Dat er rond de herdenking van de val van de Muur festiviteiten plaatsvinden, is begrijpelijk. Er kwam een einde aan de jarenlange deling van het Duitse volk. Al ware te wensen dat de invulling van die herdenking een ander karakter had gekregen.

In de tijd voorafgaand aan de Wende werd er juist in kerken gebeden om een keer ten goede. Historici zijn het er ook over eens dat de kerken in de omwenteling een rol hebben gespeeld. Het is daarom teleurstellend dat de Duitse bevolking gisteren niet massaal bijeenkwam in dankdiensten. De naam van God Die verloste is nauwelijks of niet genoemd.

Overigens is 9-11 voor de Duitsers niet alleen een datum die reden geeft tot feesten en danken. Het is ook de datum waarop de Duitse geschiedenis werd bezoedeld met de schandvlek van de Rijkskristallnacht in 1938. Door het spelen van een sluw spel zorgde de regering van Hitler ervoor dat in die nacht Joodse winkels en bedrijven werden geplunderd. Dertigduizend Joodse mannen werden gearresteerd en 91 Joden kwamen om het leven. Weliswaar werd een aantal plunderaars gearresteerd en bestraft, maar feitelijk gaf het Hitlerregime een voorproefje van de aanstaande Jodenvervolging.

Voor de Duitsers en voor de wereld, zeker de westerse, zou 9-11 zeker ook een datum moeten zijn van dank en verootmoediging. Dank voor de herkregen vrijheid; verootmoediging over de fouten uit het verleden en over hetgeen de wereld met de vrijheid heeft gedaan. Want ook dat is waar: de wereld, en zeker de vrije democratische, heeft de vrijheid na 1945 en vooral na 1989 laten verworden tot ongebreideldheid. Dat is in moreel opzicht zo, maar dat is ook gebeurd op het terrein van de zorg voor het behoud van de vrijheid. Zeker in de jaren negentig van de vorige eeuw leefde het gevoel: het gaat steeds beter en wijzelf bouwen een wereld van vrijheid, welvaart en geluk.

Bijna twaalf jaar na 9-11 kwam 11-9. Met de aanslag op het World Trade Center in New York kwam er een einde aan de droom dat wij mensen een samenleving kunnen bouwen zonder oorlog en met rijkdom en geluk. Inmiddels houdt de terreur ons in de greep. Het is er sinds 1989 bepaald niet veiliger op geworden. En de economie zit nog steeds behoorlijk in het slop.

Met het omdraaien van 9-11 in 11-9 is een droom vervlogen en staat de mens weer met beide benen op de grond. Op deze aarde blijven moeite, onveiligheid en verdriet. De Bijbel is daar duidelijk over. Wij mensen redden het niet. Maar er is redding. Daarvan spreekt de Bijbel ook. Straks komt er een nieuwe wereld waarop vrede en gerechtigheid wonen. Daar moet elke dag om gebeden worden, zeker op 9-11 en 11-9.