Vrijdag heeft het kabinet een notitie van de bewindsvrouw over deze onderwerpen vastgesteld. Nijs wil hoger collegegeld mogelijk maken voor topstudies en studies die extra begeleiding vragen. Collegegelden voor technische studies, lerarenopleidingen en opleidingen in de zorg zouden omlaag kunnen, om extra studenten te trekken. Verder mogen (top)opleidingen hun toekomstige studenten testen op motivatie, kennis en vaardigheden.

De PvdA-fractie in de Tweede Kamer is tegen de experimenten en vindt dat daardoor de studenten geen gelijke kansen meer hebben. Het CDA heeft enkele jaren geleden bij de invoering van het bachelor/mastersysteem vergelijkbare experimenten van de toenmalige minister, Hermans, tegengehouden. Bij de laatste begrotingsbehandeling heeft het CDA-kamerlid Joldersma zich nog uitgesproken tegen experimenten die de toegankelijkheid van het hoger onderwijs in gevaar brengen.

Het kabinet stemde vrijdag ook in met een plan van staatssecretaris Nijs om de regels voor de prestatiebeurs in het hoger onderwijs aan te scherpen. De studiebeurslening wordt alleen omgezet in een gift als de student zijn diploma behaalt. De omzet van de lening in een gift na het eerste studiejaar komt daarmee te vervallen. Doel van de maatregel is studenten te stimuleren een diploma te behalen. Op dit moment haalt ongeveer 30 procent van de studenten in het hoger onderwijs de eindstreep niet. Nijs had dit plan reeds opgenomen in de begroting die op Prinsjesdag werd gepresenteerd.

Nieuw is dat studenten die binnen vijf maanden (voor 1 februari) hun studie staken, ook hun studiebeurs terug moeten betalen. Op dit moment wordt de lening nog omgezet in een gift. Het omzettingsmoment vervalt omdat het studenten niet stimuleert om hun huidige of een andere studie af te maken.