Barneveld tijdens WO II gemonteerd in foto’s van nu
BARNEVELD. Een kind bij moeder achter op de fiets in de Jan van Schaffelaarstraat anno 2014 kijkt achterom. Zijn ogen ‘zien’ een lange rij Barnevelders die voor een kruidenierswinkel wachten om hun distributiebonnen in te wisselen voor levensmiddelen.
Museum Nairac in Barneveld toont de komende maanden beelden uit de Tweede Wereldoorlog die zijn gevangen in foto’s van nu.
Een ander beeld is dat van een Canadese legerauto met Duitse krijgsgevangenen die arriveert bij het Barneveldse raadhuis. Erachter staat het huidige gemeentehuis met het vorig jaar onthulde kunstwerk ”Ei 2011”.
Op een volgende plaat begroet een regimentscommandant op de Hoofdstraat in Voorthuizen huzaren die tijdens de mobilisatietijd in Barneveld waren gelegerd. Op de achtergrond staat een hedendaags 30 kilometerbord.
Oud-archivaris Gerjan Crebolder selecteerde uit de collectie van het gemeentearchief in Barneveld 94 foto’s uit de jaren 1939 tot 1945. Vormgeefster Berdien Brons combineerde ze met opnamen die Crebolder maakte van dezelfde locatie nu.
Het resulteerde in de expositie ”De oorlog dichterbij”, die van komende zaterdag tot en met 14 juni te bezichtigen is in Museum Nairac. Tientallen voorwerpen omlijsten de foto’s, zoals houten speelgoedauto’s die Canadese militairen maakten terwijl ze wachtten op terugkeer naar hun vaderland en een Duitse helm die een tweede leven kreeg als po.
Uniek zijn de fotomontages niet. „Ook niet als het gaat om oorlogsfoto’s”, zegt Crebolder. „Ik kreeg het idee toen ik op internet zwart-witfoto’s zag van de opmars van de geallieerden na de landingen in Normandië in 1944 richting Parijs. Ze waren samengevoegd met recente kleurenopnamen van een Amsterdamse fotografe. Die formule is nu gebruikt om, met name voor de jeugd in de gemeente Barneveld, de Tweede Wereldoorlog dichterbij te brengen. Gebeurtenissen uit een grijs verleden hebben daardoor als het ware om de hoek plaats, in hun eigen woonplaats.”
Opvallend genoeg ontbreken Terschuur en Zwartebroek. „Van die dorpen zijn helemaal geen foto’s uit de Tweede Wereldoorlog bekend”, verklaart Crebolder. „In Voorthuizen zijn zowel tijdens de mobilisatie als bij de Bevrijding veel foto’s gemaakt, maar in dat dorp is zo veel veranderd dat het vrijwel onmogelijk was om combinatiefoto’s te kunnen maken. Wat dat betreft is er in Barneveld veel meer bij het oude gebleven.”
