Volgens projectleider Martijn Grievink van de Stichting Landschapsbeheer Gelderland (SLG) vallen de heuvels in de categorie ”heel bijzonder erfgoed”.

„Ze zijn kenmerkend voor het Rivierengebied. In Zaltbommel vinden we ze in Kerkwijk, Bruchem en Delwijnen. Ze dateren uit de tweede helft van de 19e eeuw”, aldus Grievink.

De heuvels werden aangelegd direct na de grote overstromingen in de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal in januari en februari 1861. „Laaggelegen dorpen waren het ‘putje’ van de regio en kwamen hopeloos onder water te staan. Het werd plotseling heel urgent voorzieningen te treffen.”

Na een bezoek van koning Willem III aan het rampgebied ging Rijkswaterstaat aan de slag. „Er werd een prijsvraag uitgeschreven om een oplossing te vinden, zodat de bewoners met hun vee in noodsituaties een hoge plek hadden waar ze een veilig heenkomen konden zoeken. Dat leidde tot de aanleg van de hoogwatervluchtheuvels.”

Dat was voor de regio overigens geen nieuwe oplossing. „In de Bommelerwaard hebben de mensen eeuwenlang grond opgeworpen om droge voeten te houden. Heel lang geleden deden ze dat al met zogenaamde woerden of woonheuvels.”

Volgens Grievink is er in deze tijd toenemende aandacht voor cultureel erfgoed. De gemeente Zaltbommel en SLG gaan daarom de komende periode de Bommelse vluchtheuvels op de kaart zetten. Voor de uitvoering van dit project heeft de gemeente Zaltbommel subsidie gekregen van de provincie Gelderland.

Die moet ervoor zorgen dat de inwoners de oorsprong van die merkwaardige bulten in het landschap opnieuw leren kennen. Ook is het de bedoeling dat er voorzieningen komen –informatiepanelen, bankjes en wandel- en fietsroutes naar de vluchtheuvels– die dit historisch erfgoed onder de aandacht brengen. „Bovendien kunnen inwoners een rol gaan spelen bij het herstel, de herinrichting en het onderhoud van de heuvels.”