Ds. Bretschneider: Bijbelvers bracht DDR aan het wankelen
SCHWÄBISCH GMÜND. Het is een Bijbelwoord geweest dat de Duitse Democratische Republiek (DDR) aan het wankelen bracht – daarvan is ds. Harald Bretschneider overtuigd. Als jeugdpredikant in Saksen leidde hij tijdens de Koude Oorlog de vredescampagne ”Zwaarden tot ploegscharen” (Micha 4:3).
Ds. Bretschneider (1942), woonachtig in Dresden, was een van de sprekers tijdens het congres ”25 jaar vreedzame revolutie” in Schwäbisch Gmünd. De vierdaagse conferentie was georganiseerd door de protestantse nieuwsdienst Idea, die ook voor de verslaggeving zorgde. Aanleiding vormde het feit dat het een kwarteeuw geleden is dat de Berlijnse Muur viel.
De protestantse emeritus predikant noemde het verbazend hoe „explosief” enkele woorden uit de Bijbel –de voorspelling van de profeet Micha dat zwaarden tot ploegscharen zouden worden– tijdens de vreedzame revolutie „voor geweldloosheid hebben gezorgd.” Begin jaren tachtig, toen de Koude Oorlog volop aan de gang was, begon hij met het laten drukken van de woorden „Schwerter zu Pflugscharen” op textielstof. Hiervoor had hij, anders dan bij papier, geen toestemming nodig van de autoriteiten. Ds. Bretschneider verspreidde het logo –het zouden er zo’n 100.000 zijn geweest– vervolgens onder jonge christenen. Het werd het symbool van de onofficiële vredesbeweging in de DDR.
De theoloog, die in 1945 als 3-jarige een geallieerd bombardement op zijn woonplaats Dresden ternauwernood overleefde, roemde in zijn referaat de rol die duizenden militairen en dienstweigeraars tijdens de ”Friedliche Revolution” hebben gespeeld. „Zij stelden een teken: dat er met wapengeweld niets meer te bereiken viel.”
Dat er tijdens de vreedzame revolutie geen bloed is gevloeid, is „het grootste wonder dat ons wedervaren is”, merkte Vera Lengsfeld tijdens de conferentie op. De vroegere mensenrechtenactiviste en CDU-politica ziet hierin „de hand Gods. Ieder die erbij was, heeft dat zo ervaren. En ieder die het zich herinnert, ervaart het nog steeds zo.”