Volgens CU-Kamerlid Schouten is er nu onevenredig veel aandacht voor de overheidsschuld van circa 450 miljard euro, terwijl de hoge private schuldenlast van gezinnen en bedrijven (circa 1300 miljard euro) veel zwaarder drukt op de economie.

Woensdagmiddag tijdens de algemene financiële beschouwingen, het jaarlijkse debat met de minister van Financiën over de Miljoenennota, wil Schouten Dijsselbloem daarom oproepen meer aandacht te schenken aan de private schulden. „Het is paradoxaal; enerzijds zegt het kabinet de schuldenlast van particulieren aan te willen pakken, terwijl ze haar aan de andere kant via een leenstelsel in het onderwijs juist bevordert.”

Ze pleit daarom voor een standaard ”privateschuldentoets” bij wetgeving, zodat inzichtelijk wordt wat nieuwe wetten betekenen voor de schuldpositie van huishoudens. Ook wil ze dat het kabinet jaarlijks een overzicht maakt van de ontwikkeling van private schulden.

Schouten vraagt Dijsselbloem daarnaast te bezien of banken een rol zouden kunnen spelen in het draaglijker maken van de hoge schuldenlast, door het aantrekkelijker te maken voor mensen met een hypotheek die onder water staat om hun hypotheeklening over te sluiten tegen de huidige lage rente. „Banken kunnen zo bijdragen aan de oplossing van een groot maatschappelijk probleem”, aldus Schouten.

Ook SGP-Kamerlid Dijkgraaf riep Dijsselbloem daartoe vandaag op. „Veel mensen betalen momenteel fors meer rente op hun hypotheek vergeleken met de situatie als ze die zouden kunnen oversluiten. Gezien het feit dat een lagere rente de Nederlandse economie zou stimuleren en er met publiek geld veel steun is gegeven aan banken, zou het denkbaar zijn dat banken een gebaar terugmaken”, aldus Dijkgraaf.

Het mooiste zou het volgens de SGP’er zijn als banken dat „vrijwillig” oppakken en de boetes voor huizenbezitters die willen oversluiten „drastisch verlagen of laten vervallen.”

In Amerika maakte een dergelijk herfinanciering van bestaande hypotheekleningen soms onderdeel uit van schikkingen die banken onlangs sloten met justitie en andere autoriteiten vanwege hun rol bij het ontstaan van de kredietcrisis.

Vanwege het ongekend ruime monetaire beleid dat onder meer door de Europese Centrale Bank (ECB) voert, zijn de rentetarieven in de eurozone hard gedaald. In tegenstelling tot nieuwe woningkopers of huiseigenaren met een variabele hypotheekrente, profiteren woningeigenaren die hun rente voor langere tijd hebben vastgezet hiervan niet.

Om naar eigen zeggen „een bijdrage te leveren aan het verlagen van de hypotheekschuld van woningbezitters” schrapten verschillende Nederlandse banken de afgelopen periode wel de boeterente bij het aflossen van de hypotheek met bijvoorbeeld een schenking of voor woningbezitters die met hun hypotheek onder water staan.