Kerk Zanzibar laat zich niet verjagen
Christenen op het Tanzaniaanse eiland Zanzibar waren recent opnieuw doelwit van aanslagen. Die lijken verband te houden met het streven van een radicaalislamitische groep naar een onafhankelijk Zanzibar. De anglicaanse geestelijke Jerry Kramer wil echter niet speculeren en gewoon doorwerken.
Aan het einde van de dienst op zondag 23 februari ontploft er een bom bij het gebouw van een evangelische kerk op Zanzibar. Een dag later is de anglicaanse kerk in de stad Stone Town het doelwit: bij de ingang van Christ Church ontploffen twee bommen. Een derde aanslag vindt op dezelfde dag plaats bij restaurant Mercury, een gelegenheid die is vernoemd naar Freddie Mercury, ooit zanger van de rockgroep Queen en geboren op Zanzibar. Er vallen bij de aanslagen geen doden en gewonden.
De doelwitten lijken te passen in de antiwesterse, antichristelijke ideologie van de groep Uamsho. Die naam dook eerder al op in verband met de moord op een rooms-katholieke priester en een protestantse pastor op Zanzibar, februari vorig jaar. Uamsho maakt zich hard voor een onafhankelijk en islamitisch Zanzibar, los van Tanzania.
Met zijn afscheidingsretoriek vindt Uamaho ingang bij een groot deel van de bevolking van Zanzibar. Het idee leeft sterk dat de eilanders nauwelijks zeggenschap hebben op het vasteland. Zeker nu er dit jaar een nieuwe grondwet op stapel staat in Tanzania, raken de gemoederen op Zanzibar verhit. Ze willen dat de grondwet zich ten minste uitspreekt voor grotere autonomie van Zanzibar.
Zanzibar is voor het overgrote deel islamitisch en maakte eeuwenlang deel uit van de overzeese gebiedsdelen van de sultan van Oman. In 1964 werd het met Tanganyika samengevoegd tot Tanzania, waar zo’n 55 procent van de bevolking christen is, terwijl de moslims met 35 procent een sterke minderheid vormen. Uamsho verdenkt de Tanzaniaanse regering van een agenda om Zanzibar te kerstenen en te beroven van de eigen identiteit.
De vicaris-generaal van het anglicaanse bisdom Zanzibar, Jerry Kramer, wil intussen niet speculeren over de motivatie achter de aanslagen. „We zullen wachten op de uitkomsten van het onderzoek van de bevoegde autoriteiten”, laat hij vanuit Stone Town weten. „Ongeacht de uitkomst daarvan, zullen we doorgaan met het betonen van liefde aan alle Zanzibari en werken aan vrede, eenheid en vooruitgang van het volk van Zanzibar.”
De aanslagen veranderen voor Kramer niets aan de rol van de kerk op het eiland. „Behalve dat we de beveiliging moeten opschroeven om de veiligheid van onze bezoekers en medewerkers te garanderen.”
De pastor van de evangelische kerk laat weten te bidden om kracht om als kerk te overleven. „We bidden of God de gelovigen een geest van moed en kracht wil geven zodat ze niet bang zijn om naar de kerk te komen en op God zullen vertrouwen.” Tegelijk zegt hij dat er extra veiligheidsmaatregelen rond de kerken nodig zijn.
Christenen op Zanzibar
Het christendom bereikte Zanzibar met de komst van de Portugezen in de late 15e eeuw. Zij vestigden een missiepost op het eiland, maar hun grootste belangen lagen op handelsgebied.
Zo’n 200 jaar na de komst van de Portugezen kwam het eiland onder de invloedssfeer van Oman en daarmee in islamitisch vaarwater. In 1841 verplaatste de sultan van Oman, Sayyid Said, zijn residentie zelfs naar Zanzibar. De sultan was goed islamitisch, maar gaf ruimte voor de uitoefening van het christelijk geloof op het eiland. Er bestonden goede handelsbanden met westerse mogendheden.
Aan het einde van de 19e eeuw namen de Britten het bewind over. Uit die periode stamt de Anglicaanse Kerk op het eiland.
De christenen vormen momenteel een zeer kleine minderheid op Zanzibar, waar in totaal zo’n 1 miljoen mensen wonen. Er zijn 2000 anglicanen en zo’n 9000 rooms-katholieken. Daarnaast zijn er verschillende evangelische groepen op de archipel actief.
