Dat zijn de twee hoofdpunten uit het ”Deltaplan bèta en techniek” dat het kabinet vrijdag heeft vastgesteld. Op middellange termijn verwacht de overheid een tekort van 120.000 mensen die in hogere technische beroepen werkzaam zijn. Dat belemmert de ontwikkeling van de kenniseconomie. Volgens minister Van der Hoeven van Onderwijs spelen mensen met een bètaopleiding en technici een wezenlijke rol in onderzoek en innovatie.

Minister Brinkhorst van Economische Zaken, die de nota mede-ondertekend heeft, wil binnen enkele maanden de komst van kenniswerkers en studenten uit het buitenland gemakkelijker maken. Er komt één loket, één procedure en één document. De leges die de buitenlanders moeten betalen, gaan fors omlaag, zo liet de bewindsman weten. Nu moeten zij 430 euro per jaar aan leges op tafel leggen. In Duitsland, Engeland en België is dat respectievelijk 51, 53,70 en 10 euro. Het gaat overigens om „selectieve toelating” van techneuten.

De overheid wil in het basisonderwijs beginnen om jongeren meer te interesseren voor techniek. In de lesprogramma’s zal het onderdeel techniek een grotere plaats dienen te krijgen. In het voortgezet onderwijs komen er experimenten met een nieuw, geïntegreerd bètavak waarin diverse onderdelen van exacte vakken zijn samengevoegd.

Voor de lange termijn willen de bewindslieden onderzoeken of er een smartcard voor leerlingen in het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs kan komen. Aangestuurd door een coach, kunnen leerlingen nuttige activiteiten verrichten, zoals museumbezoeken. Daarmee kunnen ze spaartegoeden opbouwen die ze in een latere studie kunnen verzilveren.

Universiteiten en hogescholen mogen als proef bij een aantal bèta- of technische opleidingen een verlaging van het collegegeld doorvoeren. Verder gaan onderwijsinstellingen een zogenaamde bètabrugperiode opzetten. Dat is een klas waarin jongelui met een havo- of vwo-diploma die niet het juiste vakkenpakket hebben voor een technische studie, bijles krijgen.

De doelstelling van de regering is om in 2010 15 procent meer afgestudeerden te hebben met een technische opleiding. Oplopend tot 2007 is er voor het deltaplan 60 miljoen euro beschikbaar. Werkgevers zullen een bijdrage moeten leveren door aantrekkelijke banen met voldoende carrièremogelijkheden te bieden. Het kabinet wil daarover op korte termijn met het bedrijfsleven concrete afspraken maken.