Héél vroeger, als kind zeg maar, mocht ik weleens met mijn vader mee als hij weer een keer naar Lindenberg ging. Later fietste ik er zelf heen vanuit Ridderkerk. Over de eindeloze Ringdijk, de steile Van Brienenoordbrug op, de Maasboulevard over; bij het Havenziekenhuis naar rechts –drukte, stoplichten, trams– en dan: de Slaak. En de Slaak was Lindenberg.

Lindenberg had wat. Het zal te maken hebben gehad met het enorme assortiment, aan boeken, aan muziek – ooit lp’s, toen cd’s. Lindenberg had alles. En dat bevond zich niet alleen op de begane grond, ook daaronder, in de kelder, in het antiquariaat, met de rijen kasten, waar Jan Zwoferink de scepter zwaaide. Lindenberg had ook een afdelinkje buitenlandse boeken. Als kind keek ik altijd vol ontzag naar die vreemde titels.

Later heb ik zelfs nog een tijdje bij Lindenberg gewerkt, op de expeditieafdeling. En leerde ik de namen kennen van al die mensen die er werkten: Jan de Vos, Maarten Louwerse, Jannie, Martha Scholten (dochter van, inderdaad), Piet Lindenberg zelf, natuurlijk, én Henk. Henk van der Poel, van de muziekafdeling.

Vele honderden cd’s stonden daar, en je kon ze nog allemaal beluisteren ook. En Henk hád ze ook bijna allemaal beluisterd – zo leek dat tenminste wel. „Moet je deze eens luisteren, nieuwe Widor van Ben van Oosten. In Rouen, de zesde. Moet je de slotfinale eens horen.” En daar ging het dan, koptelefoon op, en jawel: Henk had weer niets overdreven (al kon hij dat ook wel…).

Doordeweeks was het over het algemeen vrij rustig bij Lindenberg. Anders lag dat op vrijdag(avond) en zaterdag. Dan viel het soms niet mee om bij de kast van je keuze te komen. Bezoekers liepen in en uit, vertrokken soms met stapels (theologische) boeken. Predikanten vormden steevast een deel van het publiek.

Zo ging dat door, nog jaren. Met een zekere regelmaat ging je erheen. Soms kocht je wat, soms ook niet. Dat kon ook. Niemand die je op de vingers keek.

Maar zomaar, plotseling, bleek het niet goed te gaan met Lindenberg. Had het te maken met de verhuizing van de Slaak naar het Oostplein? In 2005 werd ”Lindenberg Boeken & Muziek” failliet verklaard.

Een kleine opflakkering volgde nog. Lindenberg betrok een pand aan de Kipstraat. Maar het ging niet meer. In 2008 verdween het bedrijf van de kaart – voorgoed.

Nog even de Kipstraat: in die tijd maakte ik voor deze krant een reportage over Kerst in de Maasstad. Het was op 23 december, twee dagen voor Kerst. Idee was: wat is er in Rotterdam nog van Kerst, van het christendom, te zíén? Ik ben toen ook even bij Lindenberg binnengelopen. In de etalage lagen, voor iedereen zichtbaar, Bijbels, en boeken rond het kerstfeest.

Achteraf heb ik er nog altijd spijt van dat ik Lindenberg in het desbetreffende verhaal niet meer heb genoemd. Want hoe dan ook, deze grote christelijke boekhandel had tóch zijn uitstraling in seculier Rotterdam.

Maar Lindenberg bestaat niet meer, allang niet meer. En toch blijft dat triest. Want Lindenberg hoort gewoon bij Rotterdam, net als de Laurenskerk.

Zie ook:

Doek valt voor Lindenberg (Reformatorisch Dagblad, 18-09-2008)

Lindenberg’s boekhandel beslaa(k)t nu zes panden : Het begon in een bedstee… (Reformatorisch Dagblad, 26-10-1978)

Lindenberg’s boekhandel opende nieuwe winkel (Reformatorisch Dagblad, 12-03-1973)