Daar wordt een mens niet blij van en zijn levensgezel al evenmin, constateert dr. L. D. Muusses. „Dwangmatig internetgebruik kan ervoor zorgen dat mensen zich op de lange termijn depressiever, gestrester en eenzamer gaan voelen.” En voor hun omgeving is het ook geen pretje.

Sociaal psycholoog en communicatiewetenschapper Linda Muusses wijdde haar proefschrift aan de gevolgen van de nieuwe media voor mensen en hun relaties. Maandag promoveerde ze aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. „Er wordt vaak gekeken naar jongeren en adolescenten die overmatig veel van deze media gebruikmaken, maar er zijn ook veel volwassenen die dagelijks urenlang internetten.”

Als onderzoeksgroep koos ze pasgetrouwde stellen. Aan de VU is een groot onderzoek onder deze doelgroep opgezet onder het thema ”Huwelijk en welzijn”. Het levert ook voor andere proefschriften materiaal op. De deelnemende echtparen vulden een of twee maanden na hun huwelijk de eerste vragenlijst in. In de volgende vier jaar kregen ze nog vier keer een lijst voorgelegd. „Gedragspatronen uit de eerste huwelijksjaren voorspellen vaak hoe iemand zich jaren later nog steeds zal gedragen”, stelt de promovenda uit Duivendrecht. „Daarom zegt dit onderzoek ook iets over latere jaren van het huwelijk.”

Muusses verzamelde ook materiaal door vragenlijsten voor geïnteresseerden online te zetten. Daarnaast voerde ze laboratoriumexperimenten uit. „In het lab kregen mijn proefpersonen twee beschrijvingen voorgelegd, de ene van iemand die frequent van internet gebruikmaakt maar het goed in de hand heeft, de andere van een persoon die dwangmatig veel aan het internetten is. De proefpersonen oordeelden algemeen dat die laatste persoon minder zelfcontrole heeft. Ook bleken ze in die persoon minder vertrouwen te hebben.

Aan de internetters heb ik niet gevraagd of ze hun gedrag problematisch vinden. Dwangmatig gedrag leidde ik af uit wat ze invulden over hun gedrag. Gaan ze langer door dan ze van plan zijn? Missen ze nachtrust?”

De onderzoekster zegt zich gerealiseerd te hebben dat mensen hun eigen gedrag niet altijd goed kunnen inschatten. „Hun antwoorden vergeleek ik met het oordeel van hun partners. De uitkomsten kwamen doorgaans met elkaar overeen. Daaruit kon ik afleiden dat de internetters in het algemeen hetzelfde beeld van zichzelf hadden als anderen.”

De resultaten van het onderzoek liegen er niet om. Dwangmatige internetters zitten soms diep in de put. Hun soloactiviteiten veroorzaken niet zelden eenzaamheid. Partners voelen zich vaak buitengesloten of genegeerd, omdat er te weinig aandacht is voor hun wensen en behoeften. Ze vragen zich af: Hallo, is die computer belangrijker dan ik?

Dwangmatig internetgebruik zorgt op den duur dan ook voor een verminderd welzijn, stelt dr. Muusses. En andersom: mensen met een hoog geluksgevoel zijn op de lange termijn minder vatbaar voor dwangmatig internetgebruik. „Die langetermijneffecten hadden tot nu toe in onderzoeken niet zo veel aandacht gekregen.”

Muusses –sinds maart raadslid in Ouder-Amstel als fractieleider van GroenLinks– werkte vier jaar aan haar onderzoek. Hoe vaak dwangmatig internetgebruik voorkomt, heeft ze niet onderzocht. „Dát het toeneemt, is zeker. Dwangmatig internetgebruik is een relatief modern probleem. Wanneer internetgebruik bijdraagt aan relatieproblemen, is het belangrijk dat relatietherapeuten hierover voldoende kennis hebben om cliënten op de juiste manier te kunnen adviseren.”