Ondanks de informatiesamenleving bestaan er de nodige misverstanden over autisme. Voldoende aanleiding vinden de organisatoren van de Autismeweek, de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) en het Autismefonds, om niet alleen op Wereld Autisme Dag, 2 april, de schijnwerpers op deze beperking te richten. Ze vragen met het thema ”Ontmoet autisme” een week lang via allerlei activiteiten aandacht voor autisme. Zo organiseert de NVA vier debatten over autisme en werk, waaraan gemeenten, werkgevers en jongeren en volwassenen met autisme meedoen.

„Nederland telt circa 190.000 mensen met autisme”, weet drs. Swanet Woldhuis, algemeen directeur van de NVA. „Ik stuit nog regelmatig op fantasieën die niet stroken met de werkelijkheid en die gebaseerd lijken op films of onjuiste informatie in de media.”

Fantasieën?

„Het gaat om generalisaties als: „Sommige mensen met autisme zijn goed in ict, dus zal dit voor iedereen met autisme gelden.” Of: „Mensen met deze beperking kijken je nooit aan en maken geen contact.” Wij willen duidelijk maken dat dit lang niet voor iedereen geldt, omdat er veel vormen van autisme bestaan.”

Dat maakt het voor buitenstaanders best lastig.

„Klopt. Daar komt bij dat autisme onzichtbaar is. Je begrijpt niet waarom iemand anders reageert dan verwacht. Wat de algemene kenmerken betreft: mensen met autisme hebben een andere manier van informatieverwerking. Het valt daardoor soms niet mee om de lijn van een gesprek tussen diverse personen te volgen en vlot te reageren. Het kost veel mensen met autisme moeite om snelle veranderingen bij te benen. Ze raken sneller overprikkeld, hebben vaker moeite met communicatie en het onderhouden van sociale contacten. Overigens hebben ze niet alleen bepérkingen op één of meer levensgebieden, maar bezitten ze ook veel talenten.”

Wat zijn in het oog springende talenten?

„Veel mensen met autisme hebben oog voor detail, zijn betrouwbaar, precies, gedreven en enthousiast in relaties en in hun werk. Iemand met autisme is niet per definitie een introvert persoon.”

De beperkingen staan vaak op de voorgrond in de maatschappij?

„Helaas ligt vaak het accent op wat niet soepel loopt. Werkgevers vergeten dan bijvoorbeeld dat mensen met autisme zich net als iedereen kunnen ontwikkelen. Alleen kunnen het tempo en de volgorde waarin dit gebeurt en de behoefte aan begeleiding verschillen van de doorsneemedewerker.

Het is schrijnend dat jongeren thuiszitten, terwijl een kleine aanpassing ervoor had kan zorgen dat ze niet op school, een stage of op het werk waren vastgelopen. Zet iemand in een lunchroom niet achter de toonbank, maar laat hem broodjes klaarmaken in plaats van bestellingen opnemen, of zoek een rustige plek voor een werknemer in plaats van een bureau midden in een kantoortuin.”

Wat is cruciaal in de omgang met mensen met autisme?

„Een positieve, christelijke grondhouding, waarbij je openstaat voor het contact met de ander en daarvoor zelf het initiatief neemt. Veel mensen met autisme vinden dat laatste moeilijk. En vraag hun gewoon waar je rekening mee moet houden.

Om het belang van de ontmoeting te onderstrepen, hebben we ”Ontmoet autisme” als thema voor de vijfde Autismeweek gekozen.”

Komt het in deze individualistische samenleving wel goed met echte ontmoeting?

„Helaas krijgen mensen met autisme soms snel een sticker opgeplakt en ontbreekt echte interesse. Anderen zijn oprecht in hen geïnteresseerd. Ze vinden het geen probleem om om te gaan met mensen die anders zijn.”

Wat is er de afgelopen jaren bereikt dankzij de Autismeweken?

„Dat is lastig te peilen. Aandacht geven aan autisme roept vragen op en brengt gesprekken op gang. Via een Autismeweek bereiken we mensen die niet in hun directe omgeving met autisme te maken hebben. Dit zorgt hopelijk voor een open houding.”

www.autisme.nl