1.25 uur: Steunbetuigingen bij ambassade – Bij de Nederlandse ambassade in Kiev is het druk met mensen die steun betuigen.

0.41 uur: Rutte kan nog niets zeggen over oorzaak – Premier Mark Rutte kan nog niets zeggen over de oorzaak van de ramp met het toestel van Malaysian Airlines. „Er is nog veel onduidelijk over de toedracht, dat moeten we ze snel mogelijk achterhalen”, zei hij donderdagavond na crisisoverleg op het ministerie van Veiligheid en Justitie. Hij benadrukte dat er een onderzoek moet plaatsvinden op een „volstrekt objectieve manier”. De nabestaanden hebben recht dat „alle feiten op tafel komen”.

Vrijdag 0.08 uur: „Situatie rampplek intact tot onderzoek” – De Oekraïense president Petro Porosjenko heeft in een telefoongesprek met zijn Amerikaanse ambtgenoot Barack Obama benadrukt dat de situatie rond het gecrashte vliegtuig intact blijft tot dat internationale onderzoekers daar aan het werk gaan. Dat heeft het Witte Huis donderdag laten weten.

23.55 uur: Alleen op Tenerife meer Nederlandse doden – De vliegtuigramp in Oekraïne is een van de grootste vliegtuigrampen met Nederlandse doden uit de geschiedenis. Een overzicht hier.

23.52 uur: Malaysia Airlines: luchtruim was veilig – Het luchtruim boven Oost-Oekraïne was geen oorlogsgebied en werd veilig geacht. Dat heeft vicepresident Huib Gorter van Malaysia Airlines Europa donderdagavond gezegd tijdens een persconferentie op Schiphol. „Voor de luchtvaartsector is het geen oorlogsgebied. Het is een veilig gebied om overheen te vliegen, anders krijg je onmogelijk een vluchtplan”, aldus Gorter.

23.48 uur: Bloemen bij ambassade – Bij de Nederlandse ambassade in Kiev worden massaal bloemen neergelegd, is onder meer op deze foto te zien.

23.25 uur: Rutte aangekomen bij crisisoverleg – Premier Mark Rutte is aangekomen in het ministerie van Veiligheid en Justitie in Den Haag om deel te nemen aan het cirisisoverleg dat daar plaatsheeft. Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie was daar eerder bijeengekomen met de ambtelijke toppen van andere ministeries.

23.23 uur: Kamervoorzitters diep geraakt– De voorzitter van de Eerste Kamer, Ankie Broekers-Knol, en haar collega van de Tweede Kamer, Anouchka van Miltenburg, zijn diep geraakt door de berichten over het neerstorten van vlucht MH17 boven Oekraïne. Dat heeft een woordvoerder van de Tweede Kamer laten weten. „De gedachten van de beide voorzitters zijn bij familieleden en naasten. Zij spreken de hoop uit dat er snel duidelijkheid komt over de toedracht.”

23.18 uur: Vierdaagse start met steunbetuiging – De laatste dag van de Vierdaagse in Nijmegen start vrijdagmorgen met een steunbetuiging van organisatie en lopers aan de nabestaanden van de slachtoffers van de vliegtuigramp donderdag. „Wij zijn geschokt door de gebeurtenissen rond de vliegramp donderdag. We betuigen ons diepste medeleven aan de nabestaanden van de slachtoffers”, zal op beeldschermen op het startterrein en op het militair kampement in Heumensoord te lezen zijn. De boodschap wordt ook regelmatig omgeroepen. Om 9 uur vrijdagmorgen overleggen de gemeente Nijmegen, de Vierdaagse-organisatie en de directie van de Vierdaagsefeesten over aanpassingen tijdens de intocht en tijdens de laatste feestavond, die gewoonlijk ruim een kwart miljoen mensen naar Nijmegen trekt.

23.14 uur: Maleisië condoleert Nederland – Maleisië condoleert het Nederlandse volk en de regering met de ramp met de Boeing 777 van Malaysia Airlines boven Oekraïne. Dat heeft ambassadrice Fauziah Mohd Taib van Maleisië gezegd tijdens een persconferentie op Schiphol. De ambassadrice liet weten dat de Maleisische ambassade 24 uur per dag open is voor vragen. Ze liet weten dat ze de nabestaanden van de inzittenden van het ramptoestel gaat ontmoeten.

23.13 uur: Regering VS: toestel neergeschoten – De Amerikaanse regering denkt dat het toestel van Malaysia Airlines is neergeschoten met een luchtdoelraket, maar dat onduidelijk is waar deze was gelanceerd. Dat heeft een regeringsfunctionaris gezegd. 
De Russische president Vladimir Poetin gaf de schuld donderdag aan de regering in Kiev. Als die niet een nieuw offensief had gelanceerd in het oosten van het land, was de ramp niet gebeurd, aldus het Russische staatshoofd.

22.45 uur: Persconferentie Schiphol begonnen – Er waren zeker 154 Nederlanders aan boord van vlucht MH17, wordt gemeld. Zij zijn allen omgekomen. Van 47 inzittenden is de nationaliteit nog niet bekend. Dat zei vicepresident van Malaysia Airlines Europa Huib Gorter donderdagavond tijdens de persconferentie. Aan boord waren verder 27 Australiërs, 23 Maleisiers, 11 mensen uit Indonesië, 6 uit Groot-Brittannië, 4 Duitsers, 4 Belgen, 3 uit de Filipijnen en 1 Canadees.

