Bij Rafah in de Gazastrook werden maandag nog vijf Palestijnen gedood toen hun auto werd getroffen door raketten afgevuurd door Israëlische helikopters. Het radicale Democratisch Front voor de Bevrijding van Palestina DFLP, waartoe de omgekomen mannen behoorde, kondigde onmiddellijk vergelding aan.

De Palestijnse leider Yasser Arafat reageerde furieus op de aanval. „De Israëlische regering wil de situatie niet tot bedaren brengen”, zei hij. „Ze gaan door met hun agressie en militaire escalatie tegen het Palestijnse volk.”

Het Democratisch Front voor de Bevrijding van Palestina (DFLP), een radicale afdeling binnen de PLO, zei dat de vijf slachtoffers bij het front waren aangesloten en kondigde aan hun dood te zullen vergelden. De lichamen werden aangetroffen in een uitgebrande auto vlak bij Rafah in het zuiden van de Gazastrook. In de buurt van het voertuig lagen kalasjnikovs.

De aanval komt op een moment dat Israëlische en Palestijnse topfunctionarissen weer met elkaar in gesprek zijn om te onderzoeken op welke manier de vrede dichterbij kan worden gebracht. Bovendien vertrekt de Israëlische premier Ariel Sharon morgen naar de Verenigde Staten voor overleg met president George Bush.

Sinds de tweede Palestijnse opstand in september 2000 uitbrak heeft Israël tientallen Palestijnen bij gerichte acties omgebracht. Er is veel kritiek op die praktijk, die volgens sommigen juist meer geweld en tegengeweld uitlokt. Volgens de krant Ha’aretz heeft de hoogste juridische adviseur van de strijdkrachten voor zulke acties strenge richtlijnen uitgevaardigd. Zo moeten er sterke aanwijzingen zijn dat het doelwit op het punt staat een terreuractie te beramen of uit te voeren zonder dat de Palestijnse Autoriteit of Israël de betrokkene kan of wil arresteren. Liquidaties om eerder gepleegde aanslagen betaald te zetten zijn in de nieuwe richtlijnen uitdrukkelijk verboden, aldus Ha’aretz.

Een hooggeplaatste Israëlische defensiefunctionaris, die sprak onder het beding van anonimiteit, zei dat de richtlijnen het vaststaande beleid weergeven. Hij zei dat Israël nooit wraakmoorden heeft uitgevoerd.

De Europese Unie heeft Israël geïnformeerd dat zij mogelijk schadevergoeding zal eisen voor de door de EU gefinancierde projecten die door het Israëlische leger de afgelopen zestien maanden op de Westoever en in de Gazastrook zijn vernietigd. Met de eis zou een bedrag gemoeid zijn van ongeveer 17 miljoen euro.

De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, Josep Piqué, schreef over de kwestie een brief aan zijn Israëlische ambtgenoot Shimon Peres, waarin wordt gezegd dat de EU ernstig bezorgd is over de omvang van de vernielingen en zich het recht voorbehoudt schadevergoeding te eisen, meldde het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken.

Een juridisch adviseur van het ministerie, Alan Baker, zei vorige week tegenover de Israëlische radio dat Israël zich het recht voorbehoudt Palestijnse installaties tot doel te maken wanneer die worden gebruikt om aanvallen op Israël te beramen en uit te voeren. „Binnen de context van een oorlog gebeuren die dingen, en daarmee is de kous af”, zei Baker.

Het hoofd van het EU-bureau voor technische hulp in Jeruzalem, Jean Bretëche, beschuldigt Israël van opzettelijke vernielingen van onder meer scholen, laboratoria, platformen, waterleidingen: „Niets wat om veiligheidsredenen vernield zou moeten worden. Het is een vorm van vandalisme”, aldus Bretëche. Hij voegde hieraan toe dat inmiddels zeventien projecten geheel of gedeeltelijk door Israëlische militaire operaties vernield zijn, meestal door beschietingen vanaf de grond en luchtaanvallen.

Boven aan de lijst staat het vliegveld van Gaza, waar bij drie afzonderlijke aanvallen in december en januari passagiersterminals, hangars en de startbaan volledig zijn vernield. Het vliegveld is daardoor niet langer bruikbaar en de EU schat de schade op 9,3 miljoen euro.

Vorig jaar augustus maakten Israëlische militairen een kwekerij in de stad Deir al-Balah in de Gazastrook met de grond gelijk. Zij vernielden landbouwuitrusting, irrigatievoorzieningen en honderdduizenden gekweekte plantjes. De kwekerij, een onderdeel van het Groene Palestijnse Bosbouwproject, leed een schade van 718.000 euro. Nederland had daarvan 53.000 euro bijgedragen.

Andere vernielingen die het afgelopen jaar werden aangericht, troffen een irrigatieproject in Jericho, een landwinningsproject in Gaza en de Palestijnse dienst voor de statistiek.

De EU steunde sinds de oprichting van de Palestijnse Autoriteit in 1994 Palestijnse projecten en infrastructurele werken met ongeveer 3,47 miljard euro. Daarnaast schonk de EU sinds vorig jaar ongeveer 108 miljoen euro aan noodhulp voor de slinkende begroting van de Palestijnse Autoriteit.