Dat blijkt uit het fotoboekje ”Waar onze God Zijn woning houdt” van de Zeeuw J. P. Sinke. De Krabbendijkse SGP-wethouder heeft als hobby onder meer het fotograferen van kerkgebouwen. Eerder dit jaar doorkruiste hij heel Nederland om alle kerkgebouwen van de Gereformeerde Gemeenten te fotograferen. Die foto’s zijn gebundeld in een uitgave van drukkerij Van Velzen te Krabbendijke (ISBN 9789070697419).

Het boekje is een vervolg op twee eerdere uitgaven waarin alle kerkgebouwen van het kerkverband zijn vastgelegd. In 1986 verscheen in twee delen het overzichtswerk ”Waar wij samenkomen”, een uitgave van de gereformeerde gemeente te Albasserdam. Ook daarin stonden foto’s van alle kerkgebouwen van de Gereformeerde Gemeenten. Sinke zorgde toen voor de tekst bij alle foto’s.

In 2000 en 2003 gaf de gereformeerde gemeente van Tholen in twee delen een nieuw foto-overzicht uit, maar nu van alle gereformeerde gemeenten en zusterkerken in het buitenland, zoals in Noord-Amerika en op de zendingsvelden. De Thoolse predikant ds. C. de Jongste was de motor achter de uitgave met de titel ”Wanneer ik voor U kniel”. De predikant schreef er een uitvoerige verhandeling over de eredienst bij. Op een eerder deze maand gehouden congres over kerkarchitectuur in de gereformeerde gezindte werd die publicatie door kerkhistoricus prof. dr. F. van Lieburg nog met waardering genoemd. Want het is het enige recent verschenen boek waarin vanuit reformatorisch perspectief over kerkbouw wordt nagedacht.

Sinke vond nu dat het tijd was voor een update van het fotomateriaal en reisde daarom met zijn camera –veelal op zonnige dagen– langs de vele kerken en evangelisatieposten. Alle foto’s zijn van 2014, op die van de kerken van Wolphaartsdijk (2012), Deventer en Woerden (2013) na.

De Zeeuwse kerkenfotograaf legde zijn materiaal naast dat uit vorige uitgaven. Hij constateerde dat er „enorme verschillen” zijn. Zo zijn er sinds 1986 43 nieuwe kerken gebouwd, kregen 6 gemeenten of evangelisatieposten een ander gebouw en besloten 77 gemeenten het kerkgebouw uit te breiden, zo schrijft Sinke. „Interne verbouwingen en renovaties zijn buiten beschouwing gelaten.”

Opmerkelijk, noemt Sinke het, dat er sinds 1986 zes nieuwe gemeenten en twee evangelisatieposten zijn gesticht. Daar staat tegenover dat zeventien gereformeerde gemeenten werden opgeheven of samengevoegd.

Het is „een groot voorrecht” dat kerkelijke gemeenten over een vaste verblijfplaats mogen beschikken „om Gods Woord te horen”, stelt Sinke. „Daarnaast kunnen we het niet genoeg waarderen, dat we nog steeds in alle vrijheid bijeen mogen komen.”

In het boekje valt op dat de diversiteit aan kerkgebouwen groot is. Er zijn nog kleine, eenvoudige schuurkerkjes, zoals die in Hoedenkenskerke, Nieuwer-Ter-Aa en Wierden. Er zijn ook historische onderkomens, zoals de kerken van Leiderdorp en Westzaan. Die staan in contrast met kolossen van enkele decennia terug, zoals de kerken in Nunspeet en Krimpen aan de IJssel. Veel recent gebouwde kerken hebben een hedendaags uiterlijk, zoals de kerken van Barneveld-Zuid, Genemuiden en Tholen.