Het slaan van de damwand liep bij het ter perse gaan van deze krant vertraging op. RWS vreesde dat door het trillen van de werkzaamheden de dijk ondermijnd kon worden. Daarom was het bedrijf Geo Control rond en in de dijk meetinstrumenten aan het plaatsen om aan de weet te komen wat het effect van het slaan van de damwandplaten is.

Raakt het dijklichaam daardoor te verzadigd met water, dan moet het heien gestopt worden totdat het water weer weggelopen is. Bovendien was het apparaat dat de wandplanken moet slaan aan het eind van de ochtend nog steeds onderweg vanuit Antwerpen naar Stein. Naar verwachting kon met het echte werk pas rond de middag worden begonnen.

Geo Control denkt dat verdroging van het uit klei bestaande dijklichaam het lek mogelijk heeft doen ontstaan. Het water van rivieren en kanalen wordt vooral binnendijks gehouden door een 50 tot 70 centimeter dikke kleilaag langs de wanden en op de bodem. Ontstaat ergens in die kleilaag een scheur of een gat, dan kan het water door het relatief zachte en waterdoorlatende lichaam van de dijk heen stromen. De waterkering wordt dan topzwaar en kan gaan verzakken. Wellicht heeft in Stein ook een te steile helling een rol gespeeld.

Hoofdingenieur-directeur J. Teders van Rijkswaterstaat Limburg zei gisteren dat de Nederlandse dijken niet in slechte staat verkeren. De dijkverzakking in Stein moet als een incident worden gezien en zeker niet als aanwijzing dat er structureel iets mis is met de nationale waterkeringen.

De 543 mensen die dinsdag in alle haast uit het gebied achter de dijk werden geëvacueerd, mochten gisteravond in groepjes van twintig onder begeleiding wat spullen ophalen of hun (huis)dieren verzorgen. Als de damwand veilig genoeg was, mochten zij vanmiddag naar huis. Veel bewoners zijn boos op burgemeester E. Meijer van Stein en op andere gemeentebestuurders. Zij voelen zich in de steek gelaten en vinden dat ze slecht worden ingelicht.

De chemische industriereuzen DSM en Sabic in Geleen dreigen een deel van hun productie te moeten stilleggen in verband met de dijkverzakking. Reden is dat de aan- en afvoer van grondstoffen en halffabrikaten stilligt nu er geen scheepvaart op het Julianakanaal mogelijk is. Dat meldde een woordvoerder van DSM en Sabic vanmorgen. Met name de afvoer van producten begint te knellen: er is wel een zeker opslagbuffer, maar die begint vol te raken. Als de scheepvaart niet uiterlijk zondag weer op gang komt, moeten DSM en Sabic maandag het grootste deel van de productie stopzetten. „Dat gaat niet zomaar, dat is een proces van afbouwen in verband met de veiligheid”, aldus de woordvoerder.

Verladersorganisatie EVO raamt de kosten van de afsluiting van het Julianakanaal voor de binnenvaart op 100.000 euro per dag. Het kanaal is de enige vaarverbinding tussen Oost-Nederland en België. Per dag varen er ongeveer tachtig schepen doorheen. Schepen van en naar België moeten nu omvaren via het Belgische Albertkanaal en via Zeeland, een lange kostbare omweg. Volgens de EVO is de Beatrixhaven in Maastricht onbereikbaar.