Nationale politiek bepaalt verkiezing Turkije
ISTANBUL (ANP). Het is jammer voor plaatselijke kopstukken, maar de burgemeesters- en gemeenteraadsverkiezingen gaan zondag in Turkije over de nationale politiek. Premier Recep Tayyip Erdogan van de AK-partij (partij voor Rechtvaarigheid en Ontwikkeling) heeft ze zelf tot referendum over zijn beleid uitgeroepen. Dat zijn de verkiezingen ook, zegt Erik-Jan Zürcher, hoogleraar Turkse talen en culturen in Leiden. De premier heeft ervoor gekozen zijn aanhang te mobiliseren door zijn tegenstanders tot vijanden en verraders van Turkije te verklaren.
De 60-jarige Erdogan, al sinds 2003 premier, vecht voor zijn politieke overleven na een reeks schandalen waarop hij autoritair reageerde en door de bittere machtsstrijd met de Hizmetbeweging van zijn vroegere medestander Fethullah Gülen. Zijn droom om later dit jaar tot president te worden gekozen, loopt gevaar. Zijn aanhang moet volgens Zürcher echter niet worden onderschat. In de grote industriële provinciesteden, maar ook in de hoofstad Ankara en in Istanbul, waar driekwart van de bevolking uit immigranten van het platteland bestaat, zullen zeer velen weer op hem stemmen. Volgens de peilingen ligt de kandidaat van Erdogans partij in Istanbul licht voor op zijn rivaal van oppositiepartij CHP.
De premier kwam eind vorig jaar onder vuur te liggen over mogelijke corrupte praktijken. Half december werden huizen doorzocht van ministers en zakenvrienden van Erdogan. Vier ministers zijn inmiddels afgetreden. In februari dook op YouTube een opname van een gesprek op waar Erdogan met zijn zoon Bilal het verstoppen van miljoenen zou bespreken. Talrijke vermeende gesprekken van de leider doen inmiddels de ronde. Niet voor niets besloten de autoriteiten vorige week Twitter te blokkeren.
Erdogan is ervan overtuigd dat hij het slachtoffer is van een duistere samenzwering om hem via verdachtmakingen en de ‘geluidsmontages’ af te zetten. Daar zou Gülen achter zitten. Hizmet is zeer sterk in het veiligheidsapparaat, de rechterlijke macht en bij de politie. Dat is mede aan de premier te danken, zegt Zürcher. Erdogan zuiverde de rechterlijke macht, omdat die een bolwerk van seculiere partijen was. Aanhangers van Gülen, met wie hij het toen goed kon vinden, kwamen ervoor in de plaats.
Met zijn optreden gooit Erdogan de goede naam van zijn partij als geoliede machine voor hervormingen en economische groei te grabbel. Veel kiezers vragen zich niet af of de stroom beschuldigingen op internet wel echt is, maar of ze deze getergde, autoritaire man na meer dan 10 vermoeiende regeringsjaren nog wel kunnen vertrouwen.