Hoe vier je een eeuwfeest van een organisatie „die mensen in beweging brengt en ervoor zorgt dat het levende Woord mensen bereikt en mensen met elkaar verbindt?” Met een ”Bijbelfestival” in DeFabrique, een oude fabriek, in Utrecht. NBG-directeur dr. Rieuwerd Buitenwerf legt uit waarom: „Tweehonderd jaar Bijbelwerk betekent niet dat we klaar zijn. Er is werk aan de winkel.”

Een festival is volgens de directeur uitermate geschikt om het verhaal dat mensen met de Bijbel hebben, met elkaar delen. Het met elkaar delen gebeurde volgens hem in Utrecht, met een unieke mix van muzikanten, kunstenaars, toneelspelers, wetenschappers, predikanten, opinieleiders en presentatoren.

Er is een gevarieerd programma rondom de Bijbel voor alle leeftijden, zoals Bijbelverhalen ‘proeven’, meewerken aan een groot Bijbelkunstwerk, meedoen aan de Bijbelquiz, workshops over geloofsopvoeding, het vertalen van de Bijbel, de Dode Zeerollen en de zondagsschoolmethode Grow and Learn in Zuid-Amerika. Ook zijn er optredens van Trinity, Elly en Rikkert, het Vocaal Theologen Ensemble, de Zandkunstenaar en de rapper Rivelino Rigters.

Prinses Beatrix

Hoogtepunt van het festival is ongetwijfeld de komst van prinses Beatrix, beschermvrouwe van het NBG. Zij was in 2004 ook aanwezig tijdens de presentatie van de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) in Rotterdam.

Prinses Beatrix ontving zaterdag negen exemplaren van de Jeugdbijbel, één voor haarzelf en één voor ieder van haar kleinkinderen. De Jeugdbijbel is een verzameling van 74 verhalen uit de Bijbel, geschreven door Lieke van Duin, Mireille Geus en Corien Oranje. De doelgroep zijn kinderen van 9 tot 12 jaar. Aan de Jeugdbijbel is drie jaar gewerkt. De verhalen worden vanuit verschillend perspectief verteld en zijn voorzien van elf geïllustreerde themaspreads.

Door het plaatsen van een letter op de grootste Bijbelpagina van Nederland, opent prinses Beatrix het Bijbelfestival. Het betreft een gedeelte uit Genesis 1. De bezoekers van het festival maken met elkaar de bijbelpagina gereed. Alle letters samen vormen de eerste pagina van de Bijbel in Gewone Taal. Deze nieuwe vertaling verschijnt dit najaar. Om heel de pagina vol te krijgen moet er aan het eind van de dag een hoogwerker aan te pas komen.

Marleen de Pater, voorzitter van het NBG, geeft desgevraagd aan dat na 200 jaar het doel van het NBG nog steeds hetzelfde is: de Bijbel beschikbaar stellen voor degenen die het Boek relevant vinden. Neemt de kennis van de Bijbel niet drastisch af? De Pater: „Juist vanwege de onkunde is het nodig om de Bijbel in verschillende vertalingen en steeds weer andere uitgaven te verbreiden.”

Prof. Fred van Lieburg –hoogleraar protestantisme aan de Vrije Universiteit en schrijver van een boek over 200 jaar NBG dat in het najaar verschijnt– refereert in een workshop aan de viering van 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden, eveneens dit jaar. „Het zijn twee zaken die veel met elkaar te maken hebben. Het jaar 1814 viel in een tijd van opbouw, zowel economisch als moreel. Er was een wijd verbreid geloof in beschaving en volksopvoeding. En hoe kan men de christelijke moraal beter doen inwortelen dan door de Bijbel?”

Het NBG werd een soort dienstverlenende instelling ten opzichte van de zending, kerken en zondagsscholen, en organisaties van liefdadigheid, zegt Van Lieburg. Halverwege de negentiende eeuw werd het NBG wakker geschud door de Britten, die door middel van colporteurs met de Bijbel van deur tot deur gingen en daarmee een sterke concurrent van het NBG werden.

Van Lieburg: „Het NBG was eerst huiverig ten opzichte van colportage en wilde zich niet bemoeien met allerlei kerkelijke strijd die met name in de negentiende eeuw oplaaide. De Bijbel was voor het NBG een boek dat zelf zijn werk moest doen, de theologische interpretatie was zaak van de kerken. Men was vuurbang om te evangeliseren. Toch stelde het genootschap in 1891 colporteurs aan om tot in de meest afgelegen streken Bijbels tegen een lage prijs te verkopen. Het NBG ging steeds meer samenwerken met evangelisatieverenigingen.”

Dankdienst

Vanaf 1814 waren diverse Oranjes beschermheer van het NBG. Honderd jaar geleden woonde koningin-moeder Emma in de Nieuwe Kerk te Amsterdam de dankdienst van het NBG vanwege het eerste eeuwfeest bij.

Het Bijbelfestival trekt deze zaterdag meer dan honderd gasten van overal ter wereld. NBG-directeur Buitenwerf: „Het bepaalt ons erbij dat de Bijbel geen rekening houdt met landsgrenzen, met werelddelen, met politieke situaties. Het bepaalt ons erbij dat wij hier in vrede en vrijheid bij elkaar kunnen komen, terwijl op heel veel andere plekken vertalers
en Bijbeldrukkers in armoede
en onderdrukking moeten werken.”