Aerts, hoogleraar water en risicomanagement aan de Vrije Universiteit Amsterdam, onderscheidt drie typen overstromingen. „Extreme overstromingen van rivieren en door stormvloeden op zee, die veel schade aan kunnen richten, en overlast door zware plaatselijke neerslag, die meestal weinig schade veroorzaakt.”

De economische schade door overstromingen in de EU bedroeg tussen 2000 en 2012 4,6 miljard euro per jaar. En dat vervijfvoudigt. In 2050 ligt het verwachte schadebedrag jaarlijks op 23,5 miljard euro.

Waarom groeit dat schadebedrag zo hard?

„Mensen vestigen zich in toenemende mate in steden aan rivieren en aan de kust. Er is veel werk. De steden beschikken over havens, bedrijven en belangrijke verkeersknooppunten. Steden breiden vervolgens sterk uit langs de rivier of de kust. Je ziet dat langs de Rijn en de Atlantische kust van Frankrijk. Ook Londen is een goed voorbeeld: de stad breidt zich momenteel uit tot buiten de beschermde zone van de stormvloedkering in de Theems.

Daarnaast laten de kwaliteit en het onderhoud van water­keringen vaak te wensen over. Dat maakt de steden kwetsbaarder voor overstromingen, terwijl de aangerichte schade door een overstroming tegelijk aanzienlijk toeneemt. In 2050 kan ongeveer twee derde van de economische schade worden toegeschreven aan urbanisatie en sociaaleconomische groei; een derde aan klimaatverandering.”

Hoe weet u dat?

„We hebben met computer­modellen een aantal scenario’s opgesteld. Daaruit blijkt dat bij de verwachte bevolkingsgroei de waterschade flink toeneemt.”

Wie keert de schadevergoeding uit?

„Gewoonlijk de verzekeringsmaatschappijen. Maar de bedragen worden zo hoog dat verzekeraars failliet kunnen gaan. Dan springen de overheid of het noodfonds van de EU bij. Dit kan echter niet onbeperkt doorgaan. Ratingsbureau Standard and Poor’s waarschuwde onlangs dat landen hierdoor hun krediet­status in gevaar brengen.”

Hoe staat Nederland ervoor?

„Nederland loopt voorop met 
het maken van risico-inschat-tingen en het nemen van maat­regelen. We moeten veel investeren in dijken, want ons land ligt voor een derde onder zeeniveau. De waterschappen vervullen 
daarbij een onmisbare functie. Veel EU-landen hebben echter onvoldoende inzicht in de risico’s die ze lopen voor overstromingen.”

Welke maatregelen bepleit u?

„Het minste wat landen kunnen doen, is goede regels stellen en deze handhaven: verbied het bouwen dicht bij water. Daarnaast hebben overheden te maken met bestaande bebouwde gebieden. Die moeten worden beschermd. Ze moeten dus investeren in dijken: jaarlijks 1,75 miljard euro investeren vermindert de jaarlijkse schade met 7 miljard euro in 2050. Vooral landen als Polen, Roemenië, Slowakije en de nu getroffen Balkanlanden kunnen nog een forse slag maken.”