LTO Glaskracht Nederland, dat opdracht gaf voor het onderzoek, maakte gisteren de uitkomsten bekend. Volgens de branche­organisatie is het 1 voor 12 voor de glasgroenteteelt. Meer dan de helft van de ondernemingen is financieel ongezond: er zijn te weinig inkomsten voor investeringen en om de rente en aflossing op te kunnen brengen.

McKinsey keek de afgelopen weken behalve naar de financiële positie van de teeltbedrijven ook naar de internationale concurrentie en de marktstructuur. De situatie blijkt nog zorgelijker dan LTO Glaskracht inschatte. De concurrentie uit Spanje en Marokko is groot en zal alleen maar toenemen. Beide landen, die het voordeel hebben van lage loonkosten, investeren fors in de kwaliteit van hun producten. Zij produceren ook een steeds groter deel van het jaar en zitten daarmee de Nederlandse telers in de weg.

Wat de marktstructuur betreft, kampen telers met een macht­concentratie bij grootwinkelbedrijven. Die wisselen makkelijk van leverancier en de totstand­koming van productprijzen is voor telers niet transparant. De telers mogen op dit punt vanwege mededingingsregels onderling geen afspraken maken.

Volgens de onderzoekers kan de sector de marktstructuur wel verbeteren, maar dat vraagt eenheid. „De sector moet zijn cultuur veranderen”, concludeert LTO Glaskracht. Enkele (besloten) informatiebijeenkomst trokken deze 
week honderden telers uit het hele land.

Ruud Huirne, directeur food & agri Nederland bij de Rabobank, laat in een reactie weten de conclusies van McKinsey volledig te onderschrijven. „De koude sanering die nu gaande is kunnen de ondernemers zelf stoppen door de afzet samen gericht en slim aan te pakken. Dit rapport maakt glashelder duidelijk dat niets doen geen optie is.”