22.44 uur: Timmermans: ongehinderde toegang tot rampplek – Hulpverleners moeten „ongehinderde en veilige toegang” hebben tot de plek waar het toestel van Malaysia Airlines is neergestort. Het rampgebied dient ongemoeid te worden gelaten. Dat verklaarde minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken donderdagavond na overleg met zijn Oekraïense collega Pavlo Klimkin. Timmermans benadrukte dat er een onafhankelijk onderzoek moet komen naar de ramp waarbij rond de 300 mensen omkwamen. Klimkin zegde zijn volledige medewerking toe. Hij zei Nederlandse deelname aan het onderzoek te verwelkomen.

22.43 uur: Vliegtuigcrash verstrikt in propagandaoorlog – Oekraïense en Russische media grijpen de vliegtuigcrash in het oosten van Oekraïne aan om propaganda te voeren. Het is moeilijk om de waarheid van de toedracht te achterhalen, omdat feiten worden verdraaid en geruchten voor waarheid worden aangenomen. Zo wordt in Oekraïense media een bericht van een van de commandanten aangehaald waarin hij toegeeft het vliegtuig uit de lucht hebben geschoten. Het bericht was echter geplaatst op een socialenetwerksite waar de commandant meer dan zes (mogelijk namaak) profielen heeft.

Russische media meldden prominent getuigenverklaringen waaruit zou blijken dat een Oekraïense straaljager het vliegtuig bestookte met raketten.

22.41 uur: Veiligheidsraad VN bijeen over Oekraïne – De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties komt vrijdagmiddag (plaatselijke tijd) in spoedzitting bijeen om over Oekraïne te overleggen. Dat meldden diplomaten. Aanleiding is de crash met het vliegtuig van Malaysia Airlines donderdag waardoor 285 mensen omkwamen, onder wie een groot aantal Nederlanders.

22.40 uur: Vlaggen halfstok op vrijdag – In verband met de vliegramp in Oekraïne waarbij ook Nederlandse slachtoffers zijn te betreuren, heeft minister-president Rutte een vlaginstructie vastgesteld. Hij heeft de ministers en de gevolmachtigde ministers verzocht om op vrijdag 18 juli vanaf alle hoofdgebouwen van de rijksoverheid de Nederlandse vlag halfstok te voeren. Gemeenten, provincies en de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordigingen in het buitenland zijn verzocht dienovereenkomstig te handelen. Aldus de Rijksvoorlichtingsdienst.

22.34 uur: NAVO-chef wil snel onderzoek naar vliegramp – NAVO-chef Ander Fog Rasmussen noemde het donderdag „belangrijk” dat onmiddellijk een internationaal onderzoek op gang komt naar de crash met het toestel van Malaysia Airlines in het oosten van Oekraïne. Volgens Rasmussen moeten de degenen die mogelijk verantwoordelijk zijn voor de ramp, „snel” worden berecht. Rasmussen toonde zich „diep geschokt en bedroefd” over de crash. In de verklaring bracht hij zijn medeleven over aan de nabestaanden van de slachtoffers.

22.19 uur: Inlichtingendiensten VS: raket vanaf grond – Amerikaanse inlichtingendiensten hebben donderdag bevestigd dat de Boeing 777 van Malaysia Airlines boven Oekraïne is geraakt door een raket die vanaf de grond is afgevuurd. Ze weten nog niet wie die raket heeft afgeschoten op het vliegtuig dat was vertrokken uit Amsterdam. Ze zijn daar nog over verdeeld. Dat heeft de Amerikaanse krant The Wall Street Journal gemeld. Kijk hier naar beelden van CNN.

22.18 uur: „Gevoel van machteloosheid maakt boos” – De crash van de Boeing 777 in Oekraïne is donderdag hard aangekomen bij de Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers. „Als het vliegtuig daadwerkelijk uit de lucht is geschoten, dan is dat angstaanjagend”, zegt voorzitter Steven Verhagen tegen het ANP. „Het gevoel van machteloosheid en onmacht bij de piloten en de overige crewleden, maken me boos.” De vliegroute die het toestel nam, wordt vaak aangehouden. Verhagen: „Er wordt vooral gekeken naar de totale kosten en de tijd. Vliegtuigen gaan wel vaker over brandhaarden en plekken waar het onrustig is, heen. Veiligheidsonderzoek blijft nodig. Het ligt voor de hand dat er voorlopig geen vliegtuigen over dit gebied vliegen.”

22.13 uur: Fotosessie gezin Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima gaat niet door – Naar aanleiding van de dramatische berichten over het neerstorten van vlucht MH17 van Malaysian Airlines van Amsterdam naar Kuala Lumpur boven Oekraïens grondgebied, gaat de geplande fotosessie met de koning, de koningin en hun dochters vrijdag niet door. Dat meldt de Rijksvoorlichtingsdienst.

22.07 uur: „Rebellen belden met Rusland over crash” – Separatisten uit de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk hebben vlak na de vliegtuigcrash in het oosten van Oekraïne gebeld met een inlichtingenmedewerker uit Rusland. De Oekraïense veiligheidsdienst SBU heeft een transcript vrijgegeven van het vermeende telefoongesprek, meldden Oekraïense media. Uit het gesprek blijkt dat de separatisten per abuis het vliegtuig hebben neergeschoten. „Het is 100 procent zeker een passagiersvliegtuig”, zei een van de separatisten geschrokken. Het gesprek had ongeveer 20 minuten na de vliegtuigcrash plaats. De verbinding was korte tijd verbroken, toen de separatisten de brokstukken onderzochten.

22.06 uur: Rutte: Mogelijk een van de ergste luchtrampen uit Nederlandse geschiedenis – Premier Rutte gaf op Schiphol een eerste reactie. „ Dit is mogelijk een van de ergste luchtrampen uit de Nederlandse geschiedenis. Iedereen is nu in diepe rouw. Deze prachtige zomers dag eindigt in alle opzichten gitzwart. Er is nog veel onduidelijk. Er moet snel duidelijkheid komen. Ik zal me in Den Haag bij het crisisteam voegen.”

