Zo is het voor moslims belangrijk om binnen 24 uur na het overlijden te worden begraven. In Nederland schrijft de wet echter voor dat er minimaal 36 uur tussen het tijdstip van overlijden en de begrafenis moet liggen. Een ander probleem is dat een islamitisch graf ”eeuwig” dient te zijn. Dit betekent dat het niet mag worden geruimd.

Deze problemen kwamen gisteren aan de orde tijdens een themadag in ’s-Hertogenbosch waaraan adviseurs van begraafplaatsen, vertegenwoordigers van de provincie Noord-Brabant en de Brabantse Islamitische Raad deelnamen.

Tot nu toe worden veel moslims met een buitenlandse herkomst in het land van herkomst begraven. Binding met de familie en verbondenheid met de grond aldaar spelen hierin een belangrijke rol. Wat ook meespeelt is dat een begrafenis in het land van herkomst de garantie geeft dat de islamitische voorschriften worden nagekomen.

Volgens het ”Steunpunt stervensbegeleiding en rouw in de multiculturele samenleving” in Rotterdam wil vooral de eerste generatie moslims graag in het land van herkomst worden begraven. „De tweede en volgende generaties zullen in toenemende mate in Nederland begraven willen worden, maar dan wel in een islamitisch graf”, aldus het steunpunt. Het steunpunt richt zich onder meer op kennisoverdracht over sterven en rouw in verschillende culturen en religies.

De Stichting Platform Islamitische Organisaties Rijnmond (Spior) meent dat de vraag naar een islamitische begrafenis ook stijgt door de komst van (politieke) vluchtelingen uit onder meer Somalië, Irak en Iran. Zij hebben geen mogelijkheid in hun land te worden begraven.

In Nederland bestaan op een aantal begraafplaatsen speciale afdelingen voor islamieten, bijvoorbeeld in Rotterdam, Utrecht, Leeuwarden, Schiedam en Eindhoven. Verschillende gemeenten hebben plannen in eenzelfde richting. Er is in Nederland nog geen sprake van zelfstandige islamitische begraafplaatsen.

Enkele jaren geleden bleek dat moslims weinig gebruikmaken van begrafenisvoorzieningen in Rotterdam. Ingaand op de wens om de begrafenis binnen 24 uur te laten plaatsvinden heeft de gemeente Rotterdam een zogenaamde bespoedigingsprocedure ingesteld. Mits een overlijdensakte is opgesteld, verlenen burgemeester en officier van justitie ontheffing van de termijn van 36 uur.

Er moet ook rekening worden gehouden met het verschil in culturele achtergrond van moslims. De Zuiderbegraafplaats in Rotterdam heeft daarom, naast een algemeen islamitisch gedeelte, aparte vakken voor soennieten, Javanen en Pakistanen. Daarmee biedt zij ook een oplossing voor een ander probleem: de verhouding tussen soennitische en sjiitische moslims kan zo gevoelig liggen dat zij niet op dezelfde plaats begraven willen worden.

Een groter probleem is de ”eeuwige” grafrust. In Nederland is de bekostiging van grafrechten ingedeeld in periodes van bijvoorbeeld tien jaar. De eeuwigdurende grafrust is hierdoor niet gewaarborgd. Spior heeft de afgelopen jaren voorstellen ontwikkeld om hier een oplossing voor te bieden. Tot nog toe is geen van deze voorstellen gerealiseerd.