Begin deze week lanceerde de Nunspeetse provider en filteraar een mobielefilteroplossing onder de naam Kliksafe Mobi.

Vóór het mobiele tijdperk was internet vrij eenvoudig te filteren. Internet kwam het huis binnen via adsl, glasvezel of kabel en was te gebruiken op de pc of laptop. Wie geen sites met porno, haat, gods­lastering of geweld wilde zien, kon een filter aanschaffen. Slimme jongens wisten dat met de nodige moeite wel te omzeilen, maar grosso modo betekende een degelijk filter goede bescherming tegen ongewenste sites.

Met de snelle opkomst van mobiel internet is filtering een stuk lastiger geworden. Had in 2009 28 procent van de Nederlanders de beschikking over mobiel internet, vorig jaar was dat al 72 procent, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Uit onderzoek van het lectoraat nieuwe media aan Driestar Hogeschool van medio vorig jaar blijkt dat twee op de drie reformatorische jongeren een smartphone hebben en dus kunnen internetten via de mobiele telefoon.

Filtering van mobiel internet en de acceptatie ervan staan echter nog in de kinderschoenen. Ruim 80 procent van de ouders van reformatorische jongeren zegt in huis te beschikken over gefilterd internet, zo blijkt uit hetzelfde onder­zoek. Slechts 10 procent van de ouders geeft aan dat zijn kind een filter heeft voor mobiel internet.

Dat mobiele internetters doorgaans geen filter op hun toestel hebben, betekent niet dat het inter­netverkeer via de smart­phone altijd ongefilterd is. Heeft iemand thuis gefilterd internet en maakt hij met zijn telefoon gebruik van het wifinetwerk in huis, dan is zijn internetverkeer gefilterd. Dat wil zeggen, gedééltelijk. Het filter heeft namelijk geen toegang tot apps. Video’s die iemand bekijkt via de YouTube-app worden dus niet gefilterd, berichten die binnen­komen via Facebook en WhatsApp ook niet.

Maakt een smartphonegebruiker zonder mobiel filter buitenshuis gebruik van internet via een 3G- of 4G-netwerk, of via een wifi­netwerk in de trein, bij de Mc­Donald’s of in een winkel­centrum, dan is al zijn internetverkeer ongefilterd.

Het nieuwe product van Kliksafe bestaat uit een app met een gefilterde browser en een beheerprogramma. Voor 2,50 euro per maand kan de gebruiker Kliksafe Mobi installeren op drie mobiele apparaten. De app schakelt alle andere browsers op de mobiele telefoon uit. Met het beheerprogramma kunnen ouders de telefoon of tablet van hun kind beheren. Ze kunnen aangeven in welke categorieën websites geblokkeerd moeten worden. Ook kunnen zij instellen welke apps hun kind mag gebruiken. Met behulp van een tijdklok is het ook mogelijk te bepalen welke apps wanneer actief mogen zijn.

Ouders moeten beseffen dat Kliksafe Mobi, net als het vaste filter thuis, niet in staat is binnen apps te filteren. Dit is technisch niet mogelijk. Geeft de beheerder bijvoorbeeld de apps van YouTube en WhatsApp vrij, dat filtert Kliksafe Mobi die dus niet. Internetverkeer via de mobiele Kliksafebrowser wordt wél altijd gefilterd, ongeacht het type internetverbinding (3G, 4G of wifi).

De beheerder krijgt dagelijks een overzicht met het internetgedrag van de smartphonegebruiker. Ook krijgt hij een melding als de browser-app van Kliksafe is verwijderd.

Het Kliksafeproduct is alleen beschikbaar voor telefoons met een Androidbesturingssysteem. Op de iPhone, iPad, Windows- of BlackBerrytoestellen werkt Kliksafe Mobi niet. Herman van Rhijn, technisch manager bij Kliksafe: „We hebben wel een bètaversie van de browser-app voor Appletoestellen, maar binnen iOS (het besturingssysteem van Apple, GB) is het niet mogelijk om apps te beheren. Als we klanten alleen de browser bieden, geven we schijnveiligheid; dat willen we niet.” Zo’n 70 procent van de smartphone­­bezitters maakt gebruik van Android, vult Kliksafedirecteur Bert Jan Peters aan. „Onder jongeren is dat percentage nog hoger.”

Peters erkent dat Kliksafe laat is met het filterproduct. „Al een paar jaar lang komen er filter­producten op de markt. We vonden die slechts een doekje voor het bloeden. In 2010 zijn we bezig geweest zelf een product te ontwikkelen, maar dat was commercieel niet haalbaar.” Van Rhijn: „In Kliksafe Mobi zijn al onze wensen verwerkt.”

Peters: „Ik denk dat jongeren die nu al de beschikking hebben over ongefilterd internet Kliksafe Mobi niet gemakkelijk zullen accepteren. Op hun telefoons is het voor ouders lastig een filter te installeren. Een smartphone is immers echt hun ding. Ik zie meer kansen bij jongelui die voor het eerst een mobiele telefoon krijgen.” Van Rhijn: „Een van de klanten die meededen met het testen van Kliksafe Mobi vertelde dat zijn drie kinderen van 12, 14 en 16 hevig protesteerden toen hij het filter wilde installeren. Maar na een paar weken hoorde vader niets meer van de klachten; ze vonden het filter prima.”

Peters ziet veel belangstelling voor het nieuwe Kliksafeproduct. „Er wordt veel over gesproken. En ik hoor van veel ouders dat ze zorgen hebben over het mobiele-internetgedrag van hun kinderen. We hebben een enquête uitgevoerd: 30 tot 40 procent van de klanten heeft belangstelling voor het product.”

Voor Kliksafe is het lanceren van Kliksafe Mobi een eerste stap. Peters: „Uiteindelijk geloof ik in een hybrideproduct dat filtering biedt voor zowel de vaste verbinding thuis als voor internet via mobiele apparaten.”

Kliksafe is bezig met het vormen van een nieuwe visie, laat Peters weten. Daarbij past de afbeelding van een schild die de internetter krijgt te zien als hij op een site terechtkomt die wordt geblokkeerd. „Dat schild laat zien dat het filter de internetter beschermt. Het vervangt de afbeelding van de vrouw die als het ware zegt: „Dit mag u niet zien.” Het typeert onze verandering in visie: Kliksafe bepaalt niet hoe het filter eruitziet, maar gaat de klant er een bieden dat hij zelf kan inrichten en aanpassen. Categorieën als porno, geweld en godslastering blijven wel altijd geblokkeerd. Dat past bij de identiteit van Kliksafe.”

Dit is het eerste deel in een tweeluik over mobiele filtering. Maandag het slot.

---




Alternatieve aanbieders

Filternet biedt in combinatie met zijn standaardinternetfilter een mobiele app –FNBrowser– aan die enigszins vergelijkbaar is met Kliksafe Mobi. Als u FNBrowser downloadt, installeert u in feite een alternatieve webbrowser. Het internetverkeer dat via deze browser loopt, wordt gefilterd. Via het gebruikersbeheer van uw Filternetabonnement regelt u welke toegang uw kind op de smartphone of tablet heeft.

Na installatie worden andere browsers op uw mobiele apparaat automatisch uitgeschakeld, zodat internetten alleen mogelijk is via de gefilterde FNBrowser. U krijgt een melding als de FNBrowser niet meer actief is.

Waar de app van Kliksafe vooralsnog alleen beschikbaar is voor mobiele apparaten met Android, is FNBrowser ook beschikbaar op iOS (iPhone/iPad/iPod). Let op: als iOS-gebruiker moet u wél zelf andere browsers (bijvoorbeeld Safari) uitschakelen of verwijderen, omdat deze anders ongefilterd te gebruiken blijven. Ook kunt u met FNBrowser op iOS geen apps beheren. Binnen Android biedt FNBrowser deze mogelijkheid wel.

Zo worden alle nieuwe apps standaard geblokkeerd. U kunt als beheerder vervolgens aangeven of u een nieuwe app wilt vrijgeven. Daarnaast kunt u tijdsbeperkingen instellen. Filteren binnen apps is, net als bij Kliksafe Mobi, niet mogelijk.

Internetprovider Solcon biedt geen filtermogelijkheden voor mobiele apparaten. Het bedrijf wil niet ingaan op de vraag of het momenteel nadenkt over of bezig is met de ontwikkeling van dergelijke oplossingen.

De Amerikaanse markt kent een groot aantal producten voor ouderlijk toezicht. Sommige van deze producten zijn ook in Nederland beschikbaar, hoewel een Nederlandstalige versie vrijwel standaard ontbreekt. Mocht de Engelse taal voor u geen belemmering zijn, dan breidt dit uw keuzemogelijkheden verder uit.

Een van de bekendste aanbieders is Net Nanny. Net Nanny werkt optimaal op Androidapparaten. U kunt na installatie verschillende gebruikers­profielen aanmaken. Net Nanny biedt vier voorgedefinieerde profielen per leeftijds­categorie, waarbij een aantal beperkingen al standaard is ingesteld. U kunt per profiel zelf nog extra aanpassingen doen. Ook kunt u profielen toewijzen aan meerdere apparaten.

Net Nanny blokkeert automatisch alle andere browsers die u op uw apparaat hebt geïnstalleerd, inclusief de standaardbrowser. Internetten is vervolgens alleen mogelijk via de gefilterde Net Nannybrowser.

Via het beheerportal kunt u achttien standaard meegeleverde filter­categorieën beheren. Daarnaast kunt u zelf categorieën toevoegen met websites die u wel of juist niet wilt toestaan. Het portal biedt verder een overzicht van de websites die zijn bezocht en van de sites die werden geblokkeerd. U kunt verder instellen op welke tijdstippen internet toegankelijk is.

Via Net Nanny kunt u apps blokkeren of deblokkeren. Filteren binnen apps is ook hier niet mogelijk. U kunt wel bepalen of nieuwe apps standaard worden geblokkeerd of niet. Net Nanny schermt standaard de instellingen van uw Androidapparaat af, zodat andere gebruikers deze niet kunnen aanpassen.

Net Nanny is ook beschikbaar voor iOS, maar werkt daar anders en met minder mogelijkheden. In feite is Net Nanny voor iOS niet meer dan een gefilterde browser en functioneert deze zoals het genoemde FNBrowser voor iOS. Het is niet mogelijk om vanuit Net Nanny voor iOS apps te beheren.

Net Nanny is te koop via Googles Play Store (ongeveer 9,50 euro per jaar) en via de App Store van Apple (4,49 euro).

Bij het gebruik van Amerikaanse producten als Net Nanny moet wel een belangrijke kanttekening worden gemaakt: ze filteren op basis van de Engelse taal. Een medewerker van Net Nanny laat desgevraagd weten dat Net Nanny een tekstfilter gebruikt. Net Nanny herkent dus geen foto’s of video’s, maar filtert op basis van woorden. Nederlandse woorden herkent het filter echter niet. Nederlandse websites met ongewenste inhoud zal het filter dan ook zeer waarschijnlijk niet blokkeren.

Een mogelijk alternatief voor Net Nanny is Covenant Eyes. Dit is een zogeheten ”accountability”-programma. Covenant Eyes registreert welke websites uw kinderen bezoeken en rapporteert dat vervolgens aan u. Daarmee leggen ze aan u verantwoording af voor hun internetgedrag en fungeert u als een vertrouwenspersoon die hen op dit gedrag kan aanspreken.

Als u Covenant Eyes op een Androidapparaat gebruikt, kunt u hiermee ook apps blokkeren. Het programma houdt bij welke apps uw kinderen openen en hoelang ze deze apps gebruiken.

Covenant Eyes is ook beschikbaar voor iOS, maar vanwege door Apple opgelegde beperkingen functioneert het hier niet als ”accountability”-programma maar als gefilterde browser. Om Covenant Eyes op uw Android- of iOS-apparaat te gebruiken, hebt u een abonnement nodig. Een gezinsabonnement kost 9,50 euro per maand.

Los van allerlei filteroplossingen zoals hierboven beschreven, kunt u op uw mobiele apparaat standaard een aantal opties instellen met betrekking tot ouderlijk toezicht. Zo kunt u op uw iPhone/iPad via Instellingen > Algemeen > Beperkingen onder meer vast­leggen dat andere gebruikers van uw apparaat geen apps mogen installeren of verwijderen en geen aankopen mogen doen vanuit apps.

Sinds de laatste versie van Apples mobielebesturingssysteem, iOS7 is het ook mogelijk om op toestelniveau websites te blokkeren. U kunt ervoor kiezen alle websites met expliciet materiaal te blokkeren, maar u kunt ook zelf ongewenste websites toevoegen in een lijst. Een andere route is om standaard alle websites te blokkeren, en vervolgens aan te geven welke sites wél zijn toe­gestaan. De instellingen gelden voor alle op uw toestel geïnstalleerde browsers.

Gebruikers met een Android­tablet kunnen vanaf de versie 4.3 meerdere zogenaamde beperkte profielen instellen op hun appa­raat. Voor elk beperkt profiel bepaalt de hoofdgebruiker welke apps wel of niet toegankelijk zijn. Deze optie is niet beschikbaar voor Androidtelefoons.