21.54 uur: Premier Rutte aangekomen op Schiphol – Premier Mark Rutte is donderdagavond rond 21.45 uur aangekomen op Schiphol. Na de Europese top in Brussel woensdag was zijn vakantie begonnen, maar die heeft hij vroegtijdig afgebroken vanwege de vliegramp boven Oekraïne. De minister-president kwam in een klein vliegtuigje aan op een speciaal VIP-gedeelte op Schiphol-Oost. Niet lang daarna moet op Schiphol een persconferentie beginnen over de crash.

21.46 uur: Eurocontrol: luchtruim Oost-Oekraïne dicht – Het luchtruim van Oost-Oekraïne is tot nader order gesloten. Dat heeft de luchtverkeersleiding Eurocontrol donderdag gemeld. Alle vluchtplannen die door het gebied lopen worden afgewezen. De routes blijven tot nader order gesloten.

21.38 uur: Familieleden op vliegveld Kuala Lumpur – Familieleden en vrienden van inzittenden van vlucht MH17 van Amsterdam naar Kuala Lumpur beginnen op het vliegveld van de Maleisische hoofdstad te arriveren. Ze proberen meer te weten te komen over het lot van de passagiers en bemanningsleden van de Boeing 777. Sommigen willen zekerheid of hun geliefden in het vliegtuig zaten en eisen inzage in de passagierslijsten. Veel hulp hoeven ze niet te verwachten. Er is geen personeel van Malaysia Airlines in de buurt. Journalisten zijn in groten getale toegestroomd maar komen niet binnen. Ze worden doorverwezen naar het naastgelegen Sam-Sam Hotel waar een crisiscentrum zal worden ingericht.

21.31 uur: Rebellen bereid tot wapenstilstand om crash – Separatisten in het oosten van Oekraïne zijn bereid tot een wapenstilstand van 2 tot 3 dagen, schrijft het Russische persbureau RIA Novosti. Het gaat om een kort humanitair staakt-het-vuren waarin de vliegtuigcrash van de Boeing 777 van Malaysia Airlines donderdag kan worden onderzocht. De separatisten houden een videoconferentie met de autoriteiten in Kiev, zei premier Aleksandr Borodaj van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk. Daarin bespreken de twee partijen mogelijk een wapenstilstand. Hij benadrukte nogmaals dat internationale organisaties welkom zijn voor onderzoek naar de crash in het gebied.

21.30 uur: Baksteen: uit de lucht schieten goed mogelijk – Luchtvaartveiligheidsdeskundige Benno Baksteen denkt dat het goed mogelijk is dat het vliegtuig dat donderdag in Oekraïne neerstortte, uit de lucht is geschoten. „Alles duidt op desintegratie in de lucht. Dat gebeurt niet zomaar, dus ik zou de berichten dat het toestel is neergeschoten wel geloven”, liet hij op BNR weten. „Op deze hoogte was tot nu toe de gedachte dat dat niet kan gebeuren, maar er is ongetwijfeld spul beschikbaar om dit te doen. Er zijn helaas best veel conflicten op de wereld en de analyse of het wel verantwoord is om daaroverheen te vliegen moet voortaan weer anders worden gemaakt.”

21.28 uur: Rutte spreekt Maleisische premier over crash – Premier Mark Rutte heeft donderdagavond telefonisch overleg gevoerd met de Maleisische premier Najib Razak over het vliegtuig van Malaysian Airlines dat is neergestort boven Oekraïne. Dat liet een woordvoerder van de Rijksvoorlichtingsdienst weten. Beide regeringsleiders condoleerden elkaar en wisselden informatie uit, aldus de woordvoerder. Eerder op de middag sprak Rutte ook al met de Oekraïense president Petro Porosjenko. De Boeing 777 met bijna 300 man aan boord was op weg van Amsterdam naar Kuala Lumpur. Niemand heeft de crash overleefd. Onder de doden zijn veel Nederlanders.

21.23 uur: Informatienummer Malaysia Airlines geopend – Malaysia Airlines heeft een informatienummer geopend voor familieleden van slachtoffers van de vliegtuigcrash in het oosten van Oekraïne. Het nummer is 00 6037 8841234. Op Schiphol wordt rond 21.45 uur een persconferentie gehouden naar aanleiding van de ramp. Vertegenwoordigers van onder meer Malaysia Airlines en Schiphol zullen daar het woord voeren.

21.17 uur: Speciaal nummer voor nabestaanden – Op het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag is een speciaal telefoonnummer voor de dierbaren van de inzittenden van het gecrashte toestel van Malaysia Airlines opengesteld. Het is het noodnummer van de afdeling consulaire zaken. Het is 070-3487770. Dat heeft een woordvoerder van coördinerend minister Ivo Opstelten laten weten.

21.16 uur: Duitsland onthutst over vliegramp Oekraïne – De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Frank-Walter Steinmeier heeft onthutst gereageerd op de vliegtuigcrash in het oosten van Oekraïne donderdag. Hij eist dat er een internationaal onderzoek komt naar de oorzaak.

