Anderzijds bepalen deze dagen veel mensen, zo niet de meeste, bij de eindigheid van het leven. Na Kerst nadert de afronding van een jaarkring. Niet alleen mooie en minder mooie gebeurtenissen staan beschreven in het jaarboek dat met enkele dagen wordt dichtgeslagen, maar ook de namen van dierbaren die zijn weggevallen. Hoevelen zullen niet denken: Vorig jaar was alles anders. En wie bespringt af en toe niet de gedachte: Hoe zal het Deo volente over een jaar zijn? Dergelijke sombere, soms zelfs diep droevige gedachten zijn niet te verdrijven met gezelligheid, aangepast licht en welluidende muziek.

Ongetwijfeld zullen er mensen zijn voor wie deze dagen vooral droevig en moeilijk zijn. Dat behoeven niet alleen degenen te zijn die rouwen over het verlies van dierbaren. Ook mensen met zakelijke zorgen of totaal vereenzaamden zien soms alleen maar een zwart gat voor zich.

Omstanders moeten ervoor oppassen deze bedroefden niet te gemakkelijk te wijzen op de troost die er juist in het kerstfeest wordt geboden. Wie te snel met een zakdoek komt om tranen te drogen geeft geen ruimte aan het verdriet dat mensen kan overmannen. De Bijbel zegt dat mensen nietige, onbekwame vertroosters zijn. Dat betekent dat er vooral schuchterheid met troostwoorden moet zijn als tranen vloeien.

Het is zeker waar dat de kerstboodschap die de achterliggende dagen centraal stond, troostvol is. In de eeuwenlange duisternis waarin het volk van Gods belofte verkeerde, kwam de lichtstraal van het Evangelie. Maar lang niet elke hunkerende Israëliet zag direct dat Licht. Terwijl Het er wel was. Voor sommigen duurde het nog jaren voordat ze Jezus Christus ontmoetten. Om een voorbeeld te noemen: de moordenaar aan het kruis heeft er drieëndertig jaar op moeten wachten voordat hij in zijn ellendig bestaan werkelijk perspectief zag.

Kerstfeest biedt zeker perspectief. Maar niet op een goedkope manier. Zo wordt het niet alleen buiten de kerk maar ook daarbinnen vaak aangeboden. Onze troostwoorden doen vaak geen recht aan de waarde van het licht van Kerst. Te gemakkelijk gebruiken we het kerstevangelie als een soort bezweringsformule. Wie niet de diepte van de duisternis peilt, zal ook nooit de waarde van het Licht der wereld op waarde schatten. De dichter Willem Barnard (overleden in 2010) zei: „We hebben het kerstfeest niet alleen verliederlijkt, maar ook verliefelijkt.” Alsof het geboortegeschiedenis van Jezus Christus een mooi verhaal is waarmee je in een droomwereld terecht kunt komen.

Juist in deze donkere dagen tussen Kerst en oud en nieuw kan het kerstevangelie in de diepste diepte van eenzaamheid, verdriet en verlatenheid perspectief bieden. Als de genade van de geboorte van Jezus Christus heel persoonlijk wordt beleefd, zullen er wellicht nog veel tranen worden gestort, maar dan kan droefheid vermengd worden met vreugde.