Piet Melis groeide in Krabben­dijke op te midden van een godvrezend voorgeslacht. „Oma Melis was een doorgeleid mens, opa Melis leefde als een bekommerde man. Ik was dertien toen ik bij zijn sterfbed stond. Opa is zingend naar de hemel gegaan en dat heeft tot op de dag van vandaag indruk op mij gemaakt.”

Vader Melis was ouderling in de gereformeerde gemeente te Krabben­dijke. Moeder was een zus van ds. A. Hofman. De bekende Thona Butijn-Melis (wier leven beschreven is in het boekje ”Doch Hij zal verschijnen tot ulieder vreugde”) was zijn tante.

„Ondanks dat ik onder de indruk was van de godsvreze in mijn familie, heb ik in mijn jonge jaren over al die indrukken heen geleefd. Ik vond de wereld interessanter. Maar het feit dat ik zo veel had mogen zien van het werk Gods in mensenharten, heeft me altijd achtervolgd en laten zien dat de weg die ik ging, niet goed was.”

Melis raakte aan het werk voor de gemeente Dordrecht, waar hij bestekken en berekeningen maakte voor de afdeling wegen en riolering. In die tijd viel, zoals hij zegt, de omslag in zijn leven. „Dag en datum weet ik niet meer, maar het was op dankdag, november 1973. De avondpreek ging over Joël 2:13: „En scheurt uw hart en niet uw klederen, en bekeert u tot de Heere, uw God.” Het was alsof ik alleen in de kerk zat. Opeens was ik onbekeerd: „Wee mij, dat ik zo gezondigd had.” Opeens was het gebeurd met al mijn wereldse idealen.”

De gemeente Bunschoten-Spakenburg werd Melis’ tweede werkgever. Kerkelijk behoorde hij toen tot de gereformeerde gemeente van Amersfoort. In januari 1982 werd hij daar gekozen tot diaken. „Ik had daar nooit op gerekend, want ik was het toch niet waard dat ik ambtsdrager zou worden. En het zou toch een schande voor de kerk zijn, als ik ambtsdrager zou worden! Maar ik werd wel gekozen, tot mijn grote verwondering, eerst voor diaken, later voor ouderling.”

De roeping tot het predikantschap was „als een donderslag bij heldere hemel.” „Het was op mijn verjaardag. Moeder kwam op bezoek en vertelde me dat in Amerika die morgen ds. A. Vergunst overleden was. Op hetzelfde ogenblik was het alsof in de dadelijkheid de last van het predikantschap op mijn schouders werd gelegd. Wat ds. Vergunst, in wiens schaduw ik natuurlijk niet kon staan, niet meer kon, moest ik gaan doen: predik het Woord. Ik wist me geen raad, heb niemand iets verteld. Tegen de Heere heb ik gezegd: „Maar Heere, dat kan toch niet, ik ben onbekeerd en ik heb geen roeping. Dus.”

Melis bleef er het zwijgen toe doen. „Maar als ik op de fiets naar mijn werk reed, had ik het gevoel dat alle mensen naar me keken: zeg, waarom ga jij het Woord niet verkondigen?”

In eigen oog bleef Melis onbekeerd en een roeping kon hij ook nergens vinden. „Totdat de Heere me de roeping van Elisa liet zien. Er werd een mantel op zijn schouders gelegd, maar er werd geen woord gesproken. Een roeping zonder woorden dus, opeens was het me duidelijk dat de Heere me riep.”

De afgelopen 25 jaar diende ds. Melis vier gemeenten, Nieuw-Beijerland, Genemuiden, Veen en sinds 2011 Ermelo. „Het aannemen van en het bedanken voor een beroep was altijd iets van Boven. Als student wist ik bij voorbeeld al heel lang dat ik naar Nieuw-Beijerland zou moeten. Dat wilde ik niet, want daar had ds. A. Moerkerken net afscheid genomen. Dat was mijn leer­meester, tegen wie ik zo opkeek. Wat moest ik als boerendominee die mensen in Nieuw-Beijerland nog gaan vertellen? Die hadden alles al gehoord en wisten alles natuurlijk al. Maar ik moest wel naar Nieuw-Beijerland, en zo is het dus ook gebeurd.”

In zijn tweede gemeente, Gene­muiden, gaf zijn gezondheid reden tot zorg. „Genemuiden was een grote gemeente en er was dus veel werk, maar na een operatie vanwege een vleesetende bacterie, werd het lichamelijk te veel. De Heere wees toen op het woord uit Mattheüs 6:8b: „Want uw Vader weet wat gij van node hebt, eer gij Hem bidt”, en leidde de weg naar de kleine gemeente van Veen. Zo heeft de Heere altijd weer de weg gewezen, ook naar Ermelo. Het was altijd maar weer Hem vragen om licht en waarheid en naderhand om een bevestiging van Zijn kant dat het alles van Hem was en dat er niets van mezelf bij was geweest.”

Preken is mijn liefste werk, zegt ds. Melis. „Terwijl ik daar vroeger het meest tegen op heb gezien. Prediken is ook de kern van het werk waarvoor de Heere me geroepen heeft: predik het Woord. In alle eenvoudigheid heb ik geprobeerd Gods Woord te verklaren, in de hoop en met de verwachting dat Hij het zal gebruiken, om zondaren te trekken uit de duisternis, om Gods volk te voeden, zodat Zijn eer wordt vergroot en Zijn Koninkrijk uitgebreid.”

De prediking moet trinitarisch zijn, vindt ds. Melis. „Het gaat om de drie Personen in het goddelijk Wezen, want zo heeft God Zich in Zijn Woord geopenbaard. Zonder de Drie-eenheid Gods kan geen mens zalig worden. Als je een gebouw wilt bouwen, heb je een architect nodig, een opdrachtgever en een bouwer. Zo is het ook in het geestelijk leven. De eeuwige Vader is nodig, want Hij verkiest Zich een volk dat Hem vreest, de Zoon is nodig, want Hij verwerft en verlost, en de Heilige Geest is nodig, want Hij maakt ons Christus, onze Borg en Middelaar, al Zijn weldaden deelachtig.”

Zie ook:

Bevestiging en intrede ds. P. Melis te Ermelo (De Saambinder, 21-04-2011)

Afscheidsdienst ds. P. Melis van Veen 30 maart 2011 (De Saambinder, 21-04-2011)

Verslag van de bevestiging en intrede van ds. P. Melis te Veen (De Saambinder, 22-08-2002)

Verslag van de afscheidsdienst van ds. P. Melis te Genemuiden (De Saambinder, 22-08-2002)

Verslag van de intrededienst van ds. P. Melis te Genemuiden op 17 april 1996 (De Saambinder, 30-05-1996)

Verslag van de bevestiging van ds. P. Melis in de gemeente van Genemuiden door ds. F. Mulder op 17 april 1996 (De Saambinder, 16-05-1996)

Verslag van de afscheidsdienst van ds. P. Melis op 10 april jl. te Nieuw-Beijerland (De Saambinder, 18-07-1996)

Kort verslag van de bevestiging en intrede van kandidaat P. Melis in de gemeente van Nieuw-Beijerland (De Saambinder, 09-11-1989)

Mededeling van het Curatorium van de Theologische School – o.a. toelating P. Melis (De Saambinder, 20-06-1985)