21.15 uur: RD-verslaggever Johnnes Visscher op Schiphol – Bij een trappencomplex op Schiphol is de pers massaal toegestroomd. Mensen van de marechaussee spannen roodwitte linten. Groepjes nabestaanden worden, afgeschermd van de pers, verder geleid. Jason Emanuelson (29), groen t-shirt, spijkerbroek, is „uit medeleven” met de slachtoffers van de crash naar Schiphol gekomen. „Het is heel erg dat dit op zo’n manier is gebeurd.” Zelf vliegt hij vaak op Europese- en Zuid-Amerikaanse bestemmingen, maar nu moet hij vooral aan zijn 7-jarige dochtertje Joyah denken. „Ze is met haar oma naar Suriname en komt binnenkort weer terug. Het is toch tien uur vliegen. Als dit soort dingen vaker gebeurt, denk je toch: moet je nog de lucht ingaan.” Een 56-jarige vrouw uit Utrecht brengt haar dochter weg. Die vliegt naar Barcelona. „Zelf haat ik vliegen. Wat er nu gebeurt is, maakt me niet geruster.” Tamar Huygen uit Leiden staat samen met drie andere jonge mensen op het punt om naar IJsland te vliegen. Bang om in de lucht te gaan is ze niet. „In IJsland hebben ze niet eens een leger.” Daarmee doelt ze op het bericht dat militairen in Oekraïne het vliegtuig uit de lucht zouden hebben geschoten.

21.07 uur: Bussen met familieleden en nabestaanden – Op Schiphol zijn zo’n vijftig familieleden en nabestaanden met bussen naar een andere locatie gebracht, meldt de NOS.

21.06 uur: Persconferentie uitgesteld – De persconferentie is uitgesteld tot 21.45 uur.

21.04 uur: Route vlucht MH17 – De route van vlucht MH17 is te zien op de website Flight Aware. Duidelijk is dat de vlucht eindigde op de grens van Oekraïne en Rusland.

21.03 uur: Bloemen en kaarsjes bij ambassade Kiev – In de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn donderdag tientallen bloemen neergelegd en kaarsjes aangestoken bij de Nederlandse ambassade. Mensen willen op die manier hun steun betuigen aan de slachtoffers van het vliegtuigongeluk in het oosten van Oekraïne. Op foto’s die zijn geplaatst op het internet, is een zee van bloemen te zien die het opstapje naar de ambassade in Kiev volledig bedekken. Ook bij het Nederlandse consulaat in de westelijke stad Lviv zijn bloemen gelegd en kaarsjes neergezet.

20.51 uur: EU hoopt op snelle helderheid oorzaak crash – De Europese Unie hoopt op snelle duidelijkheid over de omstandigheden waaronder het toestel van Malaysia Airlines is gecrasht. EU-buitenlandchef Catherine Ashton roept alle partijen in de regio op toegang tot het rampgebied te verlenen, volledig mee te werken en alle relevante informatie te delen. „De omstandigheden moeten, zonder oponthoud, duidelijk worden en internationale onderzoek moet volledige helderheid geven over deze tragedie”, aldus Ashton in een verklaring. Ze laat weten geschokt te zijn en mee te leven met de nabestaanden en vrienden van iedereen die aan boord van het vliegtuig waren. Volgens de EU is de ramp een „nieuw grimmig voorbeeld waarom het zo urgent is dat dit conflict tot een einde komt”. Ashton roept , zonder vooruit te lopen op de feiten, alle partijen op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren en af te zien van verdere escalatie.

20.45 uur: Persconferentie op Schiphol – Rond 21.00 uur wordt er een persconferentie gegeven op Schiphol. Waarschijnlijk komt er dan meer duidelijkheid over het aantal Nederlandse slachtoffers.

20.36 uur: „Routine om over conflictgebied te vliegen” – Het is op zich niet vreemd dat een burgerpassagiersvliegtuig over een gebied vliegt waar een conflict wordt uitgevochten. Dat zegt een bestuurslid van de Duitse pilotenvereniging Cockpit. Zo wordt er bijvoorbeeld dagelijks over brandhaarden als Irak en Afghanistan gevlogen. „Als er geen concrete aanwijzingen zijn dat het gevaarlijk is op grote hoogte over die gebieden te vliegen, dan is dat daadwerkelijk dagelijkse routine”, aldus Markus Wahl. In het licht van de crash in het oosten van Oekraïne zegt hij wel dat het beter is „nu uit veiligheidsoverwegingen niet meer over dit crisisgebied te vliegen.”

20.35 uur: ‘Zwaar werk’ voor hulpdiensten bij crash – Oekraïense hulpdiensten hebben de plek van het vliegtuigongeluk bereikt. Het werk van de diensten is zwaar, omdat de brokstukken zijn verspreid over een groot oppervlak. Dat zei een woordvoerder van de hulpdiensten donderdag. Ook medewerkers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) zijn onderweg naar de plek. De separatisten in de regio hebben gezegd medewerking te verlenen aan het onderzoek naar het vliegtuigongeluk.

Het vliegtuig, een Boeing-777 van Malaysia Airlines, kwam neer bij de plaats Grabovo in het oosten van Oekraïne,een gebied dat onder controle staat van separatisten.

20.32 uur: „Zwarte doos van ramptoestel gevonden” – Pro-Russische separatisten in Oost-Oekraïne zeggen dat zij een van de twee ‘zwarte dozen’ van het neergestorte Maleisische vliegtuig hebben gevonden. Dit heeft persbureau Interfax donderdagavond gemeld. In zwarte dozen worden de vluchtgegevens en de gesprekken in de cockpit opgeslagen.

20.27 uur: Verklaring koning Willem-Alexander – De koning zegt diep getroffen te zijn door het nieuws over vlucht MH17. „Net als de rest van Nederland volgen mijn echtgenote en ik het nieuws op de voet en hopen wij dat snel meer duidelijk wordt. Wij leven intens mee met familie, vrienden, collega’s en bekenden van de slachtoffers en met hen die nog in onzekerheid zijn of hun geliefden aan boord van het toestel waren.”

