De staatssecretaris bezoekt woensdag en donderdag de eenheden in de ’Nederlandse’ provincie Al Muthanna. Hij zal hun een hart onder de riem steken in de moeilijke tijden na het dodelijke schietincident van 27 december, waarvoor een marinier was aangehouden.

Het bezoek was uit veiligheidsoverwegingen geheimgehouden, precies zoals in september bij een bezoek van minister Kamp aan de manschappen. Het bezoek van Van der Knaap wordt overschaduwd door de aanhouding vorige week van de marinier, die van moord, doodslag dan wel dood door schuld wordt beschuldigd. In het vliegtuig op weg naar Irak zei hij dinsdag dat hij de mariniers zal zeggen dat minister Kamp en hij volledig achter ze staan. Maar ook zal hij uitleggen dat het ministerie van Defensie en het Openbaar Ministerie in het Nederlands rechtssysteem gescheiden verantwoordelijkheden hebben. „Ik heb groot vertrouwen in de marechaussee, het OM en ons rechtssysteem. Ik zal de mariniers zeggen dat zij dat vertrouwen ook moeten hebben. Het is ook in hun belang dat militairen gecontroleerd worden door een onafhankelijke instantie", aldus Van der Knaap.

De mariniers in Irak zijn geschrokken van de repatriëring van hun collega. Zij verwijten justitie dat die hem als een moordenaar heeft neergezet. Van der Knaap wilde op de heenreis naar Irak niet ingaan op vragen over het onderzoek. Wel sprak hij beweringen van de vakbond AFMP tegen dat de militairen totaal niet meer weten, wanneer ze geweld mogen gebruiken.

Afgelopen zaterdag bewezen de mariniers volgens Van der Knaap twee keer dat ze precies weten hoe bij plunderingen of geweld tussen Irakezen onderling te handelen. De mariniers losten toen opnieuw waarschuwingsschoten bij een plundering en hielpen de Iraakse politie een lynchpartij te voorkomen. De zogeheten geweldsinstructies die voor Nederlandse militairen gelden, zijn volgens Van der Knaap identiek aan die van de Amerikanen en Britten.

Van der Knaap zei dinsdag dat minister Donner van Justitie hem persoonlijk heeft geïnformeerd over de aanstaande repatriëring van de 43–jarige sergeant–majoor op oudejaarsdag. Het Openbaar Ministerie in Arnhem had Donner daarover ingelicht.

Van der Knaap gaf verder toe dat het toegenomen aantal Amerikaanse konvooien tussen Bagdad en Basra een risico voor de Nederlanders vormen. Die doorgaande weg loopt door het Nederlands gebied en elke keer als een vrachtwagen problemen heeft, duiken plunderende lokale Irakezen er bovenop, waarna de mariniers de plunderaars moeten wegjagen. In zo’n situatie werd een Irakees anderhalve week geleden dodelijk door een Nederlandse kogel getroffen.