Langzaam vallen de puzzelstukjes rond de toedracht van het neerhalen van de Boeing van Malaysia Airlines op hun plaats. Rusland heeft een actieve rol gespeeld in de gewapende opstand in het oosten van Oekraïne. Moskou stuurde niet alleen militaire adviseurs en huurlingen naar het buurland, maar leverde de afgelopen weken ook steeds meer zwaar materieel, waaronder luchtafweerraketten.

In een bewust gecreëerde omgeving van chaos en wetteloosheid konden ongeregelde troepen 
–ongehinderd door internationale conventies en humanitaire wetten– vorige week met Russische wapentuig een passagiersvliegtuig uit de lucht schieten. Kennelijk waren de rebellen niet zo goed in staat radarbeelden juist te interpreteren. Gesteld dat het neerhalen van een burgertoestel geen doelgerichte actie was.

Intussen vraagt de wereld zich af
wat het antwoord moet zijn op de
indirecte Russische betrokkenheid
bij deze actie. Tot nu toe leek de cri-
sis in Oekraïne zich tot een lokaal
conflict te beperken dat met straf-
maatregelen kon worden afgedaan.
Maar met de crash van vlucht MH17 worden westerse belangen rechtstreeks geraakt en komt de oorlog opeens heel dichtbij.

Amerika sprak bij monde van minister van Buitenlandse Zaken John Kerry redelijk duidelijke taal. De bewindsman plaatste Rusland ontegenzeggelijk in het beklaagdenbankje. Moskou speelt volgens hem dubbelspel door mooie woorden te spreken, maar ondertussen Oost-Oekraïne doelbewust en actief te destabiliseren. Maar meer dan dat kwam er ook niet uit Wash­ington.

Europa toonde zich al een stuk minder ferm. Weliswaar wees zowel Groot-Brittannië als Frankrijk en Duitsland met een beschuldigende vinger naar Rusland. Maar de verdere reacties van de regeringleiders beperkten zich vooral tot klagen over het Russische optreden en een oproep tot het heroverwegen van de Europese houding ten aanzien van Rusland. Daar zal het ook wel bij blijven.

De grote vraag is natuurlijk of de Russische president Poetin wakker ligt van deze reacties. Natuurlijk is dit voor Moskou een lastig diplomatiek incident. Het neerhalen van een passagiersvliegtuig kan geen enkel staatshoofd met goed fatsoen verdedigen.

Maar Poetin weet ook heel goed hoe de huidige internationale verhoudingen liggen. Strafmaatregelen tegen Rusland zullen altijd door belangen worden ingeperkt, variërend van handelsbetrekkingen tot energiebehoeften. En de bottomline is uiteindelijk: geen land zal een militaire confrontatie met Moskou riskeren.