20.26 uur: „President Porosjenko belde met Rutte” – De Oekraïense president Petro Porosjenko heeft donderdagavond premier Mark Rutte gebeld over de vliegtuigcrash. Hij noemde de gebeurtenis een terroristische daad en bood aan dat Nederlandse experts deel gaan uitmaken van een internationale onderzoekscommissie die onderzoek moet gaan doen naar de ramp. Dit zei de Oekraïense ambassadeur in Nederland, Olexander Horin, tegen het ANP. Ook vertegenwoordigers uit Maleisië zullen deel uitmaken van de commissie alsmede leden van de internationale burgerluchtvaartorganisatie ICAO. Horin wijst erop dat de tragedie met het Maleisische toestel nu al het derde incident in korte tijd is waarbij een vliegtuig door de separatisten naar beneden is gehaald. In het laatste geval moeten ze gedacht hebben dat het een Oekraïens vliegtuig was, stelt Horin. Over de toedracht is van onafhankelijke bron nog geen helderheid.

20.22 uur: Passagiers volgende vlucht maken zich klaar – Passagiers van de eerstvolgende vlucht van Amsterdam naar Kuala Lumpur donderdagavond maken zich klaar voor vertrek en kunnen instappen. Het KLM-toestel vertrekt vooralsnog volgens planning om 20.50 uur, zo staat op Schiphol op de borden te lezen. Rond 19.45 uur stonden er nog passagiers bij de incheckbalie. Ook zij maakten aanstalten om naar de douane en gate te gaan. Een Maleisische vrouw bij de informatiebalie van Malaysia Airlines twijfelt er niet aan in het volgende toestel te stappen. Zij, haar baby en haar man hadden in het bewuste toestel moeten zitten, maar wisselden op het laatste moment naar de volgende vlucht. „Ik weet niet wat ik moet doen. Voel me echt misselijk. Het voelt alsof ik een tweede kans krijg.”

20.21 uur: Obama: vreselijke tragedie – De Amerikaanse president Barack Obama heeft donderdag zijn medeleven betuigd met de slachtoffers van vlucht MH17 van Amsterdam naar Kuala Lumpur. Hij zegde de Oekraïense overheid steun toe bij het onderzoek naar de toedracht van de crash. De Amerikaanse autoriteiten bekijken volgens hem nog of er Amerikanen aan boord waren van het toestel van Malaysia Airlines. Persbureau Interfax repte eerder van zeker 23 Amerikanen die aan boord zouden zijn geweest.

20.20 uur: Geen problemen tot toestel van radar verdween – De vlucht van het Maleisische vliegtuig dat donderdag neerstortte in Oekraïne, verliep „normaal” tot het toestel van de radar verdween. „De bemanning heeft geen melding gemaakt van welk probleem dan ook”, aldus Dmytro Babejtsjoek, het hoofd van de Oekraïense luchtverkeersleiding, tijdens een persconferentie in Kiev.

20.16 uur: Veel Nederlandse slachtoffers – Minister Opstelten van Justitie meldt dat er veel Nederlandse slachtoffers zijn te betreuren. „Er zijn bij de crash slachtoffers te betreuren uit vele landen. Er zijn daarbij ook veel Nederlanders. Mijn gedachten zijn bij alle familieleden en vrienden van de mensen die in dat vliegtuig zaten en die nu in onzekerheid zitten. De beelden die u en ik hebben gezien zijn natuurlijk verschrikkelijk. Maar nog heel veel is onduidelijk over de toedracht en de omstandigheden”, aldus de bewindsman. Daar wordt uiteraard onderzoek naar gedaan, aldus Opstelten. „Ik ben me ervan bewust dat dit onderzoek nooit snel genoeg kan gaan, maar iedereen doet er op dit moment alles aan om familie en vrienden zo goed mogelijk te informeren. Voor verwanten van passagiers van vlucht MH17 wordt door Schiphol zo snel mogelijk een telefoonnummer bekendgemaakt voor meer informatie en opvang.”

20.15 uur: Franse minister: zeker vier Fransen aan boord – Aan boord van het neergestorte Maleisische vliegtuig waren zeker vier Fransen. Dat heeft de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Laurent Fabius, donderdag gezegd. Hij sprak volgens de krant Le Figaro van een „groot drama”, dat zo snel mogelijk moet worden onderzocht.

20.10 uur: Ooggetuigen: straaljagers gezien voor crash – Ooggetuigen meldden dat er gevechtsvliegtuigen in de lucht te zien waren, voordat het vliegtuig van Malaysia Airlines verongelukte. Dat schrijft het Russische persbureau RIA Novosti donderdag. Het vliegtuig kan volgens experts alleen zijn neergehaald met professioneel luchtafweergeschut of gevechtsvliegtuigen. Separatisten in het oosten van Oekraïne hebben mogelijk de beschikking over luchtafweergeschut, maar niet over vliegtuigen.

20.06 uur: RD-verslaggever spreekt kennis slachtoffer – RD-verslaggever Johannes Visscher is op Schiphol. Hij sprak met een vrouw die een kennis in het gecrashte toestel had zitten. Een 66-jarige vrouw: „Ik ben nog steeds in shock. Een collega van mijn dochter zat in het toestel. Die collega was samen met mijn dochter hier een week in Nederland voor studie. Zowel mijn dochter als de collega werken in het onderwijs in Australië, in Perth. Ik heb de collega van mijn dochter afgelopen zondag nog gezien. Mijn dochter heeft nog contact gehad met de moeder van de collega. Die moeder kon geen woorden vinden.” De dochter van de vrouw is vanavond ook richting Australië vertrokken. „De man van mijn dochter vroeg haar nog: Wil je wel gaan?” Ze kan nog nauwelijks bevatten wat er is gebeurd. „Ik ben nog steeds in shock.”

