter geschikt voor de liberale hipsterchristen dan de sterkgelovige, meer conservatieve christen.” Overigens trekken veel reageerders zich weinig aan van al die bedoelingen.
2 Evangelisatiemiddel
Hoewel de glossy niet zo bedoeld is, benadrukken veel reacties toch de waarde ervan voor evangelisatie. De strekking: Wat goed dat over Jezus wordt gesproken en geschreven in een seculiere maatschappij. Dit blad maakt nieuwsgierig, we mogen hopen dat niet-christenen erdoor worden aangemoedigd om de Bijbel te gaan lezen. De hoofdzaak is dat er een getuigenis van deze glossy uitgaat. Daar staan negatieve reacties tegenover: Dit blad gaat niet over Jezus, maar over wat hedendaagse mensen (onder wie hoofdredacteur Arthur Japin) van Jezus vinden. Het vertelt meer over onze beeldvorming dan over de Christus van de Bijbel – dus is het helemaal geen evangelisatiemiddel, en kun je niet zeggen: Als er maar over gepraat wordt is het goed.
3 Eerbied en heiligheid
Op de Facebookpagina van de EO staan veel reacties rondom het thema ”heiligheid”. Sommige lezers hebben het over spot, blasfemie, vervreemding, andere over te plat en te populair en te ludiek taalgebruik dat niet past bij de heiligheid van Gods Zoon. Past het genre van de glossy sowieso wel bij de eerbied die nodig is? Verder roept vooral de omslagfoto vragen op. Over het afbeelden van Jezus op zichzelf (in verband met het tweede gebod), over de hippie-achtige uitstraling van het blad, over de vraag waarom er gekozen is voor een blanke man met lang haar – niemand denkt vandaag toch nog dat Jezus er zo uitzag? Maar ook: het is de makers gelukt Jezus ter sprake te brengen in de taal van een wereld die van het geloof niets af weet. Het blad ziet er goed uit en is mooi vormgegeven.
4 Beeldvorming
Veel blogs en recensies gaan in op het beeld dat de glossy van Jezus neerzet. De RD-commentator vindt dat „vorm en inhoud niet aansluiten bij de Bijbelse beschrijving van het leven van de Heiland.” De NRC-recensent heeft het over „een vaag symbool van goedheid aan de einder, die neerdaalt in cultuur, mode en diepe gedachten.” De rooms-katholieke cultuurtheoloog Frank Bosman schrijft: „De mens Jezus krijgt alle aandacht, terwijl Jezus als de Christus bijna onzichtbaar is, en de kerk die Jezus als zodanig verkondigt pijnlijk afwezig.” En het ND citeert Stefan Paas, die vindt dat er een iets te lief en onaanstootgevend beeld wordt neergezet: „De Jezus van deze glossy is toch wel vaak de spreekbuis van het algemeen gevoelen: Jezus deugt wel, zijn grondpersoneel niet. Religie is fout, Jezus is goed.”
5 Theologie en geschiedenis
„Iedereen zijn eigen Jezus”, schrijft de NRC-recensent. Altijd goed. Dat vinden veel lezers: niemand mag zijn eigen beeld verheffen boven het beeld van de ander, want anders raak je verzeild in het „zielige christenen-onder-elkaar-gedoe.” Ook veel christelijke lezers vinden trouwens dat je niet met de bril van de theologie naar de glossy mag kijken. Kerkmensen mogen immers vooral niet de indruk wekken dat ze Jezus als het ware ‘in hun vestzakje’ hebben. Toch signaleert een enkele recensent wél dat de manier waarop vergeving, genade en oordeel ingevuld worden, afwijkt van de christelijke traditie. Of dat het glossybeeld van Jezus afwijkt van het Bijbelse beeld. Dat impliceert een ijkpunt, zowel op historisch als op theologisch gebied.
Zie ook:
www.refdag.nl/opinie/commentaar/commentaar_glossy_jezus_roept_vervreemding_op_1_889602
www.katholiek.nl/recensies/jezus-de-glossy/
https://www.nd.nl/artikelen/2015/februari/06/-jezus-als-hipster-is-in-glossy-alleen-tegen-de-ke
www.eo.nl/geloven/nieuws/item/het-is-niet-wat-u-verwacht-geloof-me-ik-was-hooked/
www.nrc.nl/handelsblad/van/2015/februari/09/het-goede-jezusgevoel-zonder-religie-1464763
https://jmzwart.wordpress.com/2015/02/07/een-halve-jezus-is-geen-jezus/
martinbrand.org/2015/02/09/over-jezus-moet-iedereen-met-eerbied-spreken/
www.cip.nl/artikel/47278/Overzicht:-reacties-christenen-op-glossy-Jezus