Tuinbouw is „goudhaantje van Nederlandse economie”
De recessie lijkt weinig vat te hebben op de tuinbouw. In 2003 groeide zowel productie als export naar recordhoogte. Voorzitter Van der Veen van het Productschap Tuinbouw betitelde woensdag in zijn nieuwjaarstoespraak de sector als „het goudhaantje van de Nederlandse economie.”
De productie steeg in waarde met 2 procent tot 7,1 miljard euro. De export aan tuinbouwproducten groeide 3 procent tot 12,5 miljard euro. Potplanten, groenten en fruit zijn de gangmakers.
In de totale agrarische productie in Nederland had de tuinbouw een aandeel van 41 procent. „De tuinbouw is nu bijna even groot als de rundveehouderij en de intensieve veehouderij samen”, aldus Van der Veen. Ze heeft een handelsoverschot van 6,75 miljard euro.
Volgens hem groeit ook bij de politiek het besef dat Nederland zuinig moet zijn op de tuinbouw. Direct en indirect werken er een half miljoen mensen in de branche. Samen met Schiphol en Rotterdam is de glastuinbouw „de motor van de Nederlandse economie”, zei Van der Veen tot zijn gehoor, onder wie minister Dekker van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM).
De bloemkwekerij is de grootste sector, met een productiewaarde van 3,5 miljard euro, 6 procent meer dan in 2002. De snijbloemen bleven met een groei van 1 procent achter. De groentetelers onder glas boerden prima met een explosieve groei van 9 procent tot 1,3 miljard euro. De glastuinders zaten wel voor hogere energiekosten, een stijging van 12 procent. In dat opzicht biedt de dure euro en de daardoor lagere dollarkoers de komende maanden soelaas, verwacht Van der Veen. De gasprijs is gekoppeld aan de olieprijs en die zakt door de goedkope dollar.
De bloembollenteelt, die het moet hebben van export naar de VS en Japan, zucht juist onder de dure euro. De sector had het in 2003 na jaren groei toch al moeilijk. Door overproductie en minder vraag uit landen buiten de Europese Unie zakte de omzet 6 procent tot 575 miljoen euro. Nog slechter verging het de producenten van vollegrondsgroenten (zoals kool). De productiewaarde kelderde met gemiddeld 10 procent.
Verder hebben de exporteurs van snijbloemen ondanks de positieve cijfers een moeilijk jaar achter de rug door een sterke concurrentie op de wereldmarkt. Het aanbod stijgt en dat zet de winstmarges onder druk.
De binnenlandse groothandelaren in groenten en fruit moesten ook alle zeilen bijzetten om nog een positief rendement te halen. Vooral de prijzenslag van de supermarkten maakte dat moeilijker, aldus de voorzitter van het productschap.
In een nota die binnenkort moet verschijnen, wil minister Dekker de tuinbouw stimuleren. Met het aanwijzen van de belangrijkste tuinbouwcentra, de zogeheten ”greenports”, beoogt de minister versterking en modernisering van de tuinbouwbedrijven. Goede bereikbaarheid van de greenports, waartoe het Westland, Aalsmeer, de Bollenstreek en Boskoop „in ieder geval” zullen behoren, is daarbij van belang
Het Productschap Tuinbouw heeft op de bijeenkomst de minister gevraagd in haar nota ”Ruimte”, die dit voorjaar uitkomt, meer ruimte voor de sector te reserveren. Volgens voorzitter Van der Veen heeft de sector die nodig om zich sterker te maken en te moderniseren.
De bedrijfstak groeit en ontwikkelt nieuwe technieken om milieuvriendelijker te produceren. Meer ruimte is daarbij erg belangrijk, zo stelt Van der Veen, om nieuwe bedrijven een kans te geven en oude tuinbouwcentra zoals het Westland en Aalsmeer te saneren.
Goede, toegankelijke wegen hebben de tuinbouwbedrijven ook nodig. Nu gaat het transport van verse groente en fruit volgens Van der Veen over „karrensporen” naar het buitenland. Bij de minister dringt hij er op aan het laatste stukje A4 naar Rotterdam aan te leggen en Aalsmeer, de Bollenstreek en Boskoop beter bereikbaar te maken.