20.04 uur: Russische tv toont paspoorten na crash – Op de Russische televisie zijn donderdag beelden vertoond van paspoorten die van mensen zouden zijn die aan boord zaten van het gecrashte vliegtuig in Oekraïne. Daarbij zijn ook veel Nederlandse paspoorten. Of het daadwerkelijk de identiteitsbewijzen zijn van mensen die in het vliegtuig zaten, is onduidelijk. De identiteitsbewijzen zien er op de beelden onbeschadigd uit. Op sociale media reageren veel mensen met afschuw op de beelden. Ze noemen de actie respectloos.

20.00 uur: Eerder passagierstoestel boven Oekraïne getroffen door raket - Zou het toestel van Malaysian Airlines inderdaad zijn getroffen door een raket, dan is het niet de eerste keer dat boven Oekraïne een passagiersvliegtuig door een raket wordt geraakt. Op 4 oktober 2001 trof een raket van het Oekraïense leger tijdens een militaire oefening een Russische Toepolev-154. Alle 78 inzittenden van het toestel dat onderweg was van Tel Aviv naar de Russiche stad Novosibirsk, kwamen daarbij om het leven. Aanvankelijk ontkende Kiev iets met het ongeluk te maken te hebben, maar na onderzoek door een Russische commissie erkende het schuld. Het vliegtuig dat neerstortte in de Zwarte Zee, was getroffen door een raket afgevuurd vanaf het schiereiland de Krim.

19.58 uur: Opstelten overlegt met betrokken ministeries – Minister Ivo Opstelten (Veiligheid & Justitie) is op zijn ministerie in overleg met de top van de meest betrokken ministeries. Dat zijn verder Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken en Infrastructuur en Milieu. De aanwezigen delen informatie onder leiding van de minister van Veiligheid. Zoiets is gebruikelijk bij crises zoals nu met de vliegtuigcrash. Opstelten komt waarschijnlijk ook vrij snel met een verklaring.

19.57 uur: Rusland biedt hulp aan na vliegtuigongeluk – Het Russische ministerie van Noodsituaties heeft Oekraïne gevraagd of het hulp kan verlenen na de vliegtuigcrash in het oosten van dat land, meldde persbureau RIA Novosti donderdag. Het ministerie heeft een formeel verzoek ingediend om mee te helpen aan een gezamenlijke operatie, zei minister Vladimir Poetsjkov. Separatisten in het oosten van Oekraïne hebben eerder al gezegd dat zij internationale onderzoekers op de plek van het ongeluk zullen toelaten. Ook zullen de zwarte dozen worden afgegeven. Volgens de Russische president Vladimir Poetin is het waarschijnlijk dat de zwarte dozen in Moskou wordt onderzocht. Deze dozen bevatten de gesprekken in de cockpit en de vluchtgegevens van een vliegtuig.

19.55 uur: Sawadee: mogelijk 21 Nederlanders aan boord – Reisorganisatie Sawadee uit Amsterdam heeft voor 21 mensen vliegtickets geregeld voor het toestel van Malaysia Airlines dat donderdag is neergestort. Dat bevestigde een woordvoerder. Sawadee boekt rechtstreeks bij de vliegmaatschappij.

„We kunnen op dit moment alleen niet bevestigen of alle 21 deelnemers van onze groep ook hebben ingecheckt.”

19.54 uur: KLM „diep bedroefd” – KLM heeft laten weten „diep bedroefd” te zijn over het mogelijke incident met vlucht MH17 van Malaysia Airlines, dat ook de KLM-code KL4103 droeg. Het bedrijf tekent daarbij aan dat er nog geen officiële bevestiging is van zijn Maleisische samenwerkingspartner. „Wij zijn in contact met Malaysia Airlines om meer informatie te verkrijgen. Als voorzorgsmaatregel vliegt KLM niet over het betreffende gebied”, aldus de luchtvaartmaatschappij in een verklaring. Daarin gaf het bedrijf ook het calamiteitennummer van Malaysia Airlines: 0060-378841234.

19.48 uur: Schiphol vangt familieleden passagiers op – Schiphol vangt nabestaanden van de passagiers van het gecrashte toestel donderdagavond op in Dakota’s Café en Bar in de luchthaven. Pers is daar niet welkom.

19.47 uur: Mogelijk 50 Nederlanders aan boord – Het zijn geen officiële cijfers, maar als de namen van Nederlanders die via bekende reisbureaus een ticket hebben geboekt voor vlucht MH17, dan zijn er dat ongeveer 50. Het is onbekend of deze mensen ook daadwerkelijk aan boord zijn gegaan. De passagierslijsten van Malaysia Airlines moeten hierover definitief uitsluitsel geven.

19.43 uur: Ook KLM mijdt luchtruim boven rampgebied – Ook luchtvaartmaatschappij KLM mijdt het luchtruim boven het gebied in Oekraïne waar donderdag een vliegtuig van Malaysia Airlines is neergestort. Dat heeft een woordvoerder van de luchtvaartmaatschappij donderdag laten weten. Andere luchtvaartbedrijven, waaronder zustermaatschappij Air France, gingen KLM voor.

19.40 uur: „Leger schoot vliegtuig per ongeluk neer” – Het Oekraïense leger heeft het vliegtuig van Malaysia Airlines in Oost-Oekraïne neergehaald met een straaljager. Dat zeggen de autoriteiten in de separatistenregio Loehansk en Donetsk donderdag. Het leger zou het vliegtuig mogelijk hebben aangezien voor een Russisch spionagevliegtuig. Het leger heeft het vliegtuig neergehaald met een Sukhoi SU-25, zeggen de separatisten. Daarna is er een aanval uitgevoerd op de separatisten op de grond.

