Het aanlokkelijke aanbod werd onder meer door vakbonden voorgelegd. Veel kiezers vrezen dat het welvarende land zichzelf uit de markt prijst met een uurloon van minimaal 18 euro. In het midden- en kleinbedrijf wordt gevreesd dat er banen verdwijnen omdat er geen geld is om deze lonen te betalen. In de grootste economie van de EU, buurland Duitsland, is vorige maand eindelijk een minimumloon vastgelegd, 8,50 euro per uur.

De initiatiefnemers zullen niet rouwig zijn. Hun voorstel lijkt in sommige concerns ongeacht het referendum al lonen op te drijven. In de afgelopen maanden hebben meerdere bedrijven, bijvoorbeeld Aldi en Lidl, aangekondigd hun vaste medewerkers 4000 frank per maand te willen betalen.

De Zwitsers kunnen dankzij talrijke initiatiefnemers over veel zaken een laatste oordeel vellen met een referendum. Zo is zondag ook de voorgenomen aankoop van 22 Zweedse gevechtsvliegtuigen voor ruim 2,5 miljard euro afgewezen.

Bijna 54 procent van de kiezers vond de aanschaf van de toestellen van het type Saab Gripen geen goed idee. Het Zwitserse parlement heeft in september tot de aanschaf besloten, maar moet daar nu op terugkomen. Het initiatief om de koop voor te leggen in een referendum, kwam van de actiegroep „Zwitserland zonder leger”.

De referenda brengen de Zwitserse wetgevers steeds vaker in verlegenheid. Zo bepaalde 63 procent van de kiezers zondag dat veroordeelde pedofielen nooit meer met kinderen mogen werken. Daarmee wordt een regel opgelegd die de rechter buitenspel zet. De regel ‘nooit meer’ houdt geen rekening met de ernst van de misdaad die tot de veroordeling leidde. Begin dit jaar stemde een meerderheid voor immigratiebeperking ten aanzien van Europeanen. Dat is geheel in strijd met verdragen die de Zwitserse wetgevers daar al met de EU over hebben gesloten.