De uitkomsten van het onderzoek komen voor Murat Can niet helemaal als een verrassing. De psychotherapeut promoveerde vier jaar geleden op het proefschrift ”Welkom thuis! De beleving van migrant zijn”. Daarin sprak hij al zijn zorg uit over de houding van Turken en Nederlanders ten opzichte van elkaar. „Beide groepen staan met de ruggen naar elkaar toe. Er is geen dialoog. Dat is een voedingsbodem voor het ontwikkelen van radicale ideeën.”

De Nederlandse overheid gaat er volgens Can ten onrechte van uit dat de derde generatie Turkse Nederlanders gaat integreren. „Het heersende beeld is dat slechts een kleine Turkse minderheid het niet goed doet in de Nederlandse samenleving. De werkelijkheid is anders. Onder de derde generatie heerst grote ontevredenheid over hoe Nederlanders over hen denken. Als reactie daarop keren veel Turkse Nederlanders zich van hen af en trekken zich terug.”

Veel Turken van de derde generatie zitten bovendien in een identiteitscrisis, weet Can. „Bij de vorige generaties was er nog een soort tijdelijkheidsmentaliteit. Maar voor de huidige generatie is een terugkeer geen optie.”

Het onderzoek dat nu voor ophef zorgt, is volgens Emre Ünver van het IOT niet het einde van alle tegenspraak. Bij de onderzoeksmethode zijn de nodige kanttekeningen te maken, zegt hij. „Maar los van alle nuance: ook al denken slechts de enkele honderden jongeren die aan de enquête hebben meegedaan zo, dan is dat al voldoende reden om verontrust te zijn.”

Koerden

Ünver verbaast zich erover dat de steun voor Islamitische Staat (IS) onder Turkse jongeren groter is dan onder Marokkaanse jongeren. Deels verklaart hij dit door de strijd van IS tegen de Koerden, als vanouds een vijand van Turkije. Veel Turken maken zich zorgen over de spanningen in Syrië en Irak, niet het minst over de vele Koerden die naar Turkije zijn gevlucht. Ünver: „Veel Turken zijn de strijd van Koerden om onafhankelijkheid nog niet vergeten.”