19.38 uur: Mogelijk Belgen aan boord vliegtuigcrash – Mogelijk zijn er Belgen aan boord het gecrashte vliegtuig van Malaysia Airlines. „Eén of twee Belgen hadden een reservering voor deze vlucht”, zei minister Didier Reynders van Buitenlandse Zaken donderdagavond. Of de Belgen, of een van hen, ook daadwerkelijk aan boord zijn gestapt, is nog niet duidelijk. ,We proberen te verifiëren of er Belgische slachtoffers zijn, maar daarvan hebben we nog geen bevestiging’, aldus de minister, die zijn medeleven betuigde aan de families van de slachtoffers.

België heeft een crisiscentrum ingericht en een noodnummer geactiveerd.

19.33 uur: ANWB: 15 passagiers via Fox Vakanties en SNP – 15 klanten van Fox Vakanties en SNP zijn donderdagmiddag naar alle waarschijnlijkheid in het gecrashte ramptoestel gestapt dat in Oekraïne is neergestort. Dat meldde de ANWB Alarmcentrale. De organisatie kan niet met zekerheid zeggen of dit allemaal Nederlanders zijn. Fox en SNP zijn dochterbedrijven van de ANWB.

19.29 uur: „Mensen plunderen brokstukken vliegtuig” – Omwonenden zouden al voorwerpen hebben geroofd uit het in Oost-Oekraïne neergestorte vliegtuig van Malaysia Airlines. Dat heeft de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken gezegd, meldde CNN in een tweet. Het toestel kwam neer in door rebellen gecontroleerd gebied.

19.28 uur: President Oekraïne: crash was terreurdaad – De crash van het Maleisische vliegtuig donderdag was een „terreurdaad”. Dit heeft de Oekraïense president Petro Porosjenko gezegd. Dat meldt persbureau Interfax op gezag van de presidentiële persdienst.

19.21 uur: Air France: niet meer over Oost-Oekraïne – Air France vliegt met ingang van donderdag niet meer over Oost-Oekraïne. Dat liet de Franse zustermaatschappij van KLM donderdagavond weten aan persbureau Bloomberg. KLM kon desgevraagd nog niet aangeven of het dat voorbeeld volgt. Air France liet weten de situatie in Oekraïne nauwlettend te volgen. In april besloot het bedrijf al niet meer over de Krim te vliegen in verband met de onrust op dat Oekraïense schiereiland.

19.16 uur: Ook Nederlanders met tickets ATP.nl aan boord – Touroperator ATP.nl meldt dat er vier Nederlanders met bij deze organisatie bestelde tickets aan boord waren van het vliegtuig van Malaysia Airlines. „Ik kan zien dat de tickets zijn gebruikt, dat deze reizigers op Schiphol hebben ingecheckt”, aldus een woordvoerder. Het gaat om twee mensen uit Eindhoven en twee uit Maastricht die samen op fietsvakantie zouden gaan in Indonesië. Ze hadden geboekt via Indonesia Travel in Geldrop. Verder zijn er volgens de woordvoerder geen Nederlanders via ATP.nl aan boord gegaan.

19.12 uur: Premier Rutte spreekt medeleven uit – Premier Rutte heeft gereageerd op het vliegtuigdrama: “Ik ben diep geschokt door de dramatische berichten over het neerstorten van vlucht MH17 van Malaysian Airlines van Amsterdam naar Kuala Lumpur boven Oekraïens grondgebied. Nog heel veel is onduidelijk over de toedracht, de omstandigheden en de inzittenden. Ik heb zojuist gesproken met de Oekraïense President. Ben nu onderweg terug naar Nederland om vanuit Den Haag de situatie verder te volgen en te handelen. Onze gedachten gaan nu uit naar de inzittenden, hun familie en vrienden.”

19.07 uur: Lufhansa mijdt luchtruim Oost-Oekraïne – Lufthansa heeft donderdagavond besloten met onmiddellijke ingang het luchtruim boven het oosten van Oekraïne te mijden. Dat heeft de Duitse luchtvaartmaatschappij donderdagavond besloten. Donderdag werd een vliegtuig van Malaysia Airlines boven het oosten van Oekraïne neergehaald.

19.00 uur: Geen huis-tuin-en-keukenraket crash Oekraïne – Voor het neerhalen van de Boeing 777 van Malaysia Airlines die op weg was van Amsterdam naar Kuala Lumpur konden de daders niet zomaar een huis-tuin-en-keukenraket hebben gebruikt. Het toestel zat op een hoogte van 10 kilometer toen het van de radar verdween. Lees hier verder.

18.48 uur: Poetin praat met Obama over crash Oekraïne – De Russische president Vladimir Poetin heeft de crash met het toestel van Malaysia Airlines in Oekraïne besproken met de Amerikaanse president Barack Obama. Het Kremlin meldde dat de twee donderdag een vooraf gepland telefoongesprek voerden over de situatie in Oekraïne toen het nieuws over de vliegramp bekendwerd. Obama liet eerder weten dat hij de berichten had gezien dat het toestel zou zijn neergeschoten maar dat hij die niet kon bevestigen. Het Oekraïense leger en de pro-Russische separatisten beschuldigen elkaar ervan het toestel uit de lucht te hebben geschoten.

18.43 uur: D-Reizen bevestigt Nederlanders aan boord – Reisorganisator D-Reizen bevestigt dat 25 Nederlanders via D-Reizen hebben geboekt voor de vlucht. Of deze mensen ook daadwerkelijk aan boord waren, kan het bedrijf niet bevestigen.

18.42 uur: 20 tot 30 Nederlanders – Touroperator WTC.nl meldt dat tussen 20 en 30 Nederlands sprekende personen via deze website hebben geboekt voor vlucht KL4103. Vliegtickets.nl en WTC.nl werken sinds december samen onder de naam OTRAVO. De Boeing 777 was op weg van Amsterdam naar de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur. Aan boord zouden 280 passagiers en 15 bemanningsleden zijn.

18.31 uur: Minstens honderd lichamen geteld – Oekraïense autoriteiten melden dat brokstukken en lichaamsdelen tot op 15 kilometer vanaf de locatie van de crash zijn neergekomen. Er zouden minstens honderd lichamen zijn geteld.

18.25 uur: Foto van opstijgend toestel – Fred Neeleman plaatst een foto op Twitter van vlucht MH17 op het moment dat het toestel vanmiddag opsteeg vanaf Schiphol.

18.24 uur: Separatisten ontkennen betrokkenheid Oekraïne – Separatisten in het oosten van Oekraïne ontkennen betrokken te zijn bij een vliegtuigcrash. Premier Aleksandr Borodaj van de zelfverklaarde republiek Donetsk noemt het „een provocatie van het Oekraïense leger” te zeggen dat de separatisten betrokken zijn bij de crash. Dat meldde persbureau Interfax donderdag. Volgens Borodaj beschikken de separatisten niet over de middelen om een vliegtuig op grote hoogte uit de lucht te halen. Het vliegtuig zou zijn neergehaald van 10.000 meter hoogte.

18.20 uur: Geen informatie in vertrekhal op Schiphol – In vertrekhal 3 op Schiphol, vanwaar het vliegtuig van Malaysian Airlines vertrok, is nog geen informatie. Er staat een infomatiebalie van Malaysian Airlines, maar die is onbemand. Het toestel vertrok iets later dan gepland. Er staan nog geen belangstellenden.

18.19 uur: Leger Oekraïne niet betrokken – Het Oekraïense leger zegt niet betrokken te zijn bij het neerhalen van het toestel, meldt Interfax.

18.18 uur: KLM geeft nog geen reactie – KLM kan donderdagmiddag nog geen commentaar geven op de crash van een toestel van samenwerkingspartner Malaysia Airlines in Oekraïne. De luchtvaartmaatschappij wacht nog op informatie over het ongeluk. De neergestorte Boeing 777 droeg niet alleen de vluchtcode MH17 van Malaysia Airlines, maar ook de code KL4103 van KLM.

18.17 uur: Tweet premier Maleisië – De premier van Maleisië twittert geschokt te zijn. Hij heeft een onderzoek geëist.

18.14 uur: Correspondent Reuters ter plaatse – De correspondent van Reuters is nu ter plaatse. Hij ziet een brandend wrak en lichamen.
18.12 uur: D-reizen had 19 mensen aan boord – D-reizen meldt dat ze 19 mensen op die vlucht hebben zitten.

18.10 uur: Gecombineerde vlucht – Vlucht MH17 betreft een gecombineerde vlucht van Malaysia Airlines en KLM. Passagiers kunnen dus bij een van de twee maatschappijen hebben geboekt. Het KLM-vluchtnummer was KL4103, een lijndienst die dagelijks op Kuala Lumpur vliegt.

18.07 uur: Zoektocht naar Nederlanders op passagierslijst – De vereniging van reisondernemingen ANVR en reisorganisatie TUI Nederland zijn druk bezig om te achterhalen of er Nederlanders aan boord waren van het neergestorte vliegtuig. „We hebben contact met de touroperators. Zij zoeken op dit moment uit of er namens hen mensen op de passagierslijst staan.” Donderdag aan het eind van de middag konden beide organisaties daar nog niets over zeggen.

18.03 uur: Boeing verzamelt informatie – Boeing meldt op Twitter meer informatie te verzamelen over vlucht MH17.

17.55 uur: Identiteit inzittenden nog onbekend – Over de identiteit van de inzittenden van vlucht MH17 is nog niets bekend.

17.54 uur: Geraakt door projectiel – Volgens een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken, Anton Gerashenko, vloog het toestel op 10 kilometer hoogte toen het werd geraakt door een projectiel dat werd afgevuurd met een Buk-lanceerinstallatie. Gerashenko meldde dat in een bericht op Facebook, aldus persbureau AP.

17.46 uur: Vermeende beelden gecrasht vliegtuig online – Op internet duiken donderdag kort na de melding over de neergestorte Boeing 777 filmpjes op die suggereren beelden te laten zien van de crash. Op enkele opnamen zijn flinke rookpluimen te zien van wat het vliegtuig moet zijn dat vanuit Amsterdam op weg was naar Kuala Lumpur.

17.42 uur: Schiphol: nog geen bevestiging – Schiphol heeft nog geen bevestiging van het neerstorten van een vliegtuig dat vertrok vanaf de luchthaven. Ook is nog onduidelijk hoe een evetuele toestroom van mensen die informatie willen op de luchthaven zal worden opgevangen. Dat liet een woordvoerder weten.

Er zouden 280 passagiers en 15 bemanningsleden aan boord zijn.

17.41 uur: Malaysia Airlines: geen info over enige crash – Luchtvaartmaatschappij Malaysia Airlines heeft geen informatie over enig vliegtuig dat zou zijn gecrasht. Hetzelfde geldt voor het Maleisische ministerie van Verkeer in Kuala Lumpur, aldus persbureau Reuters donderdag.

17.36 uur: Tweet Malaysia Airlines – Op Twitter bericht Malaysia Airlines dat het contact met vlucht MH17 vanuit Amsterdam is verloren boven Oekraïne.

17.32 uur: Neergestort in regio Donetsk – Het toestel verloor hoogte en werd vervolgens brandend op de grond teruggevonden 50 mijl voor de grens met Rusland, aldus het Russische persbureau. Het zou zijn neergestort in de regio Donetsk, meldden ooggetuigen.

17.31 uur: Bevestiging – Oekraïense veiligheidsbeambten bevestigen de crash tegenover RIA Novosti.