Commentaar: Ook na wegsturen Rusland is Krimcrisis nog niet afgehandeld
De groep van grote industrielanden heeft afscheid genomen van Rusland. Sinds 1998 hoorde Rusland bij de ‘grote jongens’, maar dat is nu voorbij. De G8 gaan dus weer verder als G7, net als tussen 1976 en 1998.
Dit is een terecht besluit. Door het binnenvallen van de Krim werd duidelijk dat Rusland zijn eigen handtekening over de „territoriale eenheid” van Oekraïne niet serieus nam. Als Moskou van deze afspraak onder het Memorandum van Boedapest uit 1994 af wilde, had het in overleg kunnen treden met andere ondertekenaars.
Na de oorlog met Georgië in 2008 was al duidelijk dat Rusland een eigengereide visie op het internationaal recht heeft. Maar voor de militaire operatie in Georgië kon president Poetin wel verwijzen naar het feit dat Georgië het eerste schot had gelost.
Bij de invasie op de Krim ligt dat heel anders. De bewering dat de Russen in dit gebied werden gediscrimineerd, is totaal uit de lucht gegrepen. Bovendien zou dat trouwens nog geen grond zijn geweest voor gewapend ingrijpen.
De Russische annexatie van de Krim is een schaamteloze poging de grenzen van het Russische rijk op te rekken. Waarbij het trouwens erkenning verdient dat er geen schot is gelost. Omdat de bevolking van de Krim in meerderheid Moskouvriendelijk is gezind, bereikte de Russische beer meer met de strooppot dan met de knoet. Dat is knap. Slechts weinig tsaren wisten ooit hun gebied zo geweldloos uit te breiden.
Rusland heeft in de jaren negentig veel gedaan om zich bij de G7 aan te sluiten. Deze periode onder president Jeltsin was voor de Russen een tijd van vernedering en vaak regelrechte armoede.
Dat Rusland in het jaar dat het failliet werd verklaard toch toetrad tot de groep van grote industrielanden, was dus geen beloning voor een prestatie. Het was een daad van politieke berekening van de anderen. Zij dachten dat het beter was met een zwakke partner in gesprek te blijven. Maar nu jaren later blijkt dat dit gebaar niet wordt gewaardeerd, is het niet meer dan terecht dat Rusland de gang op wordt gestuurd. Als het zo nodig zijn eigen zaakjes wil opknappen, dan moet dat maar.
Het besluit van de zeven landen (Verenigde Staten, Japan, Canada, Italië, Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië, aangevuld met de Europese Commissie) is trouwens geen definitief afscheid. Letterlijk zegt de verklaring dat de grootmachten zich terugtrekken uit de G8 en in G7-verband verder werken. Mocht Rusland zijn gedrag verbeteren, dan kan men altijd weer in breder verband bij elkaar komen.
Er blijft wel een vraag over, namelijk hoe Moskou kan terugkeren zonder zijn gezicht te verliezen. De oorzaak van deze crisis ligt in de Russische trots. Moskou houdt er niet van te worden vernederd.
Goede diplomatie gebruikt bestraffingen alleen als de ander zonder gezichtsverlies kan terugkeren. Die opening lijkt de G7-verklaring van gisteravond niet te bieden. Dat is zorgwekkend. Want al deze ferme stappen zijn geen doel in zichzelf, maar gericht op herstel van de internationale orde. Dus ook na deze stap van de G7 is de Krimcrisis dus nog verre van afgehandeld.