Efsan woont in een stad in de Koerdische regio van Irak. Hier komen overigens ook veel christenen naartoe vanuit steden als Bagdad en Mosul op zoek naar een veiliger heenkomen. De plaats waar Efsan woont heeft zich in rap tempo ontwikkeld van een provinciestadje met toegangswegen van zand tot een economisch centrum waar flats als paddenstoelen uit de grond schieten. De verandering heeft echter alleen aan de buitenkant plaatsgevonden; de cultuur van het stadje is nog altijd gelijk. En één van de opvatting is: bekering van de islam tot het christendom is niet geaccepteerd. Verreweg de meeste Koerden zijn moslim, maar er zijn ook ex-moslims die zich tot het christendom bekeren. Zij worden geregeld onder druk gezet om hun geloof op te geven en terug te keren tot de islam.

Hoewel de echtgenoot van Efsan weet dat ze christen is, wil hij niet dat ze naar de kerk gaat of de Bijbel leest. Maar op rustige momenten, als haar man van huis is en haar baby even geen aandacht nodig heeft, leest ze de verhalen uit het Nieuwe Testament. In het Koerdisch dialect dat Efsan spreekt, het Sorani, is op dit moment alleen het Nieuwe Testament beschikbaar. Er wordt nog gewerkt aan een vertaling van het Oude Testament.

Open Doors ondersteunt het vertaalwerk van de Bijbel in Irak. Joshua* is één van de vertalers die bij dit werk betrokken is. „Het Oude Testament is een zeer verhalend boek en Koerden zijn gewend te leren door verhalen te horen. In deze verhalen horen ze bovendien over de profeten die ze kennen vanuit de Koran, waardoor ze de verhalen ook veel beter kunnen plaatsen”, vertelt hij.

De Koerdische kerk heeft het moeilijk. Gemeentes zoals die waar Efsan deel van uitmaakte, hebben grote moeite zich staande te houden. Sommige gelovigen zijn teruggegaan naar de islam, anderen konden simpelweg de moed niet meer opbrengen naar de kerk te komen. Er zijn verschillende huisgroepen, maar die zijn onderling verdeeld. Mede om die reden is het zo belangrijk dat deze christenen de complete Bijbel in hun eigen taal kunnen lezen en het niet langer van overlevering van verhalen hoeven te hebben. Maar het vertalen van het Oude Testament naar het Sorani is nog een hele klus. Joshua: „In veel landen werken teams van honderden mensen aan een vertaling, maar wij hebben hier slechts vijf mensen ter beschikking. Het gros van de christenen heeft een islamitische achtergrond en hun families zijn er niet blij mee dat ze betrokken zijn bij vertaalwerk. Christenen worden onder druk gezet om dit werk op te geven. Het is ook gebeurd dat gelovigen hun werk opgaven omdat ze terugkeerden naar de islam.”

Toch gaan Joshua en zijn team elke keer weer op zoek naar nieuwe vertalers. „Het Sorani is een moeilijk dialect. Daardoor gaat het vertalen soms mis. Zo gebeurde het dat in één van de Bijbelboeken een vers een compleet andere betekenis kreeg door een fout in het vertalen”, zegt Joshua. Om dat soort fouten te ondervangen, plaatst Joshua nu ook dagelijks een vertaald gedeelte van het Oude Testament op internet, waarop mensen reageren. Zo breidt Joshua het team van vertalers op een slimme manier uit. Het is zijn voornaamste doel om fouten te corrigeren en de complete Bijbel beschikbaar en begrijpelijk te maken voor nieuwe gelovigen.

Het is een project van lange adem. Een aantal jaren geleden was er al een eerste versie van de vertaling van het Oude Testament klaar. Die is verspreid onder een kleine groep gelovigen, die hem gebruikten voor Bijbelstudie. Zij hebben hun feedback gegeven, waarna onlangs een aangepaste versie is gedrukt. Deze nieuwe versie wordt binnenkort verspreid onder christenen, wat weer een nieuwe stap betekent in het beschikbaar maken van de Bijbel voor Koerdische gelovigen zoals Efsan.

*Efsan en Joshua heten in werkelijkheid anders. Om veiligheidsredenen worden hun echte namen niet vermeld.