De waterpolitie, onderdeel van het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD), treedt deze dagen op tegen binnenvaartschippers die hun schepen met uitbundige feestverlichting versieren. Daarmee brengen zij andere schepen in gevaar.

„Door alle versieringen en knipperende lichtjes zie je de eigenlijke verlichting niet meer”, zegt inspecteur Mart Hopkoper van de waterpolitie in Tiel. „Het wordt een steeds groter probleem. Alle versieringen van de wal vind je ook terug op schepen.”

Officieel mag een normaal binnenvaartschip alleen de wettelijk voorgeschreven verlichting voeren. Een groene lamp rechts van de stuurhut (stuurboord), een rode links (bakboord), en een toplicht voor in de mast.

Schepen met gevaarlijke lading voeren bovendien een of meer blauwe lichten. Alle verlichting die daar aan het einde van het jaar extra bij komt, wekt verwarring. „Je ziet soms varende kerstbomen. Maar wat voor een schip het is en in welke richting het vaart, daar kom je niet achter.”

Hopkoper en surveillant Klaas de Boer werken vanuit een post op de Prins Bernhardsluizen in Tiel. Daar waar het Amsterdam-Rijnkanaal uitkomt in de rivier de Waal. De Waal is met 117.000 scheepvaartbewegingen per jaar zonder meer de drukste rivier van Nederland. Zo niet van Europa.

Met drie patrouilleboten houdt de waterpolitie vanuit Nijmegen, Tiel en Gorinchem de rivier in de gaten. Het komt voor dat de schepen vier op een rij over de rivier gaan. „En dat gaat soms behoorlijk hard”, zegt De Boer. „Iedereen heeft haast. Het gaat allemaal om geld.” Op het water geldt geen maximumsnelheid voor schepen.

De trend op de wal om in december steeds meer huizen en tuinen aan te kleden met (flikkerende) lampjes zet zich volgens Hopkoper door op het water. „Lichtsnoeren langs de zijkant van het schip, lampjes in de stuurhut, flikkerlichtjes.” Een fel verlichte stuurhut is link. „De schipper of stuurman kan zich niet goed concentreren. Door de weerkaatsing van het licht ziet hij niet alles.”

Als verkeersregel geldt dat opvarende schepen (die in de richting van de bron van de rivier varen) voorrang hebben. ’s Avonds en ’s nachts geven de opvarende schepen door middel van het ”verkeerde wallicht” aan hoe ze willen passeren. „Alle andere lichten op een schip wekken dan verwarring.”

Schippers die met kerstverlichting worden betrapt, riskeren een geldboete. Hoeveel dat is weet Hopkoper aanvankelijk niet. Na wat telefoontjes houdt hij het op 100 euro. „De eerste keer geven we een waarschuwing. Dan halen ze het spul meestal weg. Schippers zijn gemoedelijke mensen.” Hopkoper benadrukt dat de waterpolitie geen „heksenjacht” maakt op varende kerstbomen. „We nemen het mee in onze reguliere controles.”

Het KLPD komt deze dagen rond Kerst ook in actie tegen vrachtwagenchauffeurs die hun wagen met kerstverlichting optuigen. „Wat voor binnenvaartschepen geldt, is ook van toepassing op vrachtwagens”, aldus de KLPD. Tegemoetkomend verkeer kan door de kerstversieringen in verwarring worden gebracht. Bovendien heeft een chauffeur in een verlichte cabine minder zicht naar buiten. Ook vrachtwagenchauffeurs kunnen rekenen op een boete als ze hun voertuig overmatig hebben opgetuigd.

Rond de jaarwisseling is het weer over met de kerstverlichting op de weg en op het water. Last van vuurwerk vanaf schepen heeft de waterpolitie niet. „Lijkt me ook niet handig op een gastanker”, vindt Hopkoper.

De volgende trend kan de inspecteur van de waterpolitie nu al voorspellen. Volgend jaar zomer, als het Nederlands voetbalelftal meedoet aan het Europees Kampioenschap, zullen er waarschijnlijk weer veel oranje vlaggen en wimpels aan boord verschijnen. Dat mag. „De scheepvaart doet er dapper aan mee”, aldus De Boer. „Wat dat betreft zijn het net gewone mensen.”