Straatsburg is meer dan Europa

Al blijkt ook de kathedraal wel íéts met Europa te hebben. De gids wijst naar het gebrandschilderde raam hoog in het koor. Je moet het weten, maar inderdaad, helemaal bovenin is het symbool van de Europese Unie –met de sterren– aangebracht. Politiek in de kerk.

Van welke kant je de stad in de Elzas ook nadert, overal is de immense Onze-Lieve-Vrouwe, met haar 142 meter hoge linkertoren uit 1439, zichtbaar. Zelfs de Duitse dichter Goethe, die naar eigen zeggen vol vooroordelen naar Straatsburg was gereisd, moest bekennen dat hij in diepe bewondering naar boven had staan kijken.

Het gaat hier dan ook om een van de hoogste gebouwen van de christenheid, zo luidt het in de brochure die voor 1 euro uit de automaat komt. Tot ver in de negentiende eeuw was het Straatsburgse godshuis zelfs hét hoogste gebouw. In 1880 werd de Notre Dame echter ingehaald door de dom van Keulen (met zijn 157,38 meter hoge noordtoren), die tien jaar later nog weer werd overtroffen door de Ulmer Münster, met een toren van 161,53 meter hoog.

Uitzicht

Toch blijkt zelfs een enorme kathedraal als die van Straatsburg bijna een gewoon dorpskerkje te worden als je vanaf de heuvelachtige westkant op de stad komt aanrijden. Ineens ligt het daar, in de laagte: ”Strasbourg”, en kijk je erbovenop. Het líjkt plots ook –een uit de kluiten gewassen– dorp.

Maar dat is het ook weer niet, al heeft de historische binnenstad zonder meer iets intiems. Wie een indruk wil krijgen, doet er goed aan de toren van de Notre Dame te beklimmen. Of een rondvaart over de Ill te maken – maar dat lukt nu niet. „Er is een staking gaande”, laat de kaartjesverkoopster weten. „Misschien is het handiger morgen terug te komen.”

Driehonderd treden zijn het, tot op het platform tenminste, maar het uitzicht is vervolgens schitterend. Ver beneden, aan het plein naast de kerk, ligt het Palais Rohan, min of meer een verkleinde kopie van het beroemde paleis van Versailles. Aan de horizon doemt het gebouw van het Europees Parlement op. Verder: de rivieren Ill en Rijn, de wijk Petite France, maar ook tal van kerken – rooms-katholieke en, meer nog, protestantse. De Eglise Saint-Nicolas bijvoorbeeld, waar ooit Johannes Calvijn preekte, maar die is eigenlijk niet meer als kerk in gebruik. Of de protestantse Eglise Saint-Pierre-le-Jeune.

Drie à vier miljoen

Het allereerste begin van de Notre Dame ligt in het jaar 1015, laat een chronologisch overzicht bij het torenplatform zien. Volgend jaar viert ze dan ook haar millenniumfeest, met tal van activiteiten.

Twee keer in haar historie was de kathedraal in protestantse handen: van 1529-1548 en van 1559-1681. Sindsdien is zij weer rooms-katholiek.

Een scherm in de kerk maant in verschillende talen tot stilte: „Vous êtes entrés dans un lieu de prière”: „U bent een plaats van gebed binnengegaan.” Voor het overgrote deel van de 3 à 4 miljoen bezoekers die jaarlijks over de drempel gaan, zal het bedehuis vooral een toeristische trekpleister zijn. Groepjes scholieren maken massaal foto’s – van het kleurrijke ronde raam, het ‘vogelnestorgel’, het astronomisch uurwerk, de kansel. Een gids is overigens wel aan te bevelen, al was het maar om het hondje dat een plek kreeg tussen de versieringen van de kansel niet over het hoofd te zien. Ooit zou een geestelijke regelmatig zijn huisdier hebben meegenomen de preekstoel op.

Stormen

Straatsburg heeft in de loop van zijn geschiedenis heel wat stormen doorgemaakt, leert een rondgang door het Musée Historique de la Ville de Strasbourg, niet ver bij de kathedraal vandaan. Nu eens was de stad in Franse, dan weer in Duitse handen. Een foto, gedateerd 29 juni 1940, toont een trotse Hitler met zijn gevolg voor het hoofdportaal van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal. Van november 1944 tot voorjaar 1945 bombardeerden Duitse vliegtuigen de stad aan de Rijn. In totaal werden 1698 gebouwen verwoest, 18.000 raakten er beschadigd; 1000 mensen vonden de dood, tallozen liepen verwondingen op.

De Notre Dame doorstond het alles wonderwel – en ondertussen bijna duizend jaar.

www.cathedrale-strasbourg-2015.fr/

www.otstrasbourg.fr

Straatsburg is meer dan